VOV4.Jarai-Tơring čar Kon Tum hơmâo rơbêh 50.600 čô mơnuih ngă hơkrŭ. Yua ngă tui djơ̆ jơlan hơdră mơ̆ng Ping gah, Kơnuk kơna hăng bruă mơnuih mơnam anun yơh bruă ngă “Hơdor tơngia tla pran” dưi ngă klă truh ră anai rơbêh 99,82% mrô sang anŏ hơmâo anăn kơnuk kơna djru amăng tơring čar hơmâo tơlơi hơdip bơkơnar ƀudah hloh kơ sang anŏ mơnuih ƀôn sang dŏ hrom sa boh plơi.

Ƀơi să Hiếu, tơring glông Kon Plong, tơring čar Kon Tum, sang anŏ tơhan rơka rơkač Đinh Lôi, plơi Vi Ching lĕ kah hăng hơmâo anăn hră mriah. Hơdôm thun rơgao, gong gai kơnuk kơna ăt kah hăng lu khul grup mơnuih mơnam amăng să Hiếu đing nao biă mă, bruă wai lăng mơnuih duăm ruă, tơhan rơka rơkač laih anun sang anŏ gơñu. Hrom hăng jơlan hơdră djru mơ̆ng Ping gah, Kơnuk kơna pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, djru tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang kual tơnap tap, sang anŏ tơhan rơka Đinh Lôi dŏ djru ba na nao, pơtô brơi hơdră bơwih ƀong huă kiăng tơlơi hơdip mơda đĭ đăi gŏ amŏ.

Ƀrô amăng bơyan ngă yang thun phrâo, ngă lơphet hơdor glăi hrơi tơhan rơka rơkač hăng mơnuih djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia lơ 27/7….khua mua gong gai kơnuk kơna, khul grup amăng mơnuih mơnam lêng kơ nao čuă jơmư tơña bla, ƀơk gơnam pơtrut pran jua kơ tơhan rơka hăng sang anŏ gơñu. Tơhan rơka Đinh Lôi brơi thâo:

“Ăt yua hơmâo ping gah, kơnuk kơna đing nao, hơmâo jơlan hơdră djru djơ̆ lăp, djop, hmao kru. Laih anun, khua mua gong gai kơnuk kơna, khul grup mơnuih mơnam djru hrom anun sang anŏ gơmơi pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang amăng plơi ăt hơđong laih. Hok mơak anun yơh ta ăt hiam drơi jăn mơ̆n, kâo dŏ ngă hrom lu bruă hăng ană plơi pla kah hăng pla kyâo pơtâo boh troh, ngă hmua ia”.

Kông ty Apui lơtrik Kon Tum ƀơk gơnam hơdor tơngia kơ sang anŏ hơmâo gum kơnuk kơna ƀơi să Mường Hoong, tơring glông Đak Glei

Sa boh tơring čar anŏ gêh găl bơwih ƀong huă dŏ tơnap tap đôč, samơ̆ Ping gah, kơnuk kơna tơring čar Kon Tum pơtong rơđah, bruă mă djru tơhan rơka hăng mơnuih djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia, tơlơi djru ba mơ̆ng kơnuk kơna hăng sang anŏ hơmâo anăn kơnuk kơna djru lĕ, kah hăng bruă mă kơđi čar mơ̆n hăng bruă mă phun khom ngă re se. Hăng tơlơi ngă anun, ƀu kơnong kual gêh găl đôč ôh, wơ̆t hăng kual ataih, tơnap tap, kual mơnuih djuai ƀiă dŏ hai, bruă mă djru ba, wai lăng sang anŏ hơmâo gum kơnuk kơna lêng kơ đing nao djop soh hăng tong ten.

Yă Mai Thị Luận, Kơ-iăng Khua să Đak Rơ-ông, tơring glông Tu Mrông brơi thâo, đơ đam să hơmâo 56 čô tơhan rơka hăng sang anŏ tơhan djai pơsăn drơi kơ lŏn ia. Bruă mă “Hơdor tơngia” kah hăng hrĕ mrai pơtruh nao rai mơ̆ng kơnuk kơna hăng khul grup mơnuih mơnam amăng plơi pla djru lăng ba sang anŏ kơnuk kơna djru.

“Lăng ba ƀing ơi tha yă dôn tơhan hơkrŭ, Ping gah, khua mua pơ ala mơnuih ƀôn sang, khua jơnum min mơnuih ƀôn sang să pơphun jơnum, bưp ƀô̆ mơta hơdor glăi hrơi tơhan rơka rơkač-mơnuih djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia. Ƀrô djơ̆ thun phrâo, hyu čuă jơmư trư găn, tơña bla laih anun pơtrut pran jua juh alum ƀing ơi tha, yă dôn laih anun sang anŏ ngă yang atâo tơhan djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia. Hrom hăng anun, plơi pla pơpă, jao kơ plơi pla anun, hơmâo khua git gai hlăk ai, ƀing tơdăm dra mut phung, khul đah kơmơi djru rơi bruă, koh djuh, buč hơbơi plum, jik hmua djru kơ ƀing tha rơma tơhan hơkrŭ”.

Tơlơi pơhing mơ̆ng Gơnong bruă Bruă mă tơhan rơka hăng mơnuih mơnam tơring čar Kon Tum brơi thâo, amăng 5 thun laih rơgao tơring čar hơmâo pơphun tơña bla hăng ƀơk gơnam giăm 99 rơbâo anung gơnam kơ mơnuih hơmâo anăn kơnuk kơna djru amăng hrơi ngă yang thun phrâo laih anun hrơi tơhan rơka hăng mơnuih djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia abih tih rơnoh prăk 24 klai 200 klăk prăk. Hrom hăng anun, Keh prăk “Hơdor tơngia tla pran” mơ̆ng tơring čar jak iâu  pơčruh hơmâo 5 klai pioh ming pơkra glăi pơsat gong kut tơhan djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia; nao čuă jơmư, djru prăk pơjrao duăm ruă kơ ƀing kơnuk kơna djru ba; djru man pơdong sang phrâo, ming pơkra glăi sang dŏ, prăk čuă jơmư amăng mông duăm ruă, pơkra glăi sang kơ 1.200 boh sang anŏ mơnuih djru kơnuk kơna hăng rơnoh prăk truh 37 klai 200 klăk prăk.

Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Kon Tum ƀơk Hră apah bơni kơ hơdôm să, phường, tơring kual ngă klă bruă đing nao kơ

tơhan rơka –mơnuih pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia

Bruă tŭ jum, lăng ba sang anŏ hơmâo anăn kơnuk kơna djru, ƀing neh wa amĭ Việt Nam khin hơtai ăt dưi hơmâo lu sang bruă, khul grup mơnuih mơnam djru hrom ngă bruă hơdor tơngia. Ơi Nguyễn Thanh Tính, Kơ-iăng Khua Gơnong bruă bruă mă tơhan rơka hăng mơnuih mơnam tơring čar Kon Tum lăi:

“Pok pơhai bruă ngă tui jơlan hơdră kơnuk kơna djru klă biă mă pioh kơ mơnuih hơmâo anăn kơnuk kơna djru kiăng hơđong tơlơi hơdip mơda hloh, djru hrom pơgang kjăp bruă kơđi čar, mơnuih mơnam. Hơmâo tơlơi djru ba yôm biă mă pơtô kơ gru grua thâo khăp kơ lŏn ia, gru grua hơkrŭ kơ ƀing khua mua, mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah hăng djop gưl mơnuih ƀôn sang. Tơlơi hơdip mơda, gơnam yua ƀong huă, pran jua mơak kơ mơnuih hơmâo anăn kơnuk kơna djru jai hrơi dưi pơblih”.

Yua ngă klă jơlan hơdră mơ̆ng Ping gah, Kơnuk kơna djru ăt kah hăng bruă mơnuih mơnam gum hrom “Hơdor tơngia tla pran” truh ră anai, 99,8% mrô sang anŏ hơmâo anăn kơnuk kơna djru ƀơi Kon Tum hơmâo tơlơi hơdip bơkơnar ƀudah hloh kơ sang anŏ pơkŏn amăng plơi, tơlơi hơdip mơda, bruă ngă mơak pran jua ƀu pơdơi ôh pơblih na nao. Lăng yôm bruă mă mơ̆ng Gong gai kơnuk kơna djop gưl ƀơi tơring čar Kon Tum ăt kah hăng brơi ƀuh abih bang 102 boh să, phường, tơring kual amăng tơring čar lêng kơ ngă klă jơlan jơdră “Hơdor tơngia tla pran” laih anun bruă đing nao kơ tơhan rơka rơkač mơnuih djai pơsăn drơi jăn kơ lŏn ia tui hăng 6 tơhnal pơkă mơ̆ng Ding jum Bruă mă tơhan rơka hăng mơnuih mơnam dêh čar.

                                                                                    Khoa Điềm pô čih-Nay Jek: Pơblang