Pơdŭ gơnam glăi pơ sang phrâo, sang anŏ amai H’Bion Buôn Yă, dŏ ƀơi ƀuôn Ea Sar, să Ea sar, hok mơ-ak khin thâo lăng dong tah. Amai H’Bion ră ruai, 13 thun rơgao, sa boh sang prong năng ai 20m2 hơmâo 4 čô mơnuih jing kơniă biă mă. Tơlơi ñu kiăng lĕ hơmâo sa boh sang dŏ prong, rơhaih ƀiă, samơ̆ dua rơkơi bơnai ñu aka ƀu dưi ngă ôh yua dah dŏ tơnap lu đôč. Lơ̆m thâo kơnuk kơna djru man pơkra brơi sang dŏ, 2 rơkơi bơnai ñu pơdơi hĭ hyu mă bruă arăng, glăi djru man sang ñu đah mơ̆ng huăi rơngiă prăk apah arăng. Yua anun mơn, sang dŏ dua rơkơi bơnai ñu prong ƀiă, hiam ƀiă: “Ră anai hơmâo kơnuk kơna ta djru brơi sang dŏ baih, rơkơi bơnai gơmơi hơđong pran ngă bruă, pơƀut bơwih ƀong, đah mơ̆ng tañ klaih đuăi mơ̆ng rin rơpa”.

Hok mơ-ak lơ̆m hơmâo sang dŏ phrâo tơdơi kơ 13 thun dŏ amăng sang ƀu rup, amai H’Mah Mlô, dŏ ƀơi thôn 6, să Ea Sar lăi: rơkơi bơnai ñu hyu mă bruă arăng rim thun mơ̆ ƀu djŏp či ƀong huă lơi, lô ba dua čô ană hrăm hră dong anun jing ƀu khin pơmin či ngă sang phrâo ôh. Samơ̆ tơlơi ta ƀu pơmin nao anun, mông anai jing sit, yua hơmâo 44 klăk prăk Kơnuk kơna djru wơ̆t hăng 40 klăk čan mơ̆ng sang bruă prăk djru mơnuih tơnap dong. Hơmâo sang dŏ phrâo kơjăp ƀiă, tơlơi hơdip mơ̆ng dua rơkơi bơnai amai H’Mah kar hăng pơplih laih: “Hlâo adih rơkơi bơnai gơmơi dŏ sang atur, mot ƀong kyâo phô̆ abih, hơjan lĕ ia ƀlĕ ƀu thâo ngă hiư̆m pă ôh. Mơ̆ng hrơi hơmâo sang dŏ gong gai ta djru ba, jing rơkơi bơnai gơmơi hơdip dơnap ƀiă laih, gir ngă bruă, ană bă nao hrăm klă hloh mơn”.

Ngă tui Kơčăo bruă mrô 1, Jơlan hơdră dêh čar pơtrun 1719, thun 2023, să Ea Sar hơmâo man pơdong 36 boh sang dŏ kơ hơdôm boh sang anŏ rin djuai ania ƀiă. Truh ră anai, hơdôm boh sang lêng kơ hơmâo man pơdong giong laih, ană plơi đĭ dŏ laih. Tui hăng ơi Văn Đình Thìn, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Ea Sar, tơdơi kơ djru pơkra sang dŏ phrâo kơ sang anŏ rin, să glăk ngă bruă djru ba lŏn dŏ kơ 44 boh sang anŏ ƀu hơmâo lŏn dŏ amăng plơi pla: “Ngă tui jơlan hơdră djru lŏn dŏ kơ hơdôm boh sang anŏ hơmâo anăn mơ̆ng Kơčăo bruă mrô 1 jing să ăt lăng glăi abih bang mơn. Ră anai să ƀu hơmâo lŏn hơđăp ôh anun jing să amra sem lăng djru ba hơdôm boh sang anŏ blơi lŏn”.

Kơčăo bruă mrô 1 amăng jơlan hơdră 1719, tơring čar Dak Lăk hơmâo brơi rơbêh kơ 91 klai prăk pioh djru lŏn dŏ, sang dŏ, lŏn ngă hmua hăng ia yua kơ hơdôm boh sang anŏ rin djuai ƀiă. Amăng anun, tơring glông Ea Kar jing sa amăng hơdôm boh tơring hơmâo ngă giong djơ̆ hrơi pơkă, hăng 150 boh sang anŏ hơmâo sang dŏ, 629 bơbung sang hơmâo ia yua hơdjă ba nao tơl anih. Bruă djru lŏn dŏ, lŏn ngă hmua ăt glăk hơmâo tơring glông ngă tañ, gir ngă giong amăng thun 2024 anai.

Ơi Nguyễn Đăng Kai, Kơ-iăng khua anom bruă Djuai ania tơring glông Ea Kar brơi thâo, kiăng pơphun ngă tŭ yua Kơčăo bruă mrô 1 mơ̆ng jơlan hơdră 1719, tơdơi kơ hơmâo hră pơtrun, hăng hră pơtô ba mơ̆ng Kơnuk kơna wơ̆t hăng tơring čar, Anom bruă hơmâo pơphô brơi Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông pơtrun hơdră ngă bruă; pôr pơthâo, pơtô brơi hơdôm boh să, tơring kual lăng glăi, čih anăn, ngă tơhnal đah mơ̆ng dưi pơsit anăn sang anŏ dưi hơmâo...Laih dong pơtrut kơtang bruă pôr pơhing đah mơ̆ng hơmâo abih bang mơnuih ƀôn sang tŭ ư.

“Hlâo či ngă bruă gơmơi lăi pơthâo ƀơi hơdôm tal jơnum, laih anun ngă hiư̆m pă kiăng djơ̆ lăp hăng bruă mă, jao djơ̆ mơnuih gơgrong bruă laih anun ngă djơ̆ tơlơi pơtrun, tơlơi pơkă. Laih dong lơ̆m hơmâo hơdră bruă rơđah rơđông lĕ abih bang anom bruă, mơnuih hơmâo jao bruă arăng ngă bruă abih pran mơtăm. Sit pran jua ngă bruă anun yơh mơ̆ng dưi ngă bruă truh kih”.

Yua hơmâo gong gai hăng hơdôm anom bruă khut khăt ngă bruă, hơdôm rơtuh boh sang anŏ rin, giăm rin kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă kual čư̆ siăng tơring glông Ea Kar, Dak Lăk mơ̆ng hơmâo sang dŏ, hơđong tơlơi hơdip, djru tơring glông tañ hrŏ trun ƀun rin, pơhlôm tơlơi hơdip klă kơ mơnuih ƀôn sang./.