Pơphun brơi bruă jơnum gru grua bơyan bơnga Giáp Thìn 2024 jing Tơlơi ngă yang pơpŭ Amĭ Âu Cơ ƀơi Anih čuă ngui, gru grua, plơi pla Ko Tam, plơi prong Buôn Ma Thuột, tơring čar Dak Lăk. Amăng hrơi mông ngă yang kơdrưh kơ-ang, tơlơi ngă yang hơmâo pơphun yôm, pơdah pran jua khăp kiăng, pơpŭ bơni kơ Amĭ Djuai ania ta, hăng gơnam ngă yang kah hăng ƀañ braih, xôi điơ̆, če mơmih hăng lu gơnam hmư̆ hing mơ̆ng tơring čar dong. Mơnuih ƀôn sang hăng ƀing tuai nao lăng, atôl tơlơi rơkâo ƀơi phun kyâo. Nao hrŏm hăng sang anŏ amăng hrơi ngă yang, yă Nguyễn Thị Thoạt, 70 thun, dŏ ƀơi phường Tân Lợi, plơi prong Buôn Ma Thuột lăi:“Blung a kâo rai pơ anai lăng arăng ngă yang tơkung Amĭ Âu Cơ. Amăng pran jua kâo pơhưč pơhač, pơtă pơtăn kơ ană tơčô mô yâo hơdor na nao kơ pô pơjing rai ană mơnuih ta, pơdah pran jua pơpŭ kơ Amĭ Djuai ania ta, djru ană tơčô thâo hluh ta khŏm djă pioh gru grua mơ̆ng ană mơnuih Việt Nam ta, hơdor kơ ơi yă, amĭ ama pơjing rai ta”.

Mơ̆ng thun 2019 truh ră anai, pơ anai hơmâo pơphun re se laih tơlơi ngă yang tŭi ñang, bơni kơ Amĭ Djuai ania amăng lơ 25 blan Chạp hăng Ngă yang tơkung Amĭ Djuai ania amăng lơ 7 blan 1 rim thun. Yă Nguyễn Thị Ngọc Anh, Khua kông ti brơi thâo, tơlơi ngă yang Tơkung Amĭ Âu Cơ jing gru hiam, pơlir hơbit djuai ania, jai hrơi hơmâo lu mơnuih hmư̆ hing hăng nao lăng:“Ngă yang pơpŭ kơ Amĭ Âu Cơ pơƀuh gru grua tơlơi akhan kơ Amĭ Âu Cơ djă ba 50 čô ană đĭ hăng čư̆, ăt pơlir hăng tơlơi phiăn djă kơnung amĭ mơ̆ng djuai ania ƀiă kual Dap Kơdư mơn, kah hăng djuai ania Êđê ƀơi Dak Lăk ră anai. Laih dong ăt čang rơmang abih bang ƀing ta mơ̆ng tơlơi akhan “sa čô amĭ mơboh ha rơtuh asar boh, čeh rai ha rơtuh čô ană” anai amra gum pơgôp pơlir hơbit, akŏ pơjing lŏn ia, plơi pla, djru nao rai, hơdip hrŏm rơnôm”.

Hơdôm bruă jơnum ngui gru grua bơyan bơnga ăt hơmâo pơphun ƀơi hơdôm boh tơring glông, plơi prong amăng tơring čar Dak Lăk. Hmư̆ hing kah hăng: Hrơi jơnum gru grua, bơkơjăp drơi jăn djua ania Mông ƀơi Krông Bông, Ngă yang ngui ngor Hảng Pồ ƀơi plơi prong Buôn Hồ, Jơnum ngui gru grua đưm Việt Bắc ƀơi tơring glông Krông Năng, pri pơtư̆ pơgit Vụ Bổn...Ƀơi tơring glông Krông Ana hơmâo 2 bruă prong anun lĕ Pri tuah song đah rơkơi pok prong hăng Ngă yang pơtrun gong hơdrai mơ̆ng djuai ania Mường. Ơi Hoàng Minh Giám, Kơ-iăng khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Krông Ana brơi thâo:“Anai jing gru grua hiam mơ̆ng djŏp djuai ania tơring glông Krông Ana hơduah yang rơbang kiăng lăng ba ană plơi rơnuk rơnua, bơyan pơdai kơtor hơmâo ƀong hơmâo huă. Ăt amăng hrơi tui anai mơn či jak iâu, pơƀuh rup tơring glông Krông Ana hiam, rim thun ăt pơphun tal hyu ngui pơhưč ƀing tuai rai ngui pơ Krông Ana”.

Ƀơi să Čư̆ Prong, Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Ea Kar, pơphun Hrơi jơnum gru grua djŏp djuai ania tơring glông tal 3 hăng lu bruă jơnum ngui kah hăng: adoh suang gru đưm djŏp djuai ania; ngui tơlơi ngui đưm; pơdă hăng ƀong lăng asơi añăm mơ̆ng djŏp kual; sem lăng gru grua ngui ngor kual Yŭ Kơdư, Dap Kơdư hăng ngui ngor mut hrŏm hăng gru grua kual pơkŏn; nao čuă lăng anih gru đưm drai ia Y Bar; tuah song rơ-i hăng song Ka Yak; pơdă hăng sĭ gơnam hmư̆ hing, gơnam OCOP.

Hăng 28 phung djuai ania hơdip mơda, mă bruă ƀơi 220 boh plơi pla amăng tơring glông, pơjing rai gru phara biă amăng hrơi jơnum ngui. Hrŏm hăng jua čing djuai ania Êđê, jua gong tính adoh then mơ̆ng djuai ania Tày - Nùng, tơlơi adoh quan họ Bắc Ninh jing hơmâo tơlơi ngui đưm mơ̆ng djŏp djuai ania kah hăng glŏm blâo mơnŭ, bơbơnuh bê, đĭ tông tai, gom mơta kiăo mă bip...

Tui hăng ơi Lại Đức Đại, Kơ-iăng khua gơnong bruă gru grua - bơkjăp drơi jăn hăng tuai čuă ngui Dak Lăk, hơdôm bruă jơnum ngui ngor hơmâo pơphun amăng abih blan 1. Hơdôm tơlơi ngui ngor anai lêng kơ mơ-ak, djă gru grua ia iŏm hiam mơ̆ng djŏp djuai ania, pơdah rai gru grua phara mơ̆ng 49 phung djuai ania glăk dŏ hơdip pơ tơring čar. Anai ƀu kơnong jing bruă pơtrut tuai čuă ngui đôč ôh mơ̆ ăt pơjing rai anih ngui ngor mơ-ak, ba glăi tơlơi mơ-ak kơ mơnuih ƀôn sang hăng tuai čuă ngui amăng hơdôm hrơi bơyan bơnga:“Hơdôm bruă ngui ngor, bơkjăp drơi jăn, adoh suang bơdjơ̆ nao bruă djă pioh răk lui gru grua hiam mơ̆ng djuai ania hơmâo pơphun dik dak laih ƀơi hơdôm boh tơring, biă ñu mơ̆ng lơ 5 truh lơ 15 blan 1 blan ta, hơmâo pơphun ƀơi djŏp djang anih laih. Hơdôm bruă anai pơphun amăng hơdôm hrơi akŏ bơyan bơnga mơ-ak mơ-ai kiăng neh met wa pơphun yak amăng thun phrâo hăng lu tơlơi hok mơ-ak, tơlơi čang phrâo”.