VOV4.Jarai - Ngă tui tơlơi Pơtrun pơsit bruă Jơnum prong Ping gah tơring ]ar Kontum tal 14 kơ hro\ trun mrô mơnuih yua tơkeng ană lu trun do# 1,5% amăng thun 2015, hơdôm hrơi rơgao, Anom bruă mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ pơphô brơi klă laih kơ Gơnong bruă ia jrao amăng bruă wai lăng hăng pơ phun bruă, po\k pơhai ngă tui bruă mrô mơnuih, kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ [ơi tơring ]ar, gơnang kơ tơlơi ngă tui ha amăng ple\ lu jơlan pơsir, anun bruă mrô mơnuih hăng kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ mơng tơring ]ar Kontum hmâo laih hơdôm bôh tơhnal yôm phăn, djru klă amăng bruă đ^ kyar bơwih [ong mơnuih mơna, pơđ^ tui tơlơi hơd^p mơda m[s.

            Plei Kon Leng 1, să Đak Long, tơring glông Kon Plong, tơring ]ar Kontum hmâo 100% mrô sang ano# le\ djuai ania [ia\ hăng 35 gro#p rơkơi bơnai amăng hnưr thun tơkeng ană. Dơng mơng thun 2013 truh ră anai amăng plơi [u hmâo hlơi tơkeng ană tal 3. Ơi A Tám, Khoa plơi brơi thâo, hmâo bôh tơhnal anai le\ yua kơ bruă hyu pôr pơhing mrô mơnuih, kơ]\ao bruă [a\ ană [ia\ dưi djă pioh hơnong na nao amăng hơdôm mông jơnum plơi hrim blan. Gơnang kơ bruă pôr pơhing, pơsur dưi djă pioh na nao anun “hơjan sui ia hram mơn” jai hrơi neh wa jai plai [ia\ kư guam, thâo hluh hloh kơ hơdôm bruă [a\ ană thâo mơne] tui hơdră phrâo hăng hơdôm bôh tu\ yua sit nik mơng bruă tơkeng [ia\ ană: “{ơi anai kơnong kơ tơkeng mơng 1 truh 2 ]ô ană đu] mơ\, tơlơi bơwih brơi kơ ană klă biă, kiăng ană bă hrăm hră le\ `u amu` hloh, nao mă bruă thơ [u djơ\ [a\ ană kah hăng đưm hlâo dih ôh.”

            Amăng rơwang mơng 2010-2015, bôh tơhnal ba tơbiă mơng tơring ]ar Kontum le\ hro\ trun mrô mơnuih tui jơlan [a\ ană trun do# [ia\ hloh 15%. Gơnang kơ ngă klă bruă mrô mơnuih, mrô mơnuih đ^ tui [ia\ amăng tơring ]ar wot pơ\ hơdôm tơring glông kah hăng Kon Plong, Kon Braih hlâo dih hmâo lu mơnuih tơkeng ană tal 3, tal 4 hăng lu hloh. Ơi Trần Trọng Thanh, Khoa Anom apăn bruă mrô mơnuih – kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ tơring glông Kon Plong brơi thâo: “Kiăng hro\ trun mrô mơnuih tui jơlan [a\ ană [ơi tơring glông le\ tơring glông gum hrom laih hăng hơdôm khul gru\p hyu lăi pơthâo amăng bruă mrô mơnuih Kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ [ơi tơring glông. Hrom hăng anun git gai Gru\p apăn bruă mrô mơnuih hơdôm bôh să pơ phô kơ Sang să mă yua hơdôm kơ]a\o bruă hro\ trun mrô mơnuih đ^ yua tơkeng lu [ơi hơdôm bôh să. Truh ră anai mrô mơnuih đ^ tui yua [a\ ană lu [ơi tơring glông Kon Plong do# 12,5%, djơ\ tơhnal pơkă mơng bruă Jơnum prong Ping gah tơring ]ar ăt kah hăng Ping gah tơring glông amăng rơwang bruă phrâo rơgao”.

            Ơi Từ Hữu Phước, Kơ-iăng Khoa Anom bruă mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ tơring ]ar Kontum, brơi thâo: “Kiăng hmâo bôh tơhnal lăi [ơi ngo\ anun, Anom wai lăng mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ tơring ]ar ngă tui klă laih hăng po\k pơhai ha amăng ple\ hơdôm jơlan pơsir kah hăng: pơ phô kơ Gơnong bruă ia jrao, Jơnum min m[s tơring ]ar lăi pơthâo kơ Jơnum min pơ ala m[s tơring ]ar mă yua tơlơi Pơtrun pơsit bruă mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ mơng thun 2011-2015; hơkru\ đ^, gơgrong bruă pơ phun hăng mơnuih apăn bruă, mơnuih mă bruă mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ tui Tơlơi pơkă mrô 5 mơng {irô ding jum wai lăng bruă ia jrao dêh ]ar ta; git gai Anom wai lăng bruă mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [ă ană [ia\ hơdôm tơring glông, plơi prong pơdo\ng kơ]a\o bruă ngă tui hro\ trun mrô mơnuih yua tơkeng lu ană; gum hrom hăng hơdôm anom bruă ia jrao pơhư prong bruă bơwih boang tơlơi suaih pral [a\ ană, kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\; amăng [rư\ ba jrao be\ [a\ ană nao ngă tui pơ\ Anom ia jrao; jrao tla#o be\ [a\ ană hăng dưm guam kơ su ba glăi pơ\ Anom bruă ia jrao; pơtrut kơtang bruă hyu lăi pơthâo, pơtô pơhra\m, pơsur m[s ngă tui hơdră bruă mrô mơnuih - kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ [ơi tơring glông, plơi prong.”

            Gơnang kơ po\k pơhai ngă tui lu jơlan pơsir ha amăng ple\ truh rơnu] thun 2015, mrô mơnuih đ^ tui yua tơkeng lu ană [ơi tơring ]ar Kontum hro\ trun [ia\ hloh kơ 15% djơ\ hăng tơhnal ba tơbiă, rơnoh hro\ trun hrim thun lu hloh rơnoh dêh ]ar ta jao. Bôh tơhnal anai djru yôm phăn pioh tơring ]ar Kontum ngă tui ba glăi bôh tơhnal hơdră bruă mrô mơnuih kơ]a\o bruă [a\ ană [ia\ hơdôm thun to# tui. Anai ăt le\ phun than yôm phăn pioh plơi pla đ^ kyar bơwih [ong huă mơnuih mơnam kơja\p pơhlôm ano# klă tơlơi hơd^p mơda klă hloh kơ plơi pla, djuai ania.

                                                                                                Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr