Tui tơđar, lơm yang hrơi trun ƀơi tơkai čư̆, kual glai rưng hơ-et kret kruai, Khua plơi Pùng, să Quang Chiểu, tơring glông Mường Lát, tơring čar Thanh Hóa-ayong Lò Văn Hợp pok măi kiăng kơ jak iâu neh met wa nao hrăm.

“Mơng anih hrăm hơmâo pơtô pơblang brơi neh met wa: Blung hlâo lĕ thun kiăo tui hrăm, dua dong lĕ rơnuk anai lĕ rơnuk 4.0 laih, kiăng yua măi telephôn, nao pơpă kiăng kơ thâo čih, thâo đok, mah rơbat hyu pơpă kiăng kơ thâo boh hră, tơlơi anai ngă neh met wa hur har pran jua”.

Rơbêh 7 mông mơmŏt, samơ̆ anih pơtô hrăm kơniă khŏp. Amai Ngân Thị Hướng, sa čô mơnuih kiăo tui hrăm brơi thâo, bruă mă mơng ñu lĕ sĭ gơnam tam, yua ƀu thâo boh hră, anun bưp lu tơlơi tơnap tap. Nao hrăm ƀơi anai ñu ba tơbiă hơnong pơkă lĕ khŏm thâo boh hră.

“Hlâo adih khŏm dŏ pơ sang kiăng kơ wai adơi yua amĭ ama nao ngă hmua anun kâo lui sang hră, lơm anun phrâo hrăm truh anih 1 đôč. Čang rơmang tañ thâo hră, kar hăng bruă thâo čih anăn ta pô. Lơm kiăo tui hrăm, đa pơđok aka ƀu djơ̆ ôh ăt gir run mơn, mơ-ak huăi hơget ôh”.

Thun anai 56 thun laih, anai lĕ sa amăng ƀing mơnuih kiăo tui hrăm, ayong Vi Văn Nấm ăt gir run kiăo tui hrăm, đing nao hrăm pơđok, hrăm čih. Tui ayong Nấm, lơm dŏ anet yua sang anŏ tơnap tap đơi, sang anŏ lu adơi anet yua anun ñu dŏ pơ sang wai adơi brơi amĭ ama nao ngă hmua, anun ƀu dưi nao hrăm hră. Truh ră anai lơm ană bă prong, hyu mă bruă laih, thâo bơwih ƀong mă hơjăn anun ñu nao hrăm, samơ̆ amăng pran jua ñu ăt hok mơ-ak lơm hơmâo ƀing ling tơhan abih pran jua pơtô brơi.

“Ră anai tơlơi hơdip ăt aka ƀu jơnap ôh, samơ̆ lăng hrŏm ăt aka djop ƀong djop huă mơn. Ƀing ană bă pơđar kâo kiăo tui hrăm, yua jê̆ giăm mơn, ană bơnai pơđur yua kâo ƀu thâo boh hră ôh kiăng nao hrăm, anăm mlâo ôh, hrăm hrŏm hăng ƀing neh met wa mơ-ak biă mă, kiăng ta thâo pơđok, thâo čih”.

Tơlơi yôm hloh lĕ ƀing mơnuih kiăo tui hrăm lêng ƀing pơprong, ƀing tha rơma, ƀu hơdeč hmar dong tah yua anun bruă pơtô hrăm ăt bưp tơnap tap biă mơn. Samơ̆ hlơi hlơi lêng kơ klao mơ-ak soh lơm ƀing nai pơtô brơi abih pran jua, hrăm lok nao lok rai lu wŏt truh kơ thâo thâo čih. Tơdơi kơ mông hrăm, amăng mông pơdơi pơdă, ƀing kiăo tui hrăm hơmâo mông bơră ruai klao mơ-ak biă mă, lăng ƀô̆ mơta hlơi hlơi lêng kơ mơ-ak tơlơi kơ ha hrơi mă bruă glêh glar. Nai Hà Công Thuyên, ding kơna grup thâo thăi hlăk ai gum djru-Khul ling tơhan mrô 5 brơi thâo, hluh tơlơi glêh glar, tơlơi kơƀah mơng ƀing mơnuih tha rơma samơ̆ ƀing gơñu ăt kiăo tui hrăm, yua anun ñu pô ăt hok mơ-ak wơr abih anŏ glêh, nao pơtô hrăm brơi rĭm hrơi.

“Ƀuh ƀing neh met wa, ƀing tha rơma laih mơ̆ ăt nao pơđok a, ê, blung hlâo kâo ăt ol kơdol mơn, samơ̆ ăt hning rơngô̆t mơn lơm ƀing neh met wa dŏ glăi gah tlôn. Plơi pla glăk jai hrơi pơđĭ kyar, hăng pran gơgrong prong hloh, gir run ngă hiưm pă kiăng ƀing neh met wa thâo pơđok, thâo čih, ƀiă biă mă ñu lĕ thâo hơdôm tơlơi kiăng hloh”.

Hơdôm anih pơtô hrăm juăt ƀuh amăng hơdôm plơi pla ataih, asuek, arăng pơtô amăng mơmŏt yua anun bruă nao rai tơnap tap biă mă, sit biă ñu lĕ amăng bơyan hơjan hlim jơlan dơluh bor, hŭi lŏn tơhroh dong. Trung ta Vũ Văn Quang-Khua grup bơwih ƀong mrô 2, Khul tơhan mrô 5 brơi thâo, hơmâo hrơi ƀing apăn bruă, ling tơhan amăng grup thâo thăi hlăk ai khŏm dŏ glăi amăng plơi pla hơdôm blan kiăng pơtô brơi yua jơlan nao rai tơnap đơi. Pơhmutu thun 2023, lơm nao pơtô amăng plơi Ón, săm Tam Chung, ƀing apăn bruă, ling tơhan khŏm dŏ glăi amăng plơi pla kiăng pơtô brơi neh met wa 3 blan mơtăm.

Mường Lát lĕ tơring glông giăm guai ataih hloh amăng tơring čar Thanh Hóa. Tơlơi hơdip kơ neh met wa djop djuai ania ƀơi anai dŏ lu tơnap tap, mrô mơnuih aka ƀu thâo hră lu, sit biă ñu ƀing pơprong, yua hlâo adih ƀu dưi nao sang hră ƀudah yua sui laih ƀu pơđok hră. Mơng tơlơi sit nik anun, amăng hơdôm thun rơgao, ling tơhan tơring čar Thanh Hóa hăng khul tơhan mrô 5 hơmâo gum hrŏm hăng hơdôm boh să anih pơdong puih kơđông tơhan kiăng pok anih pơtô hrăm, djru brơi mơnuih ƀôn prong thâo hră kiăng tơlơi hơdip pla ƀiă tơnap tap./.