VOV4.Jarai - Bruă ruah khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar ta tal 15 hăng khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang hơdôm gưl rơwang bruă 2021-2026 amra dưi pơphun amăng lơ 23/5 lĕ bruă jơnum kơđi čar yôm phăn mơng lŏn ia, dưi pơphun tơdơi kơ truh kih Jơnum khua pơ ala đơ đam dêh čar tal 13 mơng Ping gah. Bruă ruah mă khua pơ ala lĕ mơnuih djuai ania ƀiă gum hrom ngă Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar hăng Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang hơdôm gưl hmâo bruă mă hăng bôh yôm phăn amăng glông bruă kơđi čar hơdôm gưl lăi hrom hăng ƀirô mơnuih ƀôn sang ruah lăi ha jăn. Amăng hơdôm yak bơkơtuai mơng Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam hơdôm gưl ruah mă mơnuih tơbiă anăn lĕ djuai ania ƀiă kiăng tơbiă anăn kơ khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar hăng khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang hơdôm gưl khom hmâo hơdôm tơhnal pha ra, samơ̆ ăt hmâo lu rơgao hơnong tơhnal pơkă mơn kơ sa čô khua pơ ala mơnuih ƀôn sang.

Tui hăng ơi Nguyễn Lâm Thành, Kơ-iăng Khua Khul djuai ania mơng Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar, bruă đing nao tơlơi dưi ruah khua, mơnuih tơbiă anăn mơng neh wa djuai ania ƀiă amăng ruah khua pơ ala mơnuih ƀôn sang hăng ƀirô mơnuih ƀôn sang ruah ƀơi hơdôm anih anom dưi hmâo hơdôm gưl đing nao, pơtô brơi. Kiăng ngă hiưm hơpă, dưi ngă tui tơlơi gal mơng rim mơnuih tơbiă anăn lĕ mơnuih djuai ania ƀiă ƀơi plơi pô glăk dô̆ hơdip mơda. Yua kơ ƀu hmâo hlơi thâo hluh kơ kual čư̆ siăng, kual guai lŏn ia hloh kơ hơdôm mơnuih glăk rim hrơi, rim mông dô̆ hrom, mă bruă hrom hăng neh wa:

“Ƀing mơnuih tơbiă anăn anai thâo hluh biă kơ tơlơi ayuh hyiăng, hơdôm anô̆ pha ra mơ̆ gơñu dô̆ hơdip mơda hăng kual lŏn mơng mơnuih ruah khua djuai ania ƀiă. Dua lĕ thâo hloh phiăn juăt hơdôm tơlơi pơmin, pran jua, anun leng kơ hơdôm tơlơi mơ̆ mơnuih ruah khua glăk đing nao. Sa tơlơi dong lĕ pơhiăp hrom sa bôh pơhiăp, bôh pia laih anun djơ̆ anô̆ ñu wot tơlơi rô nao rai mơnuih mơnam, kơnung djuai sa kian pruăi. Anun lĕ anô̆ gal mơng mơnuih tơbiă anăn gah djuai ania ƀiă”.

Ră anai, bruă prăp lui ruah Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar ta tal 15 hăng Khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang hơdôm gưl rơwang bruă 2021-2026 ƀơi kual neh wa djuai ania ƀiă, tui Khul djuai ania mơng Khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar ta pơsit hmâo ngă tui tơpă laih, djơ̆ tơlơi pơkă amăng tơlơi phiăn. Khă hnun hai, yua kơ lu bôh than pha ra wot ƀu đing nao hăng mơng gah rơngiao, bôh thâo mơng mơnuih ƀơi kual djuai ania ƀiă dô̆ ƀiă. Mrô mơnuih hrăm giong đại học, cao đẳng hăng biă ñu dlông hloh đại học hmâo mă ƀiă amăng hơdră pơkă mrô mơnuih. Bruă lăi pơhing ƀơi kual neh wa djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng tơnap tap biă, tơlơi pơmin mơng neh wa djuai ania ƀiă ƀu prong, phiăn juăt dô̆ ngă tơnap. Yua anun, hơdôm anih anom kiăng kơtưn lăi pơhing, lăi pơthâo, pơtô brơi kơ neh wa thâo hluh tŏng teng kơ tơlơi dưi ruah khua hăng mơnuih tơbiă anăn mơng pô. Đing nao bruă pơhrăm, pơtô brơi dong, hơdră bôh thâo pơsur kơ ƀing tơbiă anăn ăt kah hăng kơtưn bruă lăi pơhing, lăi pơthâo kual neh wa djuai ania ƀiă. Biă ñu, hơdôm gưl Ping gah, gong gai, Khul ruah khua hơdôm gưl khom pơphun lăi pơhing, lăi pơthâo tơlơi dưi pô hăng bruă mă mơng mơnuih ruah khua. Đing nao lăi pơhing hăng tơlơi djuai ania ƀiă, pơphun bơkơtuai kơ tơlơi rơkâo dăp glăi, črăn bruă; lăi kơ tơlơi hơdip bruă mă mơng mơnuih tơbiă anăn kơ khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar ta hăng khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang hơdôm gưl kiăng ngă hiưm hơpă neh wa dưi ƀuh gum hrom klă amăng bruă ruah khua jing tơlơi dưi pô mơng neh wa. Anun lĕ ruah tơbiă hơdôm mơnuih pơ ala kơ neh wa kiăng gum hrom pơdŏng, ba tơbiă, lăng tui bruă ngă tui hơdră bruă, biă ñu lĕ hơdră bruă bơdjơ̆ nao truh kual neh wa djuai ania ƀiă, kual čư̆ siăng.

Tui hăng ơi Ma Công Khâm, Khua git gai Ping gah, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Thượng Lâm tơring glông Lâm Bình (tơring čar Tuyên Quang), ƀơi să Thượng Lâm, hăng rơbêh kơ 90% mrô mơnuih ƀôn sang lĕ neh wa djuai ania ƀiă, bruă ruah khua, tơbiă anăn mơng neh wa ƀơi plơi pla dưi hmâo neh wa đing nao thâo rơđah. Hrom hăng anun, plơi pla ăt đing nao hloh mơn kơ tơlơi dưi ruah khua, tơbiă mơng hơdôm mơnuih tơbiă anăn lĕ mơnuih djuai ania ƀiă kiăng bruă ruah khua dưi pơphun gêh gal, truh kih:

“Bruă lăi pơthâo mơnuih tơbiă anăn kơ khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang ăt dưi hmâo hơdôm khul apăn bruă kơđi čar mơnuih mơnam ƀơi să dưi hmâo djop mơnuih đing nao. Hăng să lĕ hră čih anăn hơdôm mơnuih ruah khua, mơnuih tơbiă anăn truh mông anai hmâo lăi pơthâo laih. Hluai tui tơhnal pơkă lĕ dưi pok pơhai pel ĕp hăng bơkơtuai hơdôm yak 1, 2, 3 hăng đing nao hơdôm mơnuih hmâo arăng đăo gơnang lu, hmâo bôh thâo kiăng djơ̆ hăng bruă mă lom dưi ruah ngă khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang”.

Hrom hăng anun, bruă đing nao tơlơi dưi ruah khua, tơbiă anăn mơng neh wa djuai ania ƀiă amăng ruah khua pơ ala mơnuih ƀôn sang hăng Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang hơdôm gưl khom dưi ngă tui ha amăng plĕ mơng bruă thâo nao, ruah mă, pơkă ruah, pơtô pơhrăm, pơtô brơi dong bruă mă, lăng glăi, mă yua kiăng djơ̆ hăng tơlơi kiăng kơ tơhnal pơkă mơnuih apăn bruă tui tơlơi pơkă hrom mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna. Gah sui thun, khom đing nao hloh dong hăng mơnuih apăn bruă, mơnuih mă bruă čar lĕ djuai ania ƀiă.

Hăng mơnuih apăn bruă hmâo bôh thâo samơ̆ dô̆ kơƀah tơhnal pơkă lĕ kiăng ba mut jơlan hơdră, kơčăo bruă pơtô pơhrăm kiăng pơhlôm tơlơi kiăng kơ mơnuih apăn bruă, mơnuih mă bruă čar, amăng anun hmâo hơdôm ƀirô mơnuih ƀôn sang ruah. Hơdră pơkă mơnuih apăn bruă djuai ania ƀiă hrưn đĭ djơ̆ hăng hơdră mrô mơnuih ƀôn sang rim kual, anih anom. Rơngiao kơ anun, kiăng đing nao lu hơdôm tơlơi pơhin lăi nao tơlơi phiăn hmâo bơdjơ̆ nao kah hăng: Tơlơi phiăn ruah khua pơ ala mơnuih ƀôn sang dêh čar hăng ruah khua pơ ala Khul pơ ala mơnuih ƀôn sang; hơdôm hră pơ-ar pơtô brơi kơ bruă ruah khua mơng Kơnuk kơna, mơng Jơnum min apăn bruă khua pơ ala mơnuih ƀôn sang hăng Khul ruah khua dêh čar ta./.

Hải Nguyễn (VOV4): Pô čih – Siu H’ Prăk: Pô pơblang