Tơlơi anun ngă gun hăng hŭi biă hơmâo tơlơi răm ƀăm ƀu klă kơ mơnuih ngă hmua pla boh sầu riêng pơ anăp adih. Hơdôm tơlơi anai, hơmâo lăi nao amăng tơlơi čih tal 2 amăng hơdôm tơlơi čih akŏ ñu “Hơđuh rai pla boh sầu riêng ƀơi kual Dap Kơdư-tơlơi či truh hăng anŏ gêh găl”.

Sang anŏ bơn Dương Việt dŏ ƀơi plơi Tân Thành să Dliê Ya, tơring glông Krông Năng, tơring čar Dak Lak hơmâo rơbêh 30 phun sầu riêng pla plah amăng đang kơphê. Hơdôm phun sầu riêng pla rơbêh 10 thun laih, phun pơprong đơ pha, đơ rơsung. Than đôč pơprong truh đơ pha. Ayong Việt pla boh sầu riêng kah hăng pla kơphê mơ̆n; pruai hrom sa mơta kmơ̆k, pruih ia sa hnong hrom. Samơ̆ kơnong kơphê đôč boh bơkơnar, bơ boh sầu riêng boh ƀu bơkơnar ôh. Djơ̆ thun boh lu biă mă kơnong 1 tă mơkrah, anun yơh ñu mơ-it tơlơi pơhing brơi arăng apah mă bruă pla tŭ đang hmua ñu:

“Anai lĕ hơdôm phun sầu riêng prong biă mă. Phun prong, than tai, hla lu. Tơdah arăng thâo wai lăng răk rem rĭm phun boh truh sa tă. Samơ̆ sang anŏ gơmơi ƀu thâo wai lăng pla pơjing ôh anun djơ̆ thun boh lu, djơ̆ thun lui soh, kơnong sa, dua tă đôč hơmâo mă. Ƀu thâo ôh ƀing hlơi kiăng apah ngă hmua pơpha črăn rơtuh lĕ iâu rai pơ kâo pơčrông lăng. Bơ sang anŏ gơmơi lĕ ƀu thâo pơjing dơ̆ng tah”.

Yă Phạm Thị Hương plơi thôn 19 Tháng 5, să Ea Yông, tơring glông Krông Pač, tơring čar Dak Lak ăt tơnap mơ̆n amăng bruă wai lăng răk rem. Hơmâo rơbêh 20 thun pla boh sầu riêng, hăng pơjeh sầu riêng Dona gơñu pla rơbêh 1 ha, samơ̆ boh ƀu hiam đơi ôh, sĭ mơdrô rơnoh rơgêh hloh 10% pơkă hăng boh hiam. Boh lu hơđong; djơ̆ thun hơmâo truh 25 tơn, samơ̆ hơmâo mơ̆n thun pơkŏn kơnong 10 tơn. Yă Hương brơi thâo, ƀơi tơring glông ăt hơmâo lu mơnuih ngă bruă hyu apah pơkra ming brơi boh sầu riêng djơ̆ hơdră samơ̆ sang anŏ ƀu apah ôh, yua rơnoh pơmă đơi.

"Aka ƀu thâo ôh boh sầu riêng pơhrui glăi hơdôm pă ôh gơñu rơkâo sa kg lĕ apah sa rơbâo prăk. Kah hăng đang hmua gơmơi, boh truh 20 tơn tơdah hrăm pơ gơñu lĕ, gơñu mă 20 klăk prăk. Tơdah ƀu boh truh 20 tơn ôh kơnong 10 tơn đôč, ƀudah 5 tơn đôč ăt pơhrui mă sa kg sa rơbâo prăk mơ̆n hiư̆m thâo. Yua kơ anun yơh, ta ngă mă ta pô, hơmâo ƀiă ƀong ƀiă, hơmâo lu ƀong lu”.

Tui hăng nai prin tha Đặng Bá Đàn, Khua anih amăng bruă pơsur bruă ngă hmua dêh čar gah kual Dơnung Tong krah hăng Dap Kơdư lăi, kual Dap Kơdư gêh găl prong biă mă pơđĭ kyar pla boh sầu riêng. Boh nik ñu,  hơbô̆ bruă pla kơphê hrom amăng đang sầu riêng amra djru kơ kual anai dưi pla hơdôm hơpluh rơbâo ha hơđong mơ̆n. Samơ̆ hră pơkôl mơ-it kơ bruă sem lăng anŏ rơgoh hơdjă mơ̆ng dêh čar Khač brơi djop kual pla boh sầu riêng, kơnong dưi pla sa hnong sầu riêng đôč amăng sa blah đang hmua. Tơlơi anun ngă kơ tơlơi arăng koh drôm lui kơphê hmar hloh. Nai prin tha Đặng Bá Đàn lăi:

“Ƀuh rơđah rĭm kơ dêh čar hơmâo phara djuai phun pla. Laih anun hơdôm dêh čar anai hơmâo tơlơi bơngơ̆t lĕ pla hrom plah wah amăng sa blah đang lu djuai phun pla hŭi ƀu dưi sem lăng arong aruač kman ngă kơ boh sâu riêng mơ̆n hă aka ƀu rơđah ôh. Samơ̆ tơlơi hơmâo ƀơi dêh čar ta aka ƀu pơmin nao kơ tơlơi anun ôh. Hlâo adih kơsem min rơnoh bơwih ƀong huă kiăng hơmâo boh tŭ yua đôč phun, aka ƀu jŭ yap nao ôh ta khom čih gru mrô kual anih ngă hmua pla pơjing kah hăng pơčrâo brơi thâo rơđah, tong ten anih pla kah hăng ră anai”.

Truh ră anai, kual Dap Kơdư dưi tŭ yap abih bang 131 kual hơmâo gru mrô kual hmua pla pơjing pla boh sầu riêng, lu hloh 5 wơ̆t pơkă hăng thun hlâo, brơi ƀuh anŏ đĭ hmar biă mă amăng bruă prăp lui tơlơi gêh găl pioh boh sầu riêng kual Dap Kơdư dưi ba sĭ mơdrô pơ dêh čar tač rơngiao. Mah hnun, pơkă hăng đơ đam pơkă hăng đơ đam phun pla boh sầu riêng amăng kual pơkŏn, rơnoh pơsit mrô gru kơnăl pơkă kual hmua pla dŏ ƀiă đôč, lơ̆m anun bruă mă wai lăng, pơsit brơi mrô kơnăl dŏ hơmâo lu tơlơi aka ƀu gêh găl. Yua kơƀah tơlơi tơlơi đăo kơnang, kơƀah tơlơi pơhing tơpă, aka ƀu hơmâo jơlan hơdră djơ̆ lăp čih pơkra pơpha kual pla pơjing, samơ̆, mơnuih ngă hmua kiăng hơmâo anăn gru kơnăl pơkă kual pla, ngă pô gru kơnăl anun.

Hơmâo đơ đa djop tơlơi gêh găl ngă brơi gru kơnăl samơ̆ mơnuih ƀôn sang ƀu kiăng ôh yua ƀu đăo kơnang kơ sang bruă sĭ mơdrô pô ngă gong  jơlan. Ơi Trần Quốc Toàn, Kơ-iăng khua anom bruă wai lăng boh tŭ yua bruă sĭ mơdrô gơnam đang hmua kyâo pơtâo akan hơdang tơring čar Dak Lak, lăi pơthâo tơlơi pơhing anŏ đing đăo mơ̆ng mơnuih ngă hmua tui anai:

“Gơñu lăi gơñu ƀu kĭ hăng hlơi ôh, yua gơñu aka ƀu đăo kơ hlơi ôh. Kâo tơña gơñu yua hơgĕt tui anun, gơñu lăi, kĭ ră anai, pơgi kơdih hơmâo tơlơi arăng ngă pô hơjăn, pơgŏ gơmơi hiư̆m gơmơi thâo. Yua kơ anun, tơlơi djơh hăng anun khom hơmâo tơlơi ƀuăn pơkôl pơkă djơ̆ tơlơi phiăn rơđah rơđong pioh pơsir hlơi ngă soh glăi tơdơi anai. Tơlơi phiăn bơwih ƀong huă, tơlơi phiăn bruă mơnuih ƀôn sang hơmâo laih, samơ̆ pơsir tơlơi pơdjơ̆ sao, bơrơsua mơ̆ng mơnuih ƀôn sang tơnap tap biă mă”.

Giăm anai, amăng phung mơnuih pơphun bruă mă ngă đang hmua hrom ƀơi kual Dap Kơdư bơ kah pơpha tơlơi pơhing juăt pia: “Kiăng tañ lĕ nao hơjăn, kiăng nao ataih lĕ hrom hơbit”. Boh sầu riêng Việt Nam pơđĭ kyar hmar biă mă hăng anăp nao pơ anih sĭ mơdrô ataih, pơ anăp adih, bruă ngă hrom jing hĭ kiăng biă mă. Samơ̆ hăng tơlơi hơmâo biă mă kơƀah tơlơi pơhing, đăo kơnang, aka ƀu thâo lăng nao pơ ataih, kơƀah bruă pơphun brơi, bruă nao pơ ataih ba boh sầu riêng kual Dap Kơdư ăt dŏ jing sa tơlơi khom pơčrông sai tong ten, khom ming pơkra glăi.