VOV4.Jarai - Tơlơi blah ngă rơgao sui laih, lŏn ia rơnuk rơnua, samơ̆ ƀing ling tơhan mơng Khul ling tơhan mơnuih ƀôn sang dêh čar Việt Nam akă hmâo sa hrơi pơdơi pơdă. Bruă pơgang bul ia rơsĭ pô, djă kơjăp anih anom rơnuk rơnua hơđong đĭ hăng dlông bra ling tơhan ia rơsĭ bruă gơgrong prong prin ƀơi anăp Ping gah, ƀơi anăp Lŏn ia hăng mơnuih ƀôn sang. Tơlơi pơsăn drơi mơng ƀing ling tơhan săn hơtai wor bit drơi pô, rơbuh đih yua kơ lŏn ia dưi hmâo rơnuk ră anai pơtă pơtăn hăng pran jua pơpŭ. Ƀing ling tơhan tô̆ tui dong kru tơkai ayong tha nao hlâo hrưn đĭ, pơhrăm pô, prăp lui bruă mă tuh rơyuh pran jua pioh pơgang kơjăp rim črăn bul ia rơsĭ, ia rơsĭ mơng lŏn ia ƀơi kual ia rơsĭ.

Amăng rơwang đut mơta lăng mơng ia rơsĭ, jua teng leng mơng Sang phơ̆t Sinh Tồn tơtar hyu hrom hăng mơngưi ñang, mut nao hrom hăng jua ia tơglăk, jua angin mơng ia rơsĭ. Abih bang jrŭ trun, hăng pran jua pơpŭ, thâo tơngia hlong hlar, khul ling tơhan hăng mơnuih ƀôn sang bul ia rơsĭ Sinh Tồn tuĭ ñang hơdor glăi ƀing ling tơhan ia rơsĭ khin hơtai na nao đih glăi dơlăm amăng tơkai ia rơsĭ... Dŏng ƀơi anăp hnal čih anăn 64 čô ling tơhan sông kơtang pơsăn drơi amăng pơgang pô bul ia rơsĭ ƀơi kual ia rơsĭ Gạc Ma, amai Lữ Thị Kim Cúc, mơnuih ƀôn sang să bul ia rơsĭ Sinh Tồn ol kơdol pran jua lăi.

“Lom nao tuĭ ñang kơ ƀing ling tơhan pơsăn drơi ƀơi Gạc Ma, drơi pô kâo ol kơdor pran jua biă. Ư-ang kơ ƀing gơñu. Čang rơmang bơngat jua ƀing gơñu pơgang ba djop mơnuih ƀơi bul ia rơsĭ suaih pral hăng hơjan klă pơ-iă hiam kiăng djop mơnuih hơđong pran jua mă bruă, dô̆ hơdip mơda ƀơi să bul ia rơsĭ”.

Trung tá Đinh Cao Toan, Mơnuih mă bruă ƀơi bul ia rơsĭ Sinh Tồn brơi thâo: Mông ngă lơphet hơdor glăi ƀing ling tơhan pơsăn drơi pioh pơgang bul ia rơsĭ Gạc Ma lĕ tal pơtô juăt gru grua hơkrŭ, kiăng ling tơhan hăng mơnuih ƀôn sang ƀơi bul ia rơsĭ thâo hluh hloh kơ hơdôm bruă blah hăng pơsăn drơi mơng rơnuk nao hlâo, pơdah hơdor tơngiă hăng ƀing ama ƀing ayong nao hlâo ƀu huĭ kơ tuh rơyuh pran jua drah kơtăk pioh pơgang ia rơsĭ, bul ia rơsĭ. Mơng anun rim mơnuih apăn bruă, mơnuih mă bruă tơhan bul ia rơsĭ run pran bơkơtưn, ngă giong prong djop bruă jao:

“Hơdor tơngia kơ tơlơi pơsăn drơi mơng 64 čô ling tơhan pơsăn drơi ƀơi Gạc Ma, mơng anun kiăng pơtô juăt gru grua khăp kơ lŏn ia hăng pran jua kơ hơdôm mơnuih apăn bruă, mă bruă tơhan tô̆ tui yak tơkai rơnuk nao hlâo amăng bruă pơdŏng hăng pơgang lŏn ia, biă ñu pơgang bul ia rơsĭ pô”.

Tui hăng Nai Thích Tâm Thành, git gai Sang phơ̆t Sinh Tồn: Hơdôm hrơi blan 7, Sang phơ̆t Sinh Tồn – anih dưm hnal čih anăn 64 čô ling tơhan pơsăn drơi amăng bruă pơgang bul ia rơsĭ Gạc Ma hmâo lu mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan, mơnuih ƀôn sang tơring kual Trường Sa hăng mơnuih hyu mă akan hơdang jum dar bul ia rơsĭ nao tuĭ ñang, rơkâo brơi bơngat jua ƀing apăn bruă tơhan, ling tơhan ia rơsĭ mơbruă hmâo rơbuh đih hăng pran jua pơpŭ hăng hơdor tơngia dơlăm. Sang phơ̆t ăt hmâo pơphun laih bruă iâu lăi brơi bơngat jua ƀing ling tơhan sông kơtang pơsăn drơi kơ lŏn ia, gơnam pơpŭ lĕ hơdôm bơnga, bôh troh dưi hmâo khul ling tơhan hăng mơnuih ƀôn sang ƀơi bul ia rơsĭ kơtưn đĭ bruă bơwih ƀong huă. Bruă mă anai pơdah gru grua phiăn juăt “Ƀong bôh hơdor kơ pô pla”, “Mơñum ia hơdor kơ pô klơi” mơng djuai ania Việt Nam, hơdor tơngia ƀing ling tơhan sông kơtang pơsăn drơi hmâo rơbuh đih yua kơ pô ia rơsĭ, bul ia rơsĭ mơng lŏn ia, yua kơ pơhlôm đơ đam lŏn drŏn dêh čar.

“Amăng mông ngă lơphet tuĭ ñang, rơkâo brơi bơngat jua, kâo čang rơmang rơkâo yang Phơ̆t, ƀing ling tơhan pơsăn drơi ƀơi ia rơsĭ bul ia rơsĭ Trường Sa djru brơi kơ mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan, adơi ayong ling tơhan, neh wa ƀơi anai hmâo tơlơi hơdip rơnuk rơnua mơ-ak klă, tlaih duam ruă, tlaih hmâo tơlơi, hmâo lu tơlơi suaih pral kiăng pơgang bul ia rơsĭ, ia rơsĭ Trường Sa rơnuk rơnua hăng tơphă".

Tơlơi ƀơi Gạc Ma lơm mơguah lơ 14/3/1988 hmâo jing laih gru grua djuai ania kah hăng sa gru pơđom pioh ƀu rơngia amăng pran jua rim mơnuih ƀôn sang lŏn Việt. 64 čô ling tơhan ia rơsĭ bă kơ tơlơi hur har pran jua hăng pran jua hlăk ai hmâo đih glăi ƀơi ia rơsĭ, samơ̆ pran gơgrong mơng ƀing gơñu hmâo jing laih gong kut rai thun kơ pran sông kơtang hơkrŭ, pơtă pơtăn hơdôm rơnuk tơdơi anai kơ pran jua gơgrong khom djai drơi pô pioh pơgang bul ia rơsĭ mơng Lŏn ia. Pran jua anun hmâo jă dơlăm laih amăng rim mơnuih ling tơhan glăk dô̆ mă bruă ƀơi kual bul ia rơsĭ Trường Sa hrơi anai. Trung sĩ Nguyễn Quốc Thịnh, ling tơhan bul ia rơsĭ Cô Lin ư-ang:

“Hăng rơnuk tơdơi, drơi pô kâo ƀuh ư-ang biă kơ hơdôm bruă ngă mơng ƀing nao hlâo pơjing laih gru grua phiăn juăt pran gơgrong bŏng kơjăp mơng Khul ling tơhan ta, ư-ang dưi pơdŏng khul ling tơhan ƀơi Bul ia rơsĭ Trường Sa, anih mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan glăk hrơi mlăm hơkrŭ pơsir tơlơi tơnap pơgang kơjăp bul ia rơsĭ pô. Kâo hrăm tui klă laih, hrăm tui pran jua gơgrong amăng prăp lui blah; pơhrăm na nao drơi jăn pran jua kiăng djơ̆ hăng bruă mă ƀơi ia rơsĭ tơnap tap”.

Thượng tá Lương Xuân Giáp, gah Khul Ping gah Lữ đoàn 146 (Grŭp Trường Sa), kual 4 Ling tơhan ia rơsĭ pơsit:

“Pơgang bul ia rơsĭ Trường Sa mơng Lŏn ia pô pơhlôm, hơđong jing bruă mă mơng ling tơhan Trường Sa rơnuk anai mơng ƀing gơmơi. Ư-ang samơ̆ ăt ƀu hloh mơn tơlơi tơnap, kreh kruñ, pơsăn drơi, ƀu djơ̆ kơnong kơ hmâo tơlơi pĕ tlao ôh mơ̆ wot tơlơi rơngiă ngiom, hmâo wot drah kơtăk. Yua anun, rim mơnuih apăn bruă tơhan, ling tơhan Trường Sa ƀing gơmơi hrơi anai djă pioh, pơgang kơjăp bul ia rơsĭ Lŏn ia pô. Pơdŏng bul ia rơsĭ kơtang gah bruă pơgang hlôm hlâo, klă gah tơlơi hơdip, hiam hăng anih anom jum dar; ngă gru kơ pran gum hrom hơbit khul ling tơhan mơnuih ƀôn sang, djă pơhlôm Trường Sa, pô mơng lŏn ia".

Kiăng hmâo sa bôh lŏn ia rơngai, rơnuk rơnua kah hăng ră anai, mơ-ai yơh drah kơtăk mơng ơi yă ta nao hlâo tuh trun. Rơnuk tơdơi anai tô̆ tui dong gru grua anun, amra gơgrong prăp lui kơdŏng blah glăi ayăt pơsăn drơi pơgang bul ia rơsĭ, ia rơsĭ, kual lŏn drŏn yôm phăn mơng Lŏn ia ƀơi anih akô̆ jơlah ia rơsĭ tơglăk./.

VOV1: Čih – Siu H’ Prăk: Pơblang