VOV4.Jarai - Thun hrăm 2022-2023 lĕ thun tal 3 gơnong bruă pơtô pơjuăt ngă tui jơlan hơdră pơplih phrâo, tui hăng hrơi blan pơkă amra pơphun ngă tui hăng anih hrăm 3, 7 hăng 10. Ƀơi sang hră gưl sa, hăng anih 3, tơlơi hrăm tơlơi Angle hăng măi komputơr lĕ dua tơlơi hrăm ƀing čơđai khŏm tui. Samơ̆, yua kơƀah anih pơtô, măi mok hăng nai pơtô ngă glêh tơnap brơi lu sang hră lơ̆m pơphun ngă tui amăng thun hrăm anai. Yua anun, hrŏm hăng bruă prap lui gơnam măi mok, bruă pơpha nai pơtô lơ̆m ngă tui hiưm pă ñu kiăng kơ ngă tui jơlan hơdră pơtô hrăm phrâo ba glăi tŭ yua hloh ?

Jơlan hơdră pơtô hrăm phrâo hăng anih 3 hơmâo lu anŏ pơplih pơhmu hăng jơlan hơdră ră anai, anun lĕ hơdôm tơlơi hrăm ƀing čơđai khŏm tui hrăm anun lĕ tơlơi Angle, măi komputơr; hơmâo dong lu tơlơi găn rơgao hăng thâo mă yua măi mok. Tui hăng lu nai pơtô, bruă pơtô hrăm brơi čơđai thâo tơlơi Angle hăng măi komputơr lĕ lăp djơ̆ hăng tơlơi rơkâo ră anai, ngă čơđai thâo thăi lu tơlơi dong. Samơ̆, tơlơi črâo trun tui anun samơ̆ ngă tui sit nik dŏ bưp tơnap tap mơn, sit biă ñu lĕ ƀơi hơdôm kual plơi pla ataih asuek, yua dŏ kơƀah gơnam tam măi mok kiăng kơ pơtô măi komputơr. Nai Vì Văn Tụt, nai pơtô ƀơi sang hră gưl sa Chiềng Cang, tơring glông Sông Mã, tơring čar Sơn La brơi thâo:

“Lơ̆m hơjan hlim ia djroh thut thăt, lơ̆m yang hrơi pơ-iă hang bơbung sang ăt ƀu dưi pơging hĭ hlơi, kơƀang grê aka ƀu kjăp brơi ƀing čơđai dŏ hrăm, tơlơi anai ăt ngă tơnap tap brơi kơ bruă pơtô hrăm kơ ƀing nai. Tơdah kiăng yua măi komputơr amăng bruă pơtô hrăm ăt ƀu dưi lơi yua sang hră ƀu hơmâo măi mok ôh, tơlơi anai ngă kơ ƀing nai bưp tơnap tap”.

Hrŏm hăng bruă kơƀah gơnam tam măi mok pioh pơtô hrăm măi komputơr, bruă kơƀah nai pơtô gah tơlơi hrăm anai kah hăng tơlơi Angle ngă kơ lu sang hră gưl sa bưp tơnap tap. Ră anai, ƀing nai pơtô măi komputơr pơtô brơi kơnong ƀing čơđai hrăm gưl dua hăng gưl tlâo đôč. Samơ̆ tui tơlơi git gai, nai pơtô măi komputơr amra pơtô gah tơlơi hrăm boh thâo măi mok hăng hrơi pơtô amra đĭ dua wŏt pơhmu hăng ră anai, samơ̆ sit biă ñu ƀu djơ̆ ƀing nai pơtô mă komputơr hơpă lêng kơ pơtô pơhrăm kơ boh tơhnal anai. Nai Cảnh Thị Hải Yến, nai pơtô măi komputơr, sang hră gưl sa Liên Hà, tơring glông Đan Phượng, ƀôn prong Hà Nội brơi thâo:

“Sang hră gưl sa Liên Hà kơnong sa čô kâo lĕ nai pơtô măi komputơr, tơlơi anai ngă glêh tơnap biă mă yua tơlơi pơtô anai amra lu tui hơmâo wŏt tơlơi hrăm gah boh thâo măi mok dong, yua anun kâo ăt hrăm mă hajăn dong. Tui jơlan hơdră phrâo tơlơi hrăm măi komputơr amra pơtô 2 wŏt amăng ha wŏt hrơi tơjuh hăng boh thâo măi mok pơtô 1 wŏt amăng ha wŏt hrơi tơjuh, abih tih 42 wŏt pơtô, tơlơi anai ngă glêh tơnap biă, yua anun kâo čang rơmang anom bruă pơtô hrăm pơ anăp anai ĕp pơmut dong nai pơtô, kiăng kơ ƀiă glêh tui ră anai”.

Tui tơlơi him lăng truh thun 2025, lơ̆m jơlan hơdră pơtô pơjuăt phrâo hơmâo pok pơhai ngă tui ƀơi abih bang anih hrăm kiăng pơhrua dong rơbêh 24 rơbâo čô nai pơtô hăng 3 tơlơi hrăm phrâo anun lĕ tơlơi Angle, măi komputơr hăng boh thâo măi mok brơi sang hră gưl sa. Tui mrô him lăng anai pơdah rơđah tơlơi tơnap mơng djop ƀon lan amăng bruă ĕp nai pơtô. Djop ƀon lan brơi thâo, bruă kơƀah nai pơtô lơ̆m ngă tui jơlan hơdră pơtô hrăm phrâo thun 2018 lĕ juăt ƀuh laih, yua anun hơmâo pơjing lu hơdră pơsir, anun lĕ: pơsur ƀing nai pơtô nao hrăm gah ƀăng tal 2, pơtô hrăm tui tơlơi rơkâo. Blung hlâo, kiăng pơsir hĭ tơnap tap amăng bruă kơƀah nai pơtô tơlơi hrăm măi komputơr, tơlơi Angle, djop ƀon lan lêng kơ črâo ba hơdôm sang gưl sa hơmâo akŏ bruă pơtô sang kiăng pơphun pơtô brơi dua tơlơi hrăm anai klă hloh, lăp djơ̆ tơlơi sit nik, laih dong čih pơkra mông pơtô hrăm brơi kơ djơ̆ hloh kiăng kơ ngă tui jơlan hơdră pơtô hrăm ƀơi hơdôm boh sang hră phara…Ơi Phạm Đức Thắng, Khua anom bruă pơtô pơjuăt tơring glông Ba Bể, tơring čar Bắc Kạn brơi thâo:

“Ƀing nai ră anai pơtô hơdôm tơlơi hrăm dŏ kơƀah nai anun lĕ tơlơi Angle, anai lĕ tơlơi juăt ƀuh ƀu djơ̆ kơnong ƀơi tơring glông Ba Bể đôč ôh mơ̆ ăt ƀuh ƀơi hơdôm tơring glông amăng đơ đam tơring čar. Kơ bruă kơƀah nai pơtô tơlơi Angle ră anai, gah anom bruă ăt lăi pơthâo kiăng tơring glông pơsir hĭ hăng bruă brơi nai pơtô lu sang hră phara. Anai lĕ tơdah pơtô ƀơi sang hră anai aka ƀu djop hrơi mông pơkă, amra nao pơtô pơ sang hră pơkŏn dong”.

Ră anai hơdôm gơnong bruă pơtô pơjuăt ăt pơphô bruă brơi Jơnum min mơnuih ƀon sang tơring čar, plơi prong git gai ngă tui hơdră pơsir hĭ, ĕp nai pơtô, kĭ hră pơkôl mă bruă, hră pơkôl kiăo tui pơtô hrăm hăng nai pơtô tơlơi Angle, măi komputơr. Laih dong, pơhlôm ƀing nai pơtô hơmâo arăng pơtô brơi boh tơhnal pơtô hrăm hơdôm tơlơi hrăm anai, črâo brơi bruă mă yua hơdrôm hră hlâo kơ pơtô brơi ƀing čơđai. Tơlơi anai brơi ƀuh jơlan hơdră pơtô hrăm phrâo ngă ƀing čơđai dưi hrăm tơlơi Angle hăng măi komputơr kiăng kơ thâo lu ƀiă dong. Sit biă ñu bruă pơphun pơtô 2 tơlơi hrăm anai ƀơi hơdôm boh sang hră gưl sa kiăng kơ hơmâo tơlơi gum hrŏm klă hloh dong mơng gơnong bruă pơtô pơjuăt hăng hơdôm ƀon lan amăng bruă prap lui nai pơtô hăng gơnam măi mok djơ̆ hăng tơlơi rơkâo.

Minh Hường: Čih

Siu Đoan: Pơblang