VOV4.Jarai-Ăt amăng blan ngă bruă yua kơ čơđai muai, ngă hluai tui jak iâu mơ̆ng rŏng lŏn tơnah pơhlôm, pơgang apah pơgô̆ čơđai muai mă bruă thun 2022 hăng akŏ : Mơnuih mă bruă jing čơđai muai hăng tơlơi hơdip mơda mơnuih mơnam, laih dơ̆ng pơđĭ tui tơlơi gơgrong ba mơ̆ng djop ding jum, anom bruă, khul tơpuôl, djop anom bruă kơnuk kơna pơhlôm, hăng pơhrŏ bruă arăng apah čơđai mă bruă, Ding jum wai lăng bruă mă, tơhan rơka hăng mơnuih mơnam ngă hrom anom bruă wai lăng  bruă mă jar kmar ILO, Keh prăk djru čơđai muai sang gum hơbit djop dêh čar UNICEF ƀơi Việt Nam pơphun jơnum bơkơtuai “Pơhlôm pơgang hăng pơhrŏ arăng apah čơđai mă bruă hăng pơgang tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang amăng bruă ngă tui Tơhnal pơtrun pơđĭ kyar hơđong kjăp”.

Bruă mă pơhlôm, pơgang hăng pơhrŏ bruă arăng apah čơđai mă bruă ƀơi Việt Nam thun blan rơgao dưi hơmâo lu tơlơi pơblih klă. Boh tơhnal hơduah ĕp lăng ƀơi dêh čar kơ mrô čơđai mă bruă apah brơi ƀuh, mrô čơđai mă bruă apah hrŏ ƀiă laih mơ̆ng 15,5% sa thun 2012, dŏ 9,1% thun 2018. Mrô čơđai mă bruă apah ƀơi Việt Nam ƀiă hloh2% pơkă hăng mrô pơkă dưm dưm amăng kual ASIA-Thái Bình Dương. Boh tơhnal anai dưi hơmâo yua kơ jơlan hơdră pơtô hrăm kơ djop čơđai, ngă tui tŭ yua hăng jơlan hơdră pơgang tơlơi hơdip mơda mơnuih mơnam, jơlan pơhrŏ tơlơi ƀun rin ƀơi Việt Nam.

Kiăng djru ngă tui  hơdôm tơlơi ƀuăn mơ̆ng Việt Nam amăng lu hơdră ngă hrom tơhnal pơkă 8.7 brơi lui hĭ apah čơđai muai aka truh thun mă bruă ba pơdah amăng hơdră jơnum bruă čar truh thun 2030, yă Vũ Thị Kim Hoa, Kơ-iăng khua anom bruă wai lăng čơđai muai, Ding jum Bruă mă Tơhan rơka hăng mơnuih mơnam pơdah thâo lu hơdră yom phun tui anai:

“Pơtum pok pơhai bruă pơhlôm hlâo, ƀuh tañ hăng djru kơ čơđai arăng pơgô̆ mă bruă, amăng anun pok pơhai hơdră mă bruă ăt kah hăng ƀuh tañ tơlơi arăng pơgô̆ čơđai mă bruă apah hrom hăng bruă pơgang ba kơ čơđai muai, djru pơblih tơlơi gêh găl mă bruă djơ̆ hloh hăng hnơr thun, djru čơđai mă bruă, čơđai arăng či pơgô̆ mă bruă apah kiăng gơñu thâo tơlơi phiăn pơkă kah hăng hơdră mă bruă, tơlơi bơwih bơwang kơ bruă pơhrŏ ƀun rin hăng pơhlôm rơnuk rơnua tơlơi hơdip mơda mơnuih mơnam. Djru kơ čơđai dưi hrăm hră pơar hăng pơtô hrăm bruă mă gêh găl, pok pơhai bruă pơhlôm hlâo, pơhrŏ čơđai arăng apah mă bruă ngă hmua”.

Pơmin nao kơ tơlơi ngă hrom kjăp tong ten kơplah wah jơlan hơdră djru mơnuih mơnam hăng bruă pơhlôm hlâo, pơhrŏ čơđai mă bruă, djru hrom ngă tui tơhnal pơkă 8.7 kơ lui hĭ brơi čơđai aka truh thun mă bruă apah, nai prin tha Nguyễn Hải Hữu lăi lĕ, tơlơi yôm hloh lĕ pơđĭ tui tơlơi thâo hluh mơ̆ng ƀing amĭ ama čơđai muai hăng ană plơi pla amăng bruă čem rông ană bă čơđai muai amăng sang anŏ:

“Hăng Việt Nam kiăng gleng nao hlâo hloh lĕ tơlơi thâo hluh, amĭ ama čơđai muai hăng ană plơi pla čem rông ană ba hiư̆m pă pioh kơ čơđai hrăm hră samơ̆ ăt pơphun brơi kơ ană bă ngui rah, mă bruă sang anŏ rah djơ̆ găl hnơr ƀing gơñu, anăm pơgô̆ ngă bruă soh hăng tơlơi phiăn kơnuk kơna. Dua dơ̆ng lĕ, tơlơi thâo hluh kơ djop mơnuih mă bruă amăng gong gai kơnuk kơna pơdjơ̆ nao tuh pơ alin kơ bruă pơhlôm hơđong tơlơi hơdip mơda mơnuih mơnam, tuh pơ alin kơ bruă wai lăng čơđai muai, yua črăn prăk tuh pơ alin kơ čơđai muai ră anai dŏ ƀiă đơi.

Tơlơi tal dua dơ̆ng ƀing ta khom lăng nao djru čơđai dưi pơjrao duăm ruă pơtô lăi thâo kơ bruă pơgang tơlơi suaih pral. Yua kơ čơđai khom hrăm kah thâo laih anun hơmâo tơlơi suaih pral kah dưi mă bruă. Hăng sang anŏ lĕ ta khom djru, biă mă ñu sang anŏ ƀun rin, giăm ƀun rin lĕ khom djru gơñu hơdră ĕp ƀong huă. Klah čun mă lĕ, amĭ ama khom hơmâo bruă mă hơđong, kjăp kah gơñu mơ̆ng hơmâo prăk pơhrui glăi, ană bă huai hyu mă bruă apah”.

Ƀing mơnuih kơhnâo kơhnăk lăi lĕ, pioh kơ Việt Nam ngă tui djơ̆ tơhnal pơkă 8.7 brơi lui abih apah čơđai aka djop thun mă bruă, khom kiăng hơmâo tơlơi gum hrom kơplah wah Ding jum Ngă hmua hăng pơđĭ kyar plơi pla. Ding jum Pơtô hăng Pơjuăt hrom hăng Anom bruă mơnuih tơpuôl Việt Nam ngă hrom jơlan hơdră, hơdôm hơbô̆ bruă pơhlôm, pơhrŏ apah čơđai mă bruă.

Nay Jek: Pơblang