VOV4.Jarai - Tơdơi 10 thun ngă tui hơdră bruă apah pơgang dlai klô, rơbêh kơ 15 rơbâo bôh sang djuai ania K’ho ƀơi tơring čar Lâm Đồng hmâo čơkă mă ƀơi anăp, đĭ tui prăk pơhrui glăi mơng dlai klô, pơplih jơlan gah bơwih ƀong hăng amăng ƀrư̆ hrưn đĭ hơđong tơlơi hơdip mơda phrâo. Gơnang kơ anun, khă bơbeč mơng klin Covid-19 samơ̆ Tết anai neh wa djuai ania ƀiă ƀơi anai ăt glăk prăp lui mơn kiăng pơphun mơ-ak bơyan bơnga, čơkă tết tum djop hăng pơđao.

 Pơsit amra mơ-ak bơyan bơnga amăng tơlơi hơđong phrâo, juăt hăng tơlơi hmâo klin Covid-19 kah hăng hơdôm sang anô̆ pơkon amăng plơi, samơ̆ čơkă Tết thun anai, hăng sang anô̆ ơi Liêng Jrang Ha Solly, ƀơi thôn 2, să Dă Sar, tơring glông Lạc Dương (Lâm Đồng) lĕ ƀuh pơsuh hloh. Hiưm lăi ƀu mơ-ak lom mrô kơphê sang anô̆ ñu khă hrŏ trun nua laih anun đĭ lu dong, hrom hăng mrô prăk kơnuk kơna apah pơgang dlai klô dong… ƀu djơ̆ kơnong kơ pơhlôm prăk yua kơ sang anô̆ rim hrơi ôh mơ̆ amăng thun 2021 phrâo rơgao sang anô̆ ñu dô̆ djă pioh hmâo mrô prăk lu biă. Tơlơi bơwih ƀong hơđong, sang anô̆ ăt blơi prăp djop tum djop gơnam kiăng yua pioh mơ-ak, čơkă thun phrâo hrom hăng plơi pla.

“Hlâo adih tơlơi hơdip hmâo lu tơlơi tơnap, lom hmâo hơdră bruă apah pơgang dlai klô lĕ, djru neh wa hmâo dong prăk pơhrui glăi, hmâo prăk pioh kơ sang anô̆ mă yua rim hrơi. Tết tui phiăn juăt anai sang hlơi hlơi leng kơ blơi prăp djop tum gơnam kiăng yua, gum hrom mơ-ak hăng djop mơnuih, ƀong tết hăng čơkă thun phrâo hmâo dong lu bôh than phrâo”.

Ƀơi apur gŏ hir pơđao amăng bơyan adai rơ-ŏt čư̆ siăng ƀơi sa bôh rơnưh amăng krah kơdư dlông, gah dlai pơgang hlôm hlâo ia Dă Nhim, ataih mơng jơlan mrô 27C – Jơlan tô nao pơ̆ 2 bôh plơi prong Đà Lạt – Nha Trang năng ai ñu 5km nao gah Ngŏ Pơngŏ, tha plơi Păng Ting Doanh, Khua git gai Ping gah thôn 1, să Dă Sar hăng rơbêh kơ pluh čô mơnuih amăng grŭp čơkă mă bruă jao wai lăng dlai klô pơdŏng ƀơi anai kiăng pơgang apui ƀong dlai bơyan phang. Tha plơi Păng Ting Doanh brơi thâo, yua kơ bruă pơgang dlai anun ƀing ding kơna amăng grŭp čơkă bruă jao leng kơ tum pơƀŭt ƀơi anai. Kâo hmâo pơkôl čơkă wai lăng dlai kơ Kơnuk kơna lĕ khom hmâo bruă gơgrong.

 Tha Plơi Păng Ting Doanh ruai glăi, hlâo adih rim sang anô̆ čơkă mă prăk jao wai lăng dlai dưi apah rơbêh kơ 400.000 prăk sa ektar sa thun lĕ, ră anai đĭ truh 650.000 prăk sa ektar sa thun. Hơnong ñu rim sang anô̆ čơkă bruă jao wai lăng mơng 20 truh kơ 25 ektar dlai, ba glăi prăk pơhrui hơđong mơng 13 truh kơ 16 klăk prăk sa thun. Hrom hăng hơdôm mrô prăk pơhrui phun mơng đang añăm pơtăm, phun pla sui thun hăng rông hlô mơnong… tơlơi hơdip mơnuih ƀôn sang hơđong lu biă bơhmu hăng hlâo. Kơnong kơ thun anai, gơnang kơ phun kơ phê hmâo nua ƀiă, hrom hăng mrô prăk pơgang dlai klô kơnuk kơna apah wai lăng amăng rơnuč thun anun neh wa ƀơi djop anih amăng plơi leng kơ hmâo prăk pơhrui glăi pioh prăp lui čơkă tết tum djop hăng trơi pơđao.

“Hmâo prăk mơng bruă pơgang dlai tơlơi hơdip mơda neh wa hơđong hloh kơ hlâo lu biă, djru hmâo prăk mă yua kơ sang anô̆. Tơdah ƀu hmâo mrô prăk anai thơ tơlơi hơdip neh wa amra tơnap hloh. Tết khă neh wa pơphun ngui ngor mơ-ak, čơkă bơyan bơnga samơ̆ bruă wai lăng pơgang dlai klô ăt khom đing nao mơn, ƀu dưi lui raih ôh. Yua kơ mrô prăk pơhrui hmâo mơng bruă pơgang dlai klô lĕ hơđong, huăi rơngiă nua kah hăng ngă đang hmua, yua anun ta khom ngă bruă pô hmâo pơkôl, hmâo bruă gơgrong prong pơgang wai lăng dlai klô”.

Bruă mă yua hơdră bruă apah pơgang dlai klô ƀơi Lâm Đồng, amăng anun hmâo kual dlai yua kơ Grŭp wai lăng pơgang dlai gah hlâo ia Dă Nhim ƀơi tơring glông Lạc Dương ƀu djơ̆ kơnong kơ ba glăi jơlan hơdip kơjăp kơ mơnuih ƀôn sang ôh mơ̆, ñu dô̆ pơđĭ tui dong tơlơi pơmin hăng bruă wai lăng pơgang dlai klô pioh kơ mơnuih djuai ania K’ho ƀơi anai dong. Tui hăng ơi Đinh Hữu Đạo, Kơ-iăng Khua Grŭp wai lăng dlai pơhlôm hlâo gah hlâo ia Dă Nhim, abih bang prong rơbêh kơ 40.800 ektar mơng anom leng kơ jao brơi hơdôm khul grŭp, mơnuih wai lăng pơgang. Amăng anun, hmâo 37.690 ektar dưi jao brơi giăm truh kơ 1.500 bôh sang anô̆ djuai ania K’ho ƀơi hơdôm bôh să Dă Sar, Dă Nhim hăng Dă Chais mơng tơring glông Lạc Dương čơkă mă bruă jao wai lăng pơgang dlai. Rơngiao kơ djru mơnuih ƀôn sang đĭ dong prăk pơhrui glăi, pơhlôm jơlan bơwih ƀong huă, bruă wai lăng pơgang dlai klô ăt jai hrơi jai ba glăi bôh tơhnal klă hloh. Ơi Đinh Hữu Đạo, brơi thâo:

“Tơlơi prăk apah pơgang dlai klô đĭ lĕ tơlơi pơmin, bruă gơgrong mơng hơdôm sang anô̆ čơkă bruă wai lăng pơgang dlai klô ăt đĭ tui mơn, biă ñu bruă pơgang apui ƀong dlai amăng bơyan phang. Hơdôm khul grŭp pơpha dô̆ gak ƀơi hơdôm anih anom hmâo pơpha kiăng thâo hăng pơsir hmao tlôn anih apui ƀong. Yua anun hơdôm thun jê̆ hăng anai ƀơi kual lŏn mơng pô ƀu hmâo apui ƀong ôh. Amăng hơdôm hrơi tết tui phiăn juăt, hơdôm bôh sang anô̆ čơkă mă bruă pơgang dlai klô tơdơi kơ hmâo blơi prăp tết, čơkă thun phrâo giong neh wa gum hrom hăng anom ƀơi hơdôm bôh anom plơi pla kiăng dô̆ gak huĭ hmâo apui ƀong ăt kah hăng hyu tir, pel ĕp dlai mơn”.

 Hrom hăng bruă kơtưn rơnoh prăk apah pơgang dlai klô, djru mơnuih čơkă mă prăk pơgang dlai klô pơhlôm tơlơi hơdip mơda, neh wa djuai ania K’ho ƀơi hơdôm bôh să Dă Sar, Dă Nhim hăng Dă Chais mơng tơring glông Lạc Dương (Lâm Đồng) dô̆ dưi čơkă mă mơng lu jơlan hơdră, hơdră bruă pơkon yua kơ Ping gah hăng Kơnuk kơna tuh pơplai, kah hăng jơlan hơdră hrŏ trun ƀun rim tañ hăng kơjăp, pơdŏng plơi pla phrâo, pơhrăm bruă ngă đang hmua, pơplih phun pla hla pơtem… Anai sit nik jing hơdôm hơdră bruă lăi ha jăn hăng Lâm Đồng lăi hrom hmâo dong tơlơi gal, pran pơsur kiăng pơđĭ kyar hloh./.

Quang Sáng: Čih – Siu H’ Prăk: Pơblang