VOV4.Jarai - Tơdơi kơ pơđut mông jơnum lok 3, Khua git gai pơ ala mơnuih ƀon sang dêh čar tal 15, khul khua mua pơ ala mơnuih ƀon sang dêh čar djŏp tơring čar kual Dap Kơdư pơphun bưp mơnuih ƀon sang dưi ruah khua. Hok mơ-ak hăng hơdôm tơlơi dưi ngă mơng mông jơnum, mơnuih ƀon sang 2 boh tơring čar Lâm Đồng hăng Gia Lai hơmâo rơkâo đĭ lu tơlơi yôm ƀơi tơring čar.

Ƀơi Lâm Đồng, ơi Phan Đình Trạc - Ding kơna Ding jum kơđi čar, Khua gum bruă Ping gah, Khua anom djru bruă Ping gah dêh čar hrŏm hăng khul khua mua pơ ala mơnuih ƀon sang tơring čar Lâm Đồng hơmâo bưp mơnuih ƀon sang dưi ruah khua ƀơi să Đại Lào, plơi prong Bảo Lộc hăng să Liên Đầm, tơring glông Di Linh.

Ƀơi hơdôm anih pơbưp, mơnuih ƀon sang hok mơ-ak kơ hơdôm tơlơi dưi ngă mơng mông jơnum lok 3, biă ñu lĕ Khua mua git gai pơ ala mơnuih ƀon sang pioh lu mông bơkơtuai, pơsit hơdôm bruă yôm phun. Laih dong, mơnuih ƀon sang hơmâo rơkâo đĭ khul khua pơ ala ƀơi tơring čar Lâm Đồng hơdôm bruă kiăng pơsir. Amăng anun, lăi nao lu bruă djru anom bơwih ƀong hăng mơnuih ƀon sang tơdơi kơ hơmâo klin kheng Covid-19; hơdră ngă hơđong nua gơnam juăt yua hloh kah hăng ia săng ia jâo, gơnam pioh ngă hmua; wai lăng prăk khăm, pơjrao tơlơi ruă, hơdră djru khăm, pơjrao tơlơi ruă hăng hră pơhlôm nua; bruă wai lăng lŏn tơnah, hơđong amăng bruă man pơdong, wai lăng glai rưng, kông ngăn hơmâo ƀơi lŏn tơnah; bruă ngă hră pơ-ar dŏ tơnap tap; jơlan nao rai amăng plơi pla hơmâo lu tơlơi aka ƀu klă, ƀu rơnuk rơnua...Mơnuih ƀon sang Nguyễn Thị Phương, dŏ ƀơi thôn 3, să Đại Lào, plơi prong Bảo Lộc lăi:

“Tơlơi hơmâo mơnuih ƀon sang gơmơi kiăng lĕ kual lŏn pơpă kiăng čuk pơkra lĕ čuk pơkra, kual ƀơi ƀu hơmâo anăn čuk pơkra lĕ kiăng brơi lŏn kơ neh met wa, kiăng neh met wa hơmâo hră mriah, djru pơđĭ kyar bơwih ƀong huă. Kiăng lĕ čan prăk ƀơi sang bruă prăk, ƀudah lĕ kăng pơpha lŏn kơ ană bă. Ƀing gơmơi hơmâo tơlơi pơgôp hiăp tui anun kiăng ƀing khua thâo”.

Mơnuih ƀon sang Lâm Đồng rơkâo đĭ lu tơlơi kiăng lăng ba.

Hrŏm hăng anun, mơnuih ƀon sang ăt rơkâo kiăng pơtrut hloh dong bruă pơgăn hưp ham ƀong kông ngăn, bơtơhmal ƀing ngă soh; tañ pơkra jơlan rơdêh đuăi hmar Dầu Giây - Tân Phú - Liên Khương.

Pơ ala kơ Khul khua pơ ala mơnuih ƀon sang dêh čar tơring čar Lâm Đồng, ơi Phan Đình Trạc - Ding kơna Ding jum kơđi čar, Khua gum bruă Ping gah, Khua anom djru bruă Ping gah dêh čar hơmâo hmư̆, djă lui hơdôm tơlơi rơkâo mơng mơnuih ƀon sang hăng lăi glăi hơdôm tơlơi gơñu dưi lăi. Kơnong bruă pơgăn hưp ham ƀong kông ngăn, ơi Phan Đình Trạc pơsit amra “ƀu hơmâo anih kŏm, ƀu pơgao lui pô hlơi” laih anun amra ngă khut khăt hloh dong amăng hrơi blan pơ anăp.

“Mơng hrơi blung a rơwang bruă tal 13 truh ră anai, kraih rơbêh ha thun ha mơkrah đôč samơ̆ ƀing ta bơtơhmal 45 čô khua yua Gơnong dlông wai lăng, hăng ngă kơđi 21 čô khua yua Gơnong dlông wai lăng. Aka ƀu hơmâo djơ̆ ôh bruă ƀing ta ba tơbiă ha wơ̆t 2 čô ding kơna Ping gah laih anun ngă kơđi, mă krư̆ jăng jai mơtăm. Hnun yơh, bruă pơgăn hưp ham ƀong kông ngăn kơtang biă. Khŏm khin hơtai, khŏm gir kơ bruă kah mơng dưi ngă tui anun. Tui anun yơh, ƀing ta khŏm ngă kơtang hloh dong”.

Khua anom djru bruă Ping gah dêh čar Phan Đình Trạc bưp mơnuih ƀon sang ƀơi Lâm Đồng.

Ƀrô tal anai, khua mua pơ ala mơnuih ƀon sang dêh čar tơring čar Lâm Đồng hơmâo brơi 40 anung gơnam kơ hơdôm boh sang anŏ rin, brơi 1.000 kơthung ia tơsâo rơmô yua Grup bơwih ƀong TH True djru brơi čơđai sang hră rin ƀơi 2 boh să Đại Lào hăng Liên Đầm.

Ăt amăng rơwang hrơi tơjuh rơgao, Khul khua pơ ala mơnuih ƀon sang dêh čar tơring čar Gia Lai hơmâo bưp mơnuih ƀon sang ƀơi hơdôm boh plơi pla gah tơring glông Kông Chro, Ia Pa, Mang Yang hăng plơi prong Ayunpa. Hơdôm bruă hmư̆ hang amăng tơngia kah hăng nua ia săng ia jâo, gơnam pioh ngă hmua pơmă đơi, bruă blơi sĭ gơnam mơng hmua tơnap; kaih brơi hră yua lŏn; pơsir bruă brơi mơnuih mă bruă amăng plơi pla; tuh pơ plai pơkra dơnao kŏng ia pioh ngă hmua...hơmâo mơnuih ƀon sang lăi glăi hăng ƀing khua. Rơđah biă ñu, ơi Nguyễn Đức Hướng - Kơ-iăng khua Jơnum min pơ ala mơnuih ƀon sang tơring glông Kông Chro rơkâo: “Yua hơmâo lu tơlơi bơbeč djơ̆, anun nua ia săng ia jâo, gơnam ngă hmua glăk pơmă đơi, ngă tơnap kơ tơlơi bơwih ƀong. Rơkâo ƀing khua pơ ala, Kơnuk kơna lăng glăi hơmâo hơdră djru ngă hơđong, pơplih glăi nua ia săng, gơnam pioh ngă hmua amăng hrơi blan pơ anăp, kiăng mơnuih ƀon sang dưi pơđĭ kyar ngă hmua, biă ñu lĕ hơdôm boh să ataih yaih mơng tơring glông”.

Ƀơi tơring glông Mang Yang, mơnuih ƀon sang rơkâo ƀing khua pơ ala hơmâo hơdră pơtrut tui bruă blơi gơnam mơng ƀon sang, biă ñu lĕ hơdôm mơta gơnam hơmâo pla lu ƀơi plơi pla, bĕ hĭ bruă “djơ̆ bơyan mơ̆ nua rơgêh, nua pơmă mơ̆ ƀu djơ̆ bơyan” tui hăng hơdôm thun hlâo. Rơngiao kơ anun, mơnuih ƀon sang lăi hơdôm bruă gah lŏn tơnah, jơlan nao rai, wai lăng bruă man pơkra ăt dŏ hơmâo lu tơlơi aka ƀu djơ̆; nua kmơk pruai pơmă lơ̆m anun kmơk pruai arăng pơkra mă ča dŏ hơmâo đôč, răm ƀăm biă amăng bruă ngă hmua.

VOV Tây Nguyên: Čih - Siu H’Mai: Pơblang