VOV4.Jarai - Hơdôm hrơi anai, khul ling tơhan glăk ƀuh ƀô̆ ƀơi hơdôm anih anom amăng kual Tŏng Krah dêh čar – Dăp Kơdư kiăng djru mơnuih ƀôn sang pơgang kơthel tal 4. Hơdôm rơbâo čô mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan hmâo nao laih pơ̆ kual phun, djă ba hơdôm bôh rơdêh, măi mok djru mơnuih ƀôn sang pơgang, pơgăn sang dô̆; pơhrui gơnam tam ƀơi đang hmua hăng ba đuăi mơnuih ƀôn sang, kông ngăn tơbiă mơng kual huĭ rơhyư̆t. Črăn hơdră “Ling tơhan Wa Hồ” hrơi anai lăi nao bruă mă anun ƀơi sa dua anih anom plơi pla.

Ngă tui tơlơi črâo ba mơng Quân khu 5, Ƀirô git gai khul ling tơhan tơring čar Gialai hmâo git gai 17 Grŭp git gai khul ling tơhan tơring glông, plơi prong pok pơhai khul ling tơhan, rơdêh ƀuh ƀô̆ ƀơi hơdôm anih anom hmâo kơthel ngă kơtang hloh ƀơi tơring čar bŏng glăi hăng kơthel tal 4 tui jơlan gah "4 hơđăp".

Ƀơi anih anom hmâo laih hơjan găp ƀrô, hơjan prong truh kơ hơjan prong prin; amra hmâo ia ling kor ƀơi hơdôm bôh ia krông, čroh hnoh hăng lŏn tơhlom, glŭt hlŭ ƀơi hơdôm bôh să, phường mơng plơi prong Pleiku; sa dua bôh să gah tơring glông Kbang, Krông Pa, Kông Čro, Phú Thiện hăng Čư̆ Prông.

Ƀơi tơring glông Ia Pa, Grŭp git gai khul ling tơhan tơring glông gum hrom hăng hơdôm bôh puih kơđông Khul ling tơhan, Kông ang pơdŏng ƀơi tơring glông ba nao 1000 čô mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan nao pơ̆ 26 bôh plơi pla lĕ anih hmâo bơdjơ̆ nao kơthel mơng 6 bôh să ƀơi tơring glông gum hrom hăng khul mơnuih ƀơi anun pơjing grŭp mơnuih, dô̆ gak amra bŏng glăi kơthel; hrom hăng hơdôm pluh bôh song măi, ka nô, sang ƀat pơdŏng jăng jai, măi pơkĕ apui, măi ƀôp ia; hơdôm rơtuh bôh măi oă, măi khoer ƀê tông, apui kơthel; hơdôm rơbâo pông kơ su, ao kơ su; hơdôm djuai gơnam ƀong pơkra lui hlâo, braih, gơnam pơƀâo, ia apui... Hrom hăng anun iâu nao abih bang mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan mơng hơdôm bôh să, tơring kual dô̆ gak ƀơi anai.

Hơdôm rơbâo čô mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan ƀuh ƀô̆ ƀơi hơdôm anih kơthel ngă kơtang gum hrom hăng hơdôm khul mơnuih, pơgang, pơgăn sang dô̆; pơhrui gơnam tam ƀơi đang hmua hăng ba đuăi mơnuih ƀôn sang, kông ngăn tơbiă mơng kual amra bơdjơ̆ nao tơlơi hơdip hăng kông ngăn mơnuih ƀôn sang.

Ngă tui kông điêng mơng Khua dêh čar hăng Ding jum khul ling tơhan kơ pơgang, pơgăn kơthel tal 4, Ƀirô pơtrun bruă Ling tơhan pơgang guai dêh čar hmâo črâo ba abih bang khul ling tơhan, biă ñu lĕ Ling tơhan pơgang guai dêh čar ƀơi hơdôm bôh tơring čar kual Tŏng Krah dêh čar – kual Dăp Kơdư iâu pơhrui abih bang khul ling tơhan, rơdêh djru hơdôm plơi pla gơgrong pơgang hlôm hlâo, pơgăn kơthel tal 4 hăng amra hơkrŭ rŭ pơdŏng glăi anô̆ răm rai yua kơ kơthel ngă.

Kiăo tui anun, ƀơi tơring čar Daklak, Ƀirô git gai Khul ling tơhan tơring čar hăng hơdôm bôh puih kơđông Ling tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar hmâo pok pơhai hơdôm jơlan gah, khul mơnuih, gơnam mă yua amra bŏng glăi hăng kơthel tal 4 (kơthel Noru). Hơdôm bôh ƀirô, puih kơđông gah Ƀirô git gai Khul ling tơhan tơring čar djă pioh dô̆ gak tơpă git gai; rơngiao kơ mông dô̆ gak prăp lui bruă tui tơlơi pơkă dô̆ pơphun dong mông dô̆ gak pơgang pơgăn ayuh hyiăng ƀu klă ngă ƀơi hơdôm gưl kiăng hmao pơsir tơlơi truh; pơhlôm tơlơi pơhing lăi thâo luh gah djru git gai, črâo ba bŏng glăi tơlơi truh hăng hyu ĕp mơnuih hmâo tơlơi truh.

Hơdôm bôh puih kơđông pok pơhai ngă tui hơdôm bruă pơhlôm klă anih dưm gơnam, puih kơđông, kual măi mok, rơdêh, ring bruă bŏng glăi hăng hơdôm bruă mă mơng ling tơhan; pel ĕp măi mok rơdêh, gơnam tam prăp lui mă bruă. Lom hmâo tơlơi truh, hơdôm bôh ƀirô, puih kơđông Ƀirô git gai Khul ling tơhan tơring čar gơgrong hlâo pơphô brơi, djru gong gai plơi pla ngă tui hơdôm bruă bŏng glăi, pơsir hmao tlôn, ngă tui jơlan gah “4 hơđăp”. Prăp lui gum djru plơi pla hăng mơnuih ƀôn sang bŏng glăi, rŭ pơdŏng glăi anô̆ răm rai mơng kơthel ngă ƀơi plơi pla.

Bŏng glăi hăng kơthel tal 4, Ƀirô git gai Ling tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar hmâo črâo ba hơdôm puih kơđông pơgang guai dêh čar, Tiểu đoàn Pơhrăm bruă – Tơhan hơdeč hmar gơgrong hlâo pok pơhai ha amăng plĕ hơdôm bruă jơlan gah djru mơnuih ƀôn sang pơgang, pơgăn kơthel ia ling dăo, kiăng plai ƀiă răm rai. Ƀơi guai dêh čar gah tơring glông Ea Sup (hmâo să Ia Lốp, Ia R’vê hăng Ea Bung) dưi hmâo pơkă lăng hlâo amra bŏng glăi hăng kơthel. Kiăng gơgrong hlâo bŏng glăi, hơdôm bôh puih kơđông pơgang guai dêh čar gum hrom hăng gong gai plơi pla lăi pơhing truh mơnuih ƀôn sang kơ tơlơi hơjan kơthel hăng hơdră pơgang bĕ kơthel, ia ling dăo. Hơdôm bôh puih kơđông pơtô brơi mơnuih ƀôn sang jơlan gah pơgang bĕ kah hăng prăp lui song nan, pông kơ su, rơkĭ, atong, gơnam pơđung amăng ia; ngă kơjăp sang dô̆; rak djă pioh gơnam tam kiăng pơhlôm hlâo huĭ ia ling dăo đĭ prong dong; lăi pơthâo mrô telephone hăng anih anom lăi pơthâo amăng tơlơi kiăng ječ.

Biă ñu hăng neh wa glăk dô̆ mă bruă ƀơi đang hmua amăng hơdôm kual klung hup, giăm ia krông čroh hnoh, hơdôm bôh puih kơđông lăi pơhing pơsur mơnuih ƀôn sang pơwot glăi pơ̆ sang, ba nao pơ̆ anih bĕ pơhlôm klă./.      

Quốc Học ruah mă

Siu H’ Prăk pơblang