Mơnuih ba jơlan djru neh met wa La Hủ huăi rin rơpa
Thứ ba, 13:55, 13/06/2023 VOV Tây Bắc/Siu H'Mai Pơblang VOV Tây Bắc/Siu H'Mai Pơblang
VOV4.Jarai - Nao hlâo amăng bruă bơwih ƀong, lui hĭ tơlơi phiăn ƀu hiam mơng đưm laih anun thâo pap kơ ană plơi, mơnuih ping gah Pờ Lò Hừ hơmâo ană plơi ƀu-eng biă mă. Yua hnun yơh, mơnuih ƀon sang rin djuai ania La Hủ, plơi gah hlâo ia krông Đà, să Pa Ủ, tơring glông Mường Tè (Lai Châu) hơmâo pơtrut bruă bơwih ƀong tơbiă đuăi mơng rin tơpa.

Bưp ayong Pờ Lò Hừ ƀơi kơnua čư̆ klar ƀu hơmâo kyâo. Ñu glăk či kiă rơmô kơbao. Hmư̆ jua mơñi bang glai klô mơng ayong Pờ Lò Hừ, pŭ rơmô kơbao pơrơtui glăi pơ kơnua čư̆. Ha kơpot hra ñu pruai trun lĕ pŭ rơmô ñu đuăi glăi lu hloh.

Mơng anet truh kơ prong dŏ pơ kual lŏn tơnap bơwih bong plơi Chà Kế, lơ̆m ñu rơbêh 10 thun, yua tơlơi hơdip nao pơ anai pơ adih, jing sang anŏ Hừ nao dŏ pơ kual lŏn Pha Bu, ataih mơng plơi ñu hơđăp rơbêh 60km. Mơng anet ayong Hừ hơdip kar kăi hăng ană plơi La Hủ pơkŏn mơn, lêng kơ kiăo tui amĭ ama, ơi yă, nao pơ anai pơ adih, găn nao amăng glai ĕp ƀong ĕp huă. Yua ƀu hơmâo anih dŏ hơđong yơh anun jing ngă mrô mơnuih rin mơng mơnuih djuai ania La Hủ lu hloh amăng 54 phung djuai ania amăng dêh čar. Ayong Pờ Lò Hừ ră ruai:

“Ơi yă rơngiă tañ mơn, ama kâo lĕ ană tơlŭi, lơ̆m anun dŏ anet biă, ƀu dŏ ha anih ôh, dŏ pơ anai pơ adih anun jing tơnap biă. Đuăi hyu ieo hnuă anun jing tơlơi hơdip tơnap kơtang biă, bơwih ƀong hai tơnap mơn, wơ̆t hăng gơnam ƀong kơƀah mơn. Ră anai pơplih laih, dŏ ha anih, hơđong hloh mơn. Gir bơwih ƀong či pơđĭ kyar tơlơi bơwih ƀong, giong anun hơmâo Kơnuk kơna djru ba ană plơi pơkra jơlan nao rai jing hơđong laih, bơwih ƀong ăt amuñ hloh mơn”.

Ƀơi anăp tơlơi tơnap kơ lŏn tơnah, ayuh hyiăng, tơnap tap hơđăp mơng sang anŏ ăt kah hăng djuai ania, jing mơnuih ping gah, khua ping gah amăng plơi ngă rah khua plơi, Pờ Lò Hừ hyu hơduah ĕp, hrăm mă pô ñu či bơwih ƀong. Tơdơi kơ lu thun mă bruă triang, truh mông anai ñu 43 thun, ayong Hừ hơmâo hơdôm klai prăk ƀơ̆i, hăng pŭ kơbao ñu rơbêh 100 drơi, hơdôm pluh hectar phun kyâo hơngom, sa nhân boh troh yôm, phun sâm...

“Mut amăng Ping gah jai hrơi thâo hluh hloh, wơ̆t hăng jơnum rim blan lĕ hơmâo arăng pơtô pơblang, hrăm nao rai, djru ba ană plơi, jai hrơi mơ-ak hloh. Jing khua ping gah plơi, blung a ta khŏm ba jơlan hlâo kiăng ană plơi thâo bơwih ƀong kah hăng rông rơmô kơbao bui mơnŭ, pla boh troh yôm. Ta ƀu ngă hlâo lĕ ană plơi jai tơnap. Ƀu thâo bơwih ƀong, neh met wa ƀu thâo pơmin, akŏ dlô pơmin ƀu phuang ôh”.

Ƀu kơnong lô brơi pô ñu hăng adơi ayong kơnung djuai ôh, hăng tơlơi gơgrong bruă mơng sa čô mơnuih ping gah, amăng lu thun anai ayong Pờ Lò Hừ ăt djru ba hơdôm rơtuh boh sang amăng plơi amăng să. Ƀu kơnong ĕp brơi mă bruă hơđong kơ 5 čô mơnuih hăng bruă mă jăng jai kơ rơbêh 30 čô mơnuih đôč ôh, rim thun hơdôm boh sang kơƀah asơi huă hơmâo Hừ brơi pơdai brơi braih; sang anŏ blơi ƀu hơmâo prăk bơwih ƀong hăng ƀu thâo hơdră bơwih ƀong lĕ ñu brơi prăk čan ƀu mă kơmai ôh, giong anun pơtô brơi hơdră bơwih ƀong. Hlơi kơƀah anŏ hơget thơ, kiăng hơget thơ ñu djru brơi, ră anai ayong Hừ hơmâo ană plơi ƀu-eng bă mă yơh. Amai Ly Mò Nu, mơnuih dŏ ƀơi plơi Pha Bu, să Pa Ủ hok kơdok ră ruai: Yua hơmâo khua ping gah plơi ayong Hừ anai mơn djru ba gơmơi bơwih ƀong, tơdơi kơ lu thun kơƀah, ră anai sang anŏ gơmơi huăi rin dong tah. Tơlơi hơdip huăi tơnap tui hlâo lơi, ană bă hơmâo hrăm hră klă hloh mơn. Ƀu kơnong hơjăn sang anŏ gơmơi ôh, lu boh sang anŏ ƀơi anai ăt hơmâo djru mơn, anun jing tơlơi hơdip dơnap hloh kơ mơng hlâo laih. Neh met wa amăng plơi anai glăk mơ-ak biă!.

Nao hlâo pơđĭ kyar bơwih ƀong amăng đang hmua, kơnua čư̆, amăng glai, lu thun rơgao, hui đôč mơnuih thâo amăng mơnuih djuai ƀiă La Hủ či să guai dêh čar Pa Ủ hơmâo sa čô mơnuih pơdrong mơng hmua arăng iâu hơ-on “mơnuih pơdrong rơbat tơkai soh”. Mơng hơbô̆ bruă bơwih ƀong mơng đang hmua prong mơng khua ping gah plơi, khua plơi Pha Bu, ayong Pờ Lò Hừ,  truh ră anai ƀơi să Pa Ủ hơmâo lu hơbô̆ bruă phara ƀơi plơi Thăm Pa, Nhú Ma, Ứ Ma, Xà Hồ, Mu Chi...Lăi nao tơlơi gơgrong bruă mơng mơnuih ping gah Pờ Lò Hừ ƀơi să, ơi Phạm Hồng Bình, Kơ-iăng khua ping gah să Pa Ủ, tơring glông Mường Tè brơi thâo:

“Hăng hơdôm anih tơnap tap, neh met wa aka ƀu thâo hluh đơi, aka ƀu thâo bơwih ƀong, hơmâo mơnuih rơgơi tui anai jing yôm biă mă yơh. Ƀing gơñu yơh pô dŏ mă bruă pơ să, ƀrô jing mơnuih djuai ƀiă hơmâo mơnuih ƀon sang đăo gơnang dong. Mơng bruă ngă sit nik, jing bang hyu, hơmâo arăng hmư̆ hing, jing mơnuih ba jơlan či juh alum, djru ba, iâu pơthưr neh met wa hrăm hăng hla tui, djru ba bruă bơwih ƀong - mơnuih mơnam mơng să amăng ƀrư̆ đĭ tui”.

Pà Ủ hơmâo hmư̆ hing jing kual rin hloh mơng tơring čar Lai Châu, ƀơi anŏ ñu mrô sang anŏ rin truh ơ 95%. Samơ̆, yua hơmâo mơnuih ping gah nao hlâo pok jơlan bơwih ƀong tơbiă đuăi mơng tơlơi ƀun rin kah hăng ayong Pờ Lò Hừ, ră anai mrô sang anŏ rin trun lu laih dŏ glăi rơbêh 77%. Hơdôm bruă ngă anun hơmâo ană plơi jŭ yap, pơpŭ bơni, lơ̆m sang anŏ ñu lĕ 1 amăng 8 boh sang hơmâo lu hră bơni amăng bruă Hrăm hăng hla tui tơlơi pơmin pran jua Hồ Chí Minh thun 2023, hơmâo Anom pơtô bruă Ping gah tơring čar Lai Châu rơkâo Jơnum min mơnuih ƀon sang tơring čar brơi Hră bơni./.

 

 

 

 

VOV Tây Bắc/Siu H'Mai Pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC