Đăo gơnang hăng čang rơmang lĕ pran jua mơng lu Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang hăng tal jơnum lok 4, Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar ta tal 15. Tal jơnum pơphun tơdơi kơ Jơnum Ping gah lok 6 phrâo pơđut hăng bruă bơkơtuai lu tơlơi yôm phăn pioh kơ pơđĭ kyar bơwih ƀong – mơnuih mơnam mơng lŏn ia; tơlơi pơplih jơlan gah git gai mơng Ping gah... Lăp đing nao, Jơnum lok 6 hmâo pơsir hăng tŭ mă hơdră brơi pơdơi gum hrom bruă Ping gah dêh čar mơng sa dua Ding kơna mơng Ping gah dêh car. Anai lĕ phun than pok jơlan kơ “bôh thâo pơdơi apăn bruă”, kiăng ƀing ding kơna Ping gah pơkon lăng glăi drơi pô hăng ngă gru kơ ƀing khua mua pơkon amăng glông bruă kơđi čar. Khua pơ ala Lê Thanh Vân, grŭp Cà Mau lăi lĕ:
“Kâo čang rơmang, truh sa hrơi hơpă, lom Ping gah hmâo nao hlâo lĕ amăng bruă mă mơng Kơnuk kơna ăt amra hmâo mơn phun than djơ̆, kiăng kơ hơdôm bruă apăn amăng Kơnuk kơna lăng ƀuh mă pô thâo hă ƀu thâo, pran jua, gơgrong mă pô jao glăi kơ pô pơkon, kiăng kơ hơdôm mơnuih hmâo bôh thâo, pran jua klă – jơlan nao hmâo mơ̆ ƀu kiăng la mă, ƀu kiăng kup akô̆ rơkâo jao bruă apăn”.
Sa tơlơi pioh kơ mơnuih mơnam hang tơngia hloh, dưi hmâo mơnuih ƀôn sang đing nao lĕ nua ia xăng ia jâo. Bruă đĭ nua hơdôm hrơi rơgao hmâo bôh than yôm phăn mơng kơƀah ia xăng ia jâo pioh sĭ amăng dêh čar, mrô pơsur mơnuih blơi yua ƀu lăp djơ̆, nua blơi pơmă hloh kơ nua sĭ ngă lu anom bơwih ƀong sĭ mơdrô ia xăng, ia jâo lup lăp. Tơlơi anai ba truh lu anom sĭ mơdrô krư̆ bah amăng na nao ƀudah pơgăn hĭ mrô ia xăng ia jâo sĭ kơ mơnuih blơi. Mơnuih ƀôn sang rơkâo Kơnuk kơna lăng nao hăng hmâo jơlan gah bŏng glăi hmao tlôn lom nua ƀơi rŏng lŏn tơnah hmâo pơplih ƀu gal pơgi kơdih anai. Hrom hăng anun rơkâo ngă rơđah tơlơi akă dưi ngă amăng bruă črâo ba git gai hăng wai lăng nua hơdôm gơnam kiăng yua lu hloh. Yua kơ lom nua ia xăng ia jâo hrŏ, lu gơnam pơkon ăt ƀu hrŏ trun mơn; biă ñu hơdôm gơnam mă mơng đang hmua, braih pơdai... ngă bơbeč truh prong tơlơi hơdip mơnuih ƀôn sang, anom bơwih ƀong:
“Djop bruă hơpă leng kơ bơdjơ̆ nao ia xăng ia jâo sôh. Bơbeč prong truh bruă bơwih ƀong huă sĭ mơdrô, yap wot mơnuih nao mă bruă kơ sang bruă, bruă dŭ pơgiăng gơnam tam, gơnam mă yua, gơnam man pơdŏng. Mơng gơnong bruă đang hmua truh kơ man pơdŏng, yap wot bruă sĭ mơdrô hơdôm gơnam tam leng kơ bơdjơ̆ nao kơ ia xăng ia jâo sôh”.
Tơdơi kơ lu wot pơhrư̆i, tal anai Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang pơsit pơplih pơkra Rơwang bruă tơlơi phiăn lŏn drŏn. Anai lĕ rơwang bruă tơlơi phiăn dưi hmâo lu mơnuih đing nao hăng rơkâo pơgăn tơlơi sat răm, dưm bôh tŭ yua kơ pô lom čih pơkra tơlơi phiăn. Rơwang bruă tơlơi phiăn lŏn drŏn (pơplih pơkra) khom ngă rơđah bruă mă pơhrui glăi lŏn, biă ñu hăng rơwang bruă kual plơi prong, kual sang dô̆ sĭ mơdrô. Tơlơi pơ ala glăi, djru gum, pơdŏng glăi plơi pla lom Kơnuk kơna mă lŏn khom pơhlôm prăk pơhrui glăi hăng tơlơi hơdip mơda dưm kơnar ƀudah klă hloh anih dô̆ hơđăp. Lăp đing nao, pơsit rơđah hơdră prăk kak gah lŏn drŏn... Hăng ƀirô ngă tui bruă wai lăng kơnuk kơna gah lŏn drŏn, Khua Ding jum wai lăng kông ngăn dlai tlô hăng rơhuông adai lŏn mơnai Trần Hồng Hà brơi thâo: Rơwang bruă Tơlơi phiăn lŏn drŏn (pơplih pơkra) anăp nao tơlơi pơkă pơhlôm djơ̆ noa lŏn lăi pơdah, rơđah hăng lăp djơ̆ hăng nua pơkă hrom kiăng mơnuih ƀôn sang hăng anom bơwih ƀong leng kơ dưi čơkă mă:
“Lom pơjing tơbiă nua lŏn pơhlôm djơ̆ pơdah rơđah hăng lăp djơ̆ hăng nua pơkă hrom lĕ mơnuih ƀôn sang hăng anom bơwih ƀong leng kơ dưi čơkă mă. Tơlơi anun djru pơsit gum hrom pơpha lŏn drŏn, hleh hloh. Mơnuih ƀôn sang lom hmâo lŏn pơhrui mă lĕ nua lŏn amăng hơdôm hrơi pơhrui mă anun amra dưi pơ ala glăi lăp djơ̆, djơ̆ hăng nua lŏn. Gah rơnoh kơnuk kơna ăt dưi tŭ yua mơn yua kơ pơhrui glăi mơng mơnuih mă yua lŏn ăt amra dưi pơhrui glăi djơ̆ nua mơn”.
Tơdơi kơ Jơnum lok 6 gum pơhiăp kơ jơlan gah pơplih pơkra prăk blan, prăk blan pơdơi lơtret, prăk djru gah hră pơgang gah mơnuih mơnam hăng prăk djru kơ mơnuih gum ngă hơkrŭ đưm amăng thun 2023, truh ră anai Kơnuk kơna glăk lăi pơthâo hăng Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang pơkă hlâo pơplih pơkra prăk blan mơng lơ 1/7/2023 hăng rơnoh đĭ mơng 1 klăk 490 rơkâo truh kơ 1 klăk 800 rơbâo prăk. Mơnuih ƀôn sang hăng mơnuih ƀôn sang čang rơmang ba tơbiă anai dưi hmâo Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang pel ĕp kiăng pơplih pơkra prăk pơhrui glăi, kiăng gơñu hơđong pran jua mă bruă, ngă giong klă bruă hmâo jao:
“Tơdah ngă tui đĭ prăk blan tal anai amra pơjing jơlan pơsir hơđong tơlơi hơdip mơda mơng mơnuih apăn bruă, mơnuih mă bruă hăng mơnuih pơdơi thun tha, pơdah tơlơi pơđĭ kyar lŏn ia. Khă hnun hai, gru than bơwih ƀong kiăng pơđĭ prăk blan hmâo hơđong mơn? Čang rơmang pơđĭ prăk blan jing tơlơi čăng rơmang lăp djơ̆ mơng mơnuih ƀôn sang”.
Mơnuih ƀôn sang rơkâo Kơnuk kơna kơsem min kiăng hmâo hơdră pha ra hăng bruă pơsir hơdôm tơlơi ngă soh lom ngă tui hơdôm bruă ječ amăng pơgang, pơgăn Covid-19. Hrom hăng anun, kơtưn đĭ dong bruă pel ĕp, hơduah tơña hăng pơsir tơlơi ngă soh. Yua kơ tơlơi ƀing ngă soh, ngă soh tơlơi phiăn amăng bruă pơgang pơgăn klin ăt dô̆ mơn; Đing nao ngăn rơnoh tuh pơplai kơ bruă ia jrao; biă ñu khom hmâo hơdră pơkă, hơdră bruă gum djru pha ra, lăp djơ̆, ngă pơhư̆č, pơđĭ kyar khul mơnuih apăn bruă, mơnuih mă gah bruă ia jrao; tañ hơđong pran jua mơnuih apăn bruă ia jrao amăng hơdôm hrơi hmâo lu mơnuih hmâo pơsir kơđi, pơsir tui hình sự./.
Viết bình luận