Truh abih blan 9 phrâo rơgao, tơring glông Kon Braih, hmâo pla laih rơbêh kơ 1.500 ektar đang kyâo, hloh giăm truh 340 ektar bơhmu hăng tơhnal pơkă pla kyâo dưi hmâo tơring čar jao amăng 4 thun, mơ̆ng thun 2021 truh thun 2024. Anai ăt lĕ thun tal 4 tô̆ tui tlôn, tơring glông pla hloh kơ rơnoh pơkă. Ơi Nguyễn Văn Thuỷ, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông, brơi thâo, kiăng dưi pla hloh kơ kơčăo bruă tơring čar Jao, bơwih brơi phun pla pơđĭ kyar klă, gong gai tơring glông hmâo pok pơhai ngă tui laih ha amăng plĕ lu bruă pơsir:

 “Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông hmâo lu ngăn rơnoh pioh djru mơnuih ƀôn sang gum hrŏm pla phrâo kyâo. Črâo ba na nao hơdôm bôh anom, anih anom pel ĕp, pơsit, pơtô brơi, pơsur mơnuih ƀôn sang bơwih brơi phun pla. Rim thun kual lŏn hơpă mơ̆ djai yua kơ hơdôm bôh than pơkon ba truh thơ pơphun pla hlô̆ glăi thun tô̆ tui mơtăm”.

Hrŏm hăng tơring glông Kon Braih, rơwang 2021-2024, lu anih anom amăng tơring čar Kon Tum ăt hloh kơ kơčăo bruă pla kyâo mơn. Amăng anun plơi prong Kon Tum, tơring glông Tŭ Mrông hăng Kon Plông… hmâo pla hloh kơ kơčăo bruă mơ̆ng hơdôm rơtuh truh rơbêh kơ 1.000 ektar. Lu anih anom hmâo ha tal hang tơngia mơ̆ng tơring čar Kon Tum kơ tơlơi mă kyâo ƀu djơ̆ phiăn, čuh glai ngă đang hmua thơ, ră anai mơnuih ƀôn sang lăng ƀuh laih bôh tŭ yua mơ̆ng glai klô hăng gum hrŏm pla kyâo. Ayong A Long, ƀơi plơi Ti Tu, să Đăk Hà, tơring glong Tŭ Mrông brơi thâo, sang anô̆ ñu hăng lu sang anô̆ mơnuih ƀôn sang amăng plơi hmâo hơdai nao pla laih kyâo ƀơi kual lŏn pla hơbơi plum sui thun lŏn ngoăi hĭ, hmâo rơbêh kơ 30 ektar:

 “Hlâo adih kâo pla hơbơi plum, mơ̆ hơbơi plum ăt ƀu čăt đĭ hiam mơn, hơbơi juăt brŭ, ră anai hmâo ƀiă hơbơi plum ăt plai ƀiă mơn glêh glar. Kâo ăt kah hăng neh wa amăng plơi hlâo adih ƀu pơmin truh pla kyâo ôh. Mơnuih apăn bruă să, laih anun plơi pơsur kâo ăt thâo hluh mơn. Sang kâo hmâo lŏn pla hơbơi plum sui thun đơi laih anun hơbơi ñu anet biă, anun kâo pơsit hơdai nao pla kyâo hngô. Dưi hmâo să djru anah phun hngô kâo mơ-ak biă. Kâo gir run jah rok kơ phun hngô tañ prong laih anun pơgang pơgăn apui ƀong klă”.

Ngă tui Tơlơi pơtrun pơsit Jơnum Ping gah tơring čar Kon Tum tal 16 kơ pla phrâo 15.000 ektar kyâo glai măng rơwang bruă, rơngiao kơ pla kyâo hơbit, hơdôm anih anom amăng tơring čar dô̆ pơtrut kơtang pla phun kyâo hyu raih daih. Truh ră anai, hmâo pla laih rơbêh kơ 3 klăk 600 rơbâo phun kyâo, hmâo rơbêh kơ 121% tơhnal pơtrun pơsit; guang dar kual rông kyâo bluh glăi rơbêh kơ 6.100 ektar; jao rơbêh kơ 9.400 ektar glai kơ plơi pla wai lăng pơgang; pơjing bruă mă gah glai klô brơi rơbêh kơ 24.000 čô mơnuih mă bruă, hloh kơ tơhnal ba tơbiă tơlơi pơtrun pơsit ba tơbiă… Ơi Nguyễn Quốc Tuấn, Kơ-iăng Khua Anom bruă wai lăng glai kyâo tơring čar Kon Tum brơi thâo, hơdôm bruă pla kyâo, pơgang glai glăk pơjing bruă mă, djru mơnuih ƀôn sang pơplih bruă mă hăng pơđĭ kyar bơwih ƀong bruă ngă đang hmua:

   “ Amăng hơdôm hrơi phrâo pla mơnuih ƀôn sang dưi mă yua lŏn djă pioh kơ hơdôm hơdră ngă đang hmua pơkĕ hrŏm pơđĭ dlông prăk pơhrui glăi kơ mơnuih ƀôn sang gum hrŏm pla kyâo. Gah sui thun bruă pla kyâo, gôm lŏn hŏng kơdư kla amra ba glăi prăk pơhrui glăi kơ mơnuih ƀôn sang kah hăng tla prăk pơgang glai, čơkă mă bôh tŭ yua mơ̆ng bruă mă kyâo pla, hơdôm gơnam mơ̆ng kyâo pla hăng pơ̆ anăp anai ngă tui mrô các-bon. Anai lĕ hơdôm prăk pơhrui glăi hơđong hăng sui thun kơ mơnuih ƀôn sang lơm gum hrŏm pla kyâo”.

 Hrŏm hăng pơtrut kơtang bruă pla kyâo, dŏng mơ̆ng thun akô̆ rơwang bruă, Ping gah tơring čar Kon Tum hmâo Tơlơi pơtrun pơsit mrô 06 kơ pơđĭ kyar đang kyâo kơjăp truh thun 2025, pơsit jơlan gah truh thun 2030. Mơ̆ng thun 2021 truh thun 2023, tơring čar Kon Tum hmâo iâo pơhrui glăi rơbêh kơ 1.500 klai prăk pioh pơđĭ kyar bruă đang kyâo; abih bang nua gơnam mă mơ̆ng đang kyâo mơ̆ng tơring čar truh thun 2023 him hmâo rơbêh kơ 7.500 klai prăk, amăng anun kơnong kơ nua pla kyâo yap him lăng hmâo giăm truh 950 klai prăk. Ơi Nguyễn Tấn Liêm, Khua Gơnong bruă đang hmua hăng pơđĭ kyar ƀôn lan tơring čar Kon Tum, brơi thâo, anom glăk ba tơbiă tơring čar pơđĭ rơnoh djru hăng prăk tuh pơplai kơ bruă pla kyâo pioh pơsur mơnuih pla kyâo. Tơhnal ba tơbiă lĕ pơjing kual glai kyâo pla pioh yua pơkra gơnam, djơ̆ tui tơlơi pơđĭ kyar măi mok pơkra hnal kyâo:  

  “Rơnoh djru kơ mơnuih ƀôn sang pla kyâo kơnong kơ hmâo 10 klăk sa ektar. Jơlan pioh tơlơi pơtrun pơsit ba glăi bôh tơhnal klă hloh ăt kah hăng pơđĭ kyar kơ rơwang bruă tơdơi kơ rơnoh djru lu hloh pioh mơnuih ƀôn sang hmâo prăk pla kyâo, hơdôm hrơi akă hmâo gơnam hmâo prăk pơhrui glăi yua kơ glai 6, 7 thun kah mơ̆ng hmâo kyâo. Dua dong lĕ prăk tuh pơplai ăt dô̆ ƀiă mơn 67 klăk 1 ektar mơ̆ amăng 4 thun. Tơdah kah hăng pla kyâo năng ai ñu 150 klăk sa akter rơwang 4, 5 thun thơ hơdôm hrơi bơwih brơi sui hloh, glai kyâo amra klă hloh”. 

  Tơdơi kơ 4 thun ngă tui Tơlơi pơtrun pơsit Jơnum Ping gah tơring čar tal 16, rơwang bruă 2020-2025 kơ pla kyâo hăng 3 thun ngă tui Tơlơi pơtrun pơsit mrô 06 kơ pơđĭ kyar glai kyâo kơjăp phik truh thun 2025, pơsit jơlan gah truh thun 2030, bruă wai lăng, pơgang, pơlar glai kyâo tơring čar Kon Tum hmâo lu bôh tơhnal klă. Ră anai hrŏm hăng wai lăng, pơgang klă hloh 550.000 ektar glai kyâo hrŏm hăng giăm truh 64.000 ektar glai kyâo pla, tơring čar Kon Tum glăk đing nao dong ngăn rơnoh pioh tuh pơplai pơđĭ kyar bơwih ƀong đang kyâo tui jơlan gah kơjăp phik hăng anăp nao truh tơhnal gôm lŏn hmâo 64% amăng rơnuč thun 2025./.