Yua kơ bơyan pĕ boh čik ƀiă hrơi, bruă pơkra ming djă pioh sui hrơi blan aka ƀu hmao kru hăng hơdră pơkra ming sĭ mơdrô tŭ yua sit truh bơyan pĕ boh, anun čik rơbêh rơbai, kơđông hĭ ngă trun nua sĭ mơdrô. Mơnuih ƀôn sang pla  djuai pơjeh phun pla anai hlăk ngă tui hơdră pla pơjing wai lăng răk rem brơi boh čik tơsă raih daih, suai duai.

Sang anŏ ayong Trần Đức Ánh, să Čư̆ Drăm, tơring glông Krông Bông pla 5 ha đang boh čik Cayenne mơ̆ng thun 2015. Tui hăng ayong Ánh, hơdôm thun hlâo kơ anai, sang anŏ bưp lu wơ̆t laih sit truh bơyan pĕ boh čik, tơsă sa amăng plĕ amăng blan 5 hăng blan 6, ngă kơđông hĭ, yua lu đơi, ƀu hmao ba sĭ mơdrô, anun arăng tư̆ nua sĭ rơgêh, ƀu hơmâo kơmlai ôh. Hrăm tui mơ̆ng anun, 2-3 thun giăm anai, ñu hrăm ngă tui hơdră pla pơjing pơkong brơi čik tơsă raih daih mơ̆ng akŏ blan 4 truh abih blan 8. Ayong Trần Đức Ánh brơi thâo:

“Lơ̆m ta pĕ pơhrui sa wơ̆t mơtam lĕ tơnap biă mă ba sĭ abih, yua kơ anun ană plơi pla gơmơi ruah mă hơdră pla pơjing brơi pơboh tơsă suai duai, kiăng hmao ƀiă ĕp anih anom sĭ mơdrô rĭm blan amăng thun djuai pơjeh boh čik Cayenne gơmơi hlăk pla hăng ruah mă sĭ mơdrô amăng tơring”.

Kah hăng anun mơ̆n, ngă bruă hmua đang pla boh čik 10 thun hăng anai, amai Nguyễn Thị Kim Yến, dŏ ƀơi să Čư̆ Drăm, tơring glông Krông Bông ăt tŭ tơlơi hơmâo akŏ bơyan, rơnuč bơyan đĭ ƀiă, lơ̆m bơyan pĕ sit nik sĭ ƀu hơmâo nua ôh, trun ha mơkrah, ƀơi anŏ truh 70%. Tơ tă anai, yua ngă tui tơlơi thâo thăi, pla pơbŭ tui rah, pơkong hĭ rah, kiăng boh čik tơsă huăi sa wơ̆t,  tơsă raih daih, anun sang anŏ pĕ pơhrui sĭ  mơdrô hơmâo nua hơđong. Amai Yến hơ̆k mơak lăi:

“Ƀing gơmơi pơmin lĕ brơi boh čik tơsă suai duai, sa gưl hơmâo hơdôm rơbâo boh thâo, yua kơ čik ƀơi să Čư̆ Drăm anai lu. Tơsă lu gưl tui anun, tơlơi bơwih ƀong huă dưi bŏng glăi ƀiă hăng dưi pơhlôm mơ̆ng bruă sĭ mơdrô boh čik. Bruă ngă pơkong kiăng čik tơsă suai duai, sui hrơi blan na nao sĭ hơmâo nua ƀiă, ƀing sĭ mơdrô huăi tư̆ nua ôh”.

Yă Trần Thị Lan, dŏ pơ plơi thôn 2, să Čư̆ Drăm, tơring glông Krông Bông, tơring čar Dak Lak brơi thâo, giăm 4 thun hăng anai, phun čik jing phun pla hơmâo ba glăi boh tŭ yua, pơhrui lu prăk kăk hơđong kơ sang anŏ gơñu. Mơ̆ng 12 ha đang kơphê, sui mơ̆ng anai 5 thun, sang anŏ yă Lan čan prăk mơ̆ng sang bruă prăk djru mơnuih mơnam tơnap tap tơring glông Krông Bông kiăng pơblih pla 7 ha đang čik mơmih pơjeh Cayenne. Thun blung a ñu pĕ sĭ hơmâo 300 klăk prăk. Ƀuh bruă pla boh čik sĭ lu prăk hloh, ñu tla abih rơnoh prăk čan hăng čan lu hloh pioh pla thim 5 ha lŏn dŏ glăi mơ̆ng sang anŏ gơñu pioh pla čik abih, ñu lăi:

“Hlâo adih kâo pla kơphê, giong anun pla kơphê wai lăng lu, tuh pơ alin huač prăk đơi, anun kâo pơblih pla boh čik. Pơkă hăng phun pla pơkŏn, ƀuh pla boh čik anai ƀiă mơ̆n prăk tuh pơ alin, prăk apah huăi lu lơi, boh tŭ yua ba glăi lĕ lu hloh pla kơphê. Kâo čan prăk mơ̆ng sang bruă prăk djru mơnuih mơnam tơnap tap lĕ kâo ƀuh kơmlai ƀiă mơ̆n, lơ̆m kâo čan kâo tuh pơplai amăng bruă pla čik mơtam, giong anun pơhrui glăi tla prăk kơmlai, kơmlai aset hloh hăng čan gah rơngiao”.

Tui hăng Anom bruă wai lăng đang hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla tơring glông Krông Bông, đơ đam tơring glông hơmâo năng ai 1.500 ha đang boh čik, pla lu biă mă ƀơi să Čư̆ Drăm, Čư̆ Pui hăng Yang Mao. Năng ai 1000 ha đang čik pĕ boh laih, yap abih bang mơ̆ng 40.000 truh 42.000 tơn boh rĭm bơyan pĕ. Phun čik arăng ƀuh djơ̆ biă hăng lŏn mơnai glai klô amăng kơdư čư̆, lŏn lŭk čuah, rơga ƀơi tơring glông Krông Bông. Bruă pla pơjing brơi boh hăng tơsă suai duai huăi sa amăng plĕ, rơngiao kơ sĭ hơmâo rơnoh ƀiă pơkă hăng sa bơyan pĕ, dŏ dưi djru mơnuih ngă hmua pla čik dưi hơmâo hrơi mông pĕ pơhrui ƀơƀrư̆ laih anun ĕp anih anom sĭ mơdrô gêh găl mơ̆n, huăi hơmâo tơlơi rơkâo djru pơklaih brơi boh čroh đang hmua.

Ơi Võ Tấn Trực, Khua Anom bruă wai lăng đang hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla tơring glông Krông Bông brơi thâo, tơring glông iâu pơthưr lu sang bruă sĭ mơdrô nao tuh pơ alin, pơdong sang măi pơkra ming gơnam sĭ mơdrô mơ̆ng čik kiăng dưi djă pioh sui hloh hăng pơsir hĭ bruă ĕp anih sĭ mơdrô:

“Ƀing gơmơi anăp ngă bruă, pơčrâo brơi mơnuih ƀôn sang pơblih pla boh čik, ngă hiư̆m pă djơ̆ găl hăng anih blơi hăng ba sĭ mơdrô pơ dêh čar tač rơngiao. Ră anai, mơnuih ƀôn sang hmư̆ tơlơi pơtô ba, pơčrâo brơi hơdră pla boh čik anai. Hơdôm đang dŏ glăi, anom bruă ngă hmua akŏ pơjing bruă djru khul ngă ƀong hrom, pơtô brơi boh thâo ia rơgơi, kiăng mơnuih ngă hmua pla čik hơđong, hơmâo anih sĭ mơdrô kjăp amăng dêh čar ta pô mơtam”.

Hơdôm thun laih rơgao, phun čik hơmâo lu thun sĭ djơ̆ nua, ba glăi rơnoh pơhrui lu kơ mơnuih ngă hmua ƀơi hơdôm să kual ataih kah hăng: Čư̆ Drăm, Čư̆ Pui hăng Yang Mao, tơring glông Krông Bông, tơring čar Dak Lak. Tơdah pơtô brơi anăp pla hăng pơkra ming boh čik djơ̆ hnong pơkă pioh ba nao sĭ mơdrô pơ tač rơngiao ƀudah hơmâo sang măi pơkra ming kiăng hơmâo anih sĭ mơdrô hơđong lĕ, phun čik anai amra jing sa mơta gơnam sĭ mơdrô bơwih ƀong huă kơtang, djơ̆ găl hăng lŏn mơnai glai klô čư̆ čan dŏ tơnap tap kah hăng tơring glông Krông Bông anun.