
Hơdôm tơlơi kiăng mơ̆ng pô ba akô̆ hlâo Ping gah ba tơbiă bruă mă khom ruah mă mơnuih apăn bruă thâo kơ pran jua mă bruă; sit nik thâo rơgơi yak rơgao tơlơi lông mơ̆ng rơnuk anai; ngă tui bruă jao ngă brơi lŏn ia yak mut rơnuk phrâo pơđĭ kyar, pơdrŏng kơtang.
Amăng tơlơi čih, Khua git gai Ping gah dêh čar ơi Tô Lâm biă ñu đing nao prăp lui mơnuih mă bruă Jơnum. Gah gưl Ping gah, khom pơhlôm tơlơi git gai ƀơi anăp, pơhlôm abih bang mơ̆ng gưl Ping gah pioh kơ hơdôm anih anom, bruă mă yôm phăn; lăng yôm anô̆ kơjăp, ƀu yua kơ dăp hơdră mơ̆ ngă pơtrun anô̆ kơjăp pơkă ñu; ƀu khut khăt anih anom hơpă, grŭp hơpă, gơnong bruă hơpă leng kơ hmâo mơnuih gum hrŏm gưl Ping gah mơn; gưl Ping gah dưi ruah khom sit nik khua git gai kơđi čar, jing pô pơ ala kơ mơnuih ping gah hăng dưi hmâo mơnuih ƀôn sang đăo kơnang, hmư̆ tui; hơdôm gưl ping gah khom lăp djơ̆ hăng ding kơna “Anom pơphô bruă” hrưn đĭ hăng khom gum hrŏm hơbit, pơlir hơbit prong gah pran jua hăng bruă mă, sit nik klă agaih, kơjăp phik, ha pran jua. Khua git gai Ping gah dêh čar ơi Tô Lâm lăi rơđah:
“Khom prăp lui hăng pơphun klă Jơnum Ping gah hơdôm gưl anăp nao Jơnum tal 14 mơ̆ng ping gah, phun ñu lĕ pơphô prăp lui ruah tơbiă ƀirô git gai mơ̆ng ping gah ƀơi rim gưl hmâo pran hrưn đĭ prong. Đing nao prăp lui mơnuih mă bruă gưl ping gah rơwang bruă phrâo tui djơ̆ hơdôm bôh yôm hmâo pơtô brơi laih”.

Amăng bruă hơkrŭ Việt Nam 95 thun rơgao, hăng 13 rơwang bruă jơnum, Wa Hồ hăng Ping gah biă ñu đing nao bruă mơnuih mă bruă. Rơgao rim tal jơnum, ƀơi rim črăn jơlan hơkrŭ, Ping gah ta hmâo pơjing laih khul mơnuih apăn bruă, djru prong prin hmâo tơhnal pơsit, akô̆ pơjing rai hơdôm truh kih gru grua, ngă brơi lŏn ia jai hrơi jai pơđĭ kyar hloh. Yua anun, amăng bruă prăp lui Jơnum ƀơi rơwang bruă hơpă, bruă mơnuih mă bruă leng kơ dưi lăng lĕ tơlơi prong hăng yôm phăn. Hơdôm tơlơi pơkă mơ̆ng Ping gah kơ hơdôm tơhnal pơkă, tơhnal ba tơbiă ruah mă mơnuih apăn bruă hmâo pơkă rơđah hăng tŏng ten. Khă tui anun, bruă “Ruah hiưm hơpă khom djơ̆” ăt jing tơlơi ƀu amuñ ôh. Ơi Vũ Văn Phúc, Khua hơđăp Dăp hơdră Hơdrôm hră pơhing Cộng Sản lăi lĕ:
“Khom pơsit djơ̆ hăng djơ̆ rim mơnuih apăn bruă pioh ba mut amăng hră čih anăn Jơnum ruah khua gưl Ping gah tal phrâo. Ƀing khua pơ ala nao pơhmư̆ ăt kiăng lăng glăi mơn tơlơi ruah mă hơdôm mơnuih apăn bruă hmâo gơgrong bruă kơđi čar kơjăp, pran jua klă, hmâo arăng hmư̆ tui, tơlơi thâo, bôh thâo djơ̆ tui tơlơi kiăng mơ̆ng lŏn ia yak mut rơnuk phrâo hrưn đĭ pô mơ̆ng djuai ania Việt Nam. Bruă ruah mă hiưm hơpă kiăng djơ̆, lăp mơnuih apăn bruă gưl ping gah lĕ sa tơlơi tơnap prong glăk ba tơbiă hăng bruă gơgrong mơ̆ng ping gah hơdôm gưl hăng mơnuih ping gah lĕ pô pơ ala nao pơhmư̆ Jơnum Ping gah hơdôm gưl”.
Amăng bruă mơnuih apăn bruă ăt hmâo lăng yôm mơn bruă gơgrong mơ̆ng pô ba akô̆ hlâo ba tơbiă, lăi pơthâo mơnuih mă bruă, biă ñu lĕ bruă tŭ mă tui hơdôm tơlơi pơkă phrâo mơ̆ng Ping gah dêh čar. Bruă ngă ƀu pơtlaih kơjăp tơlơi gơgrong pô lăi pơthâo, ruah tơbiă mơnuih apăn bruă khom ngă tui hăng lăng tui pioh sit nik ĕp hmâo mơnuih apăn bruă pran jua klă, thâo mă bruă amăng glông bruă git gai hơdôm gưl hăng gah dêh čar. Kơ yua dah, amăng sa khul mơnuih, ƀu djơ̆ abih bang hơdôm anun ană mơnuih yơr đĭ tơngan lăi pơthâo sa čô mơnuih ôh mơ̆, khom hmâo mơnuih lăi pơthâo đĭ, pok phun. Mơnuih ruah đĭ, lăi pơthâo khom hmâo nao hrŏm hăng mơnuih dưi lăi pơthâo, ruah tơbiă. Gơñu khom thâo hluh rơđah bôh thâo, pran jua mơ̆ng mơnuih dưi lăi pơthâo tơbiă, ruah mơnuih ƀu djơ̆ lăi pơthâo tŭ mơ̆ng hmâo ôh, mơnuih pô kiăng ƀudah mơnuih amăng sang anô̆, đa lĕ “blơi sĭ bruă apăn” laih anun hmâo tơlơi ƀu klă lĕ jăm kơ khul grŭp. Nai prin tha Vũ Dương Huân, Khua Anom kơsem min bruă pơtom hiăp pơtŏng sit:
“Lu tal hlâo hmâo ba ruah tơbiă đĭ mơnuih apăn bruă tơdơi anai ƀu dưi ngă djơ̆ bruă jao, đa lĕ ngă soh tơlơi phiăn. Mơnuih ruah tơbiă yôm phăn biă, ruah mơnuih djơ̆ thơ dưi hmâo mơnuih apăn bruă rơgơi. Đĭ bruă gơgrong ƀu kơnong kơ drơi pô, pô anun ôh mơ̆, ƀirô ruah khua hmâo tơlơi ruah mơnuih ƀu djơ̆ tui tơlơi kiăng”.
Hmâo sa bôh nik lĕ lơm Jơnum, ruah mut amăng grŭp apăn bruă, mơnuih dưi ruah mut gưl ping gah khom tơpă klă hiam, samơ̆ lơm dưi mut apăn bruă lĕ pơphun pơpư̆ pran jua yua kơ tơlơi dưi pô, bôh tŭ yua kơ pô, hưp kơ kông ngăn… ba truh pơplih pran jua, ngă soh tơlơi phiăn. Tơlơi anun brơi ƀuh, bruă ruah mă ƀu amuñ ôh, khom djơ̆ glông jơlan pơkă mơnuih apăn bruă dưi ngă tui tơpă, hmâo akô̆ tlôn, pơdah rơđah; ruah mă, ruah hơdôm mơnuih hmâo djop pran jua klă, thâo mă bruă, tơlơi pơkă gum hrŏm gưl ping gah tal phrâo. Gưl gum bruă dưi ruah khom sit nik jing pô git gai kơđi čar, jing pô pơ ala kơ khul mơnuih ping gah hăng dưi hmâo mơnuih ƀôn sang đăo kơnang, hmư̆ tui. Ơi Trần Ngọc Đường, Ding kơna Grŭp Khua Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam dêh čar Việt Nam brơi thâo:
“Tơhnal pơkă yôm phăn lĕ khom “Tơpă”. Ƀu “tơpă” thơ khut khăt ƀu dưi brơi mut amăng gưl ping gah ôh. Khua git gai ping gah dêh čar ơi Tô Lâm hmâo lăi rơđah kơ pran jua, kơnuih, pran jua mơ̆ng pô dưi ruah gum hrŏm amăng gưl ping gah amăng rơwang bruă pơ̆ anăp. Rơngiao hơdôm tơhnal pơkă kơ pran jua kơđi čar, bôh thâo, rơnoh thâo bruă lĕ khom lăng yôm kơ pran jua “tơpă”.
Kiăng pơphun truh kih bruă Jơnum hơdôm gưl anăp nao Jơnum Khua pơ ala đơ đam dêh čar tal 14 mơ̆ng Ping gah, rơkâo bruă mơnuih mă bruă khom dưi pơphun tui glông jơlan kơjăp hmâo akô̆ tlôn hăng djơ̆ hrŏm; bĕ hơdră ngă mă tŭ mơ̆ng hmâo, hơdơ̆ či hor, ƀu hmâo tơlơi pơkă, gai hlă “pơdah rơđah mraih, mơtah”. Hrŏm hăng anun, khom kơdŏng hơdôm tơlơi brơi ƀuh ngă pioh gal kơ pô, hưp bruă ngă khua, pơsur mơnuih, bơnah pơgang pô, bôh tŭ yua grŭp, tơlơi pơmin đing mă ha jăn, anih anom plơi pla, pô juăt hăng pô, hmâo tơlơi pơmin kah hăng pô… Hmâo tui anun kah mơ̆ng dưi ruah tơbiă sit nik mơnuih hmâo pran jua klă; sit nik thâo mă bruă yak rơgao tơlơi lông mơ̆ng rơnuk phrâo; dưi ngă tui bruă jao ngă brơi lŏn ia yak mut rơnuk phrâo pơđĭ kyar, pơdrŏng kơtang./.
Viết bình luận