“Hrơi jơnum ngui Bôh thâo đưm yua kơ Tơlơi rơnuk rơnua”: Pơdah glăi gru grua hur har mơng plơi prong jưh jom
Thứ năm, 06:00, 10/10/2024           VOV/Siu H’ Prăk pơblang VOV/Siu H’ Prăk pơblang
VOV4.Jarai - Ƀrô djơ̆ tal hơdor glăi 70 thun Hrơi tlaih rơngai plơi prong jưh jom (10/10/1954 – 10/10/2024) hăng 25 thun Hà Nội dưi UNESCO ƀơk hră pơ anăn “Ƀôn prong yua kơ tơlơi rơnuk rơnua” (16/7/1999 – 16/7/2024), Jơnum min mơnuih ƀôn sang ƀôn prong Hà Nội pơphun jơlan hơdră “Hrơi jơnum ngui Bôh thâo đưm yua kơ Tơlơi rơnuk rơnua” ƀơi kual Dơnao Hoàn Kiếm – gru lăi nao bôh thâo đưm mơ̆ng plơi prong jưh jom. Jơlan hơdră lĕ tal pơpŭ gru grua phiăn juăt mơ̆ng Hà Nội, hrŏm hăng anun lăi pơhưč gru rup plơi prong jưh jom kiăng khăp tơlơi rơnuk rơnua truh anih bang djop mơnuih ƀôn sang hăng gơyut gơyâo jar kơmar.

“Hrơi Jơnum ngui Bôh thâo đưm yua kơ Tơlơi rơnuk rơnua” dưi pơpha jing 3 črăn phun, amăng anun hmâo: Črăn I – Anô̆ djă pioh glăi Hà Nội, Črăn II –Glông nao gru grua, Črăn III – Hà Nội: Ƀôn prong yua kơ tơlơi rơnuk rơnua, ƀôn prong pơčeh phrâo. Anih pơdah phun mơ̆ng tơlơi jơnum hmâo pơjing tŏng ten ƀơi kual Dơnao Hoàn Kiếm, mă yua bôh pia sit gru grua pioh pơdah glăi hơdôm gru grua đưm, anih anom hmư̆ hing nao hrŏm hăng plơi prong jưh jom kah hăng Cửa ô Hà Nội, Bah amăng Đoan Môn (Hoàng Thành Thăng Long), Tơdrôn toa Long Biên, hăng Gŏng khăn gru Hà Nội.

Mơ̆ng anun, jơlan hơdră pơjing rai sa anih anom bôh thâo đưm gru grua phara ha jăn, djru mơnuih ƀôn sang hăng tuai čuă ngui ƀuh glăi hơdôm gru grua đưm hur har mơ̆ng Hà Nội amăng 70 thun mơ̆ng Hrơi tlaih rơngai plơi prong jưh jom. Pơhiăp măng nmông jơnum, Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang ƀôn prong Hà Nội Trần Sỹ Thanh brơi thâo:

“Jơlan hơdră pơdah glăi hơdôm gru pơđom pioh gru grua mơ̆ng plơi prong jưh jom tui hơdôm rơnuk, lăi pơthâo pơdah gru grua bôh thâo đưm, gơnam tam hăng hơdôm bôh plơi mă bruă đưm rơđah hloh mơ̆ng plơi prong jưh jom. Biă ñu lĕ gru pơdah sit lơm hrơi čih pioh gru grua yôm phăn mơ̆ng plơi prong jưh jom hăng lŏn ia lơ 10/10/1954, lơm grŭp tơhan kơsung mut tŭ mă plơi prong jưh jom amăng khăn gru brơhơđet hăng tơlơi mơ-ak tlaih rơngai, pơđut 9 thun blah ngă tơnap tap găn rơgao tơlơi rơngiă ngiom pơsăn drơi hăng pran jua sông kơtang mơ̆ng mơnuih ƀôn sang ta. Hrŏm hăng anun, hrơi jơnum bôh thâo yua kơ tơlơi rơnuk rơnua dô̆ jing tal pioh ƀing ta pơpŭ bôh thâo gru grua đưm yua kơ tơlơi rơnuk rơnua mơ̆ng plơi prong jưh jom Hà Nội anih anom hmâo lu mơnuih kơhnâo mơbruă, anih hmâo pran jua hur har Thăng Long, čư̆ siăng čroh hnoh anih pơƀut glăi hăng ngă bơngač tơbiă bôh thâo ia rơgơi Việt Nam, lar hyu pran jua bôh thâo klă hăng kơnuih ană mơnuih”.

Rơbêh kơ 8.000 čô mơnuih, amăng anun hmâo 5.000 čô mơnuih ƀôn sang hăng khua pơ ala hơdôm khul mơ̆ng hơdôm bôh quân, tơring glông, plơi prong gum hrŏm amăng hơdôm bruă pơdah, rơbat trui djop mơta bôh thâo adôh suang đưm, amăng anun hmâo hơdôm gru grua bôh thâo đưm dưi hmâo UNESCO hăng dêh čar tŭ yap, hrŏm hăng hơdôm gru hiam bôh thâo đưm phiăn juăt phara mơ̆ng plơi prong jưh jom.

Sa amăng hơdôm gru kiăng lăi nao yôm phun mơ̆ng jơlan hơdră lĕ tơlơi pơdah glăi gru rup ling tơhan anăp nao Hà Nội amăng mông gru grua lơ 10/10/1954, lơm khul ling tơhan Việt Nam tŭ mă plơi prong jưh jom, pơđom pioh tơlơi pơđut tơlơi kơtư̆ juă mơ̆ng ayăt Prang. Mông hur har anai dưi pơdah glăi hăng tơlơi pơdah sit nik prong biă, hăng tơlơi gum hrŏm mơ̆ng giăm truh 1.000 čô mơnuih hrŏm hăng 200 čô mơnuih thâo adôh suang, ba truh kơ mơnuih lăng. Yă Đinh Hồ Pha, gah grŭp hơdôm khul phường gum hrŏm hrơi jơnum ngui lăi pơthâo:

“Pran mưn ƀuh ƀu thâo či lăi ôh, hyơhyor amăng pran, kah hăng pô glăk hơdip amăng thun 1954 hăng glăk dŏng pioh wot tơngan čơkă ƀing ling tơhan mut tlaih rơngai plơi prong jưh jom. Jơlan hơdră hur har, pơdah glăi abih bang hơdôm gru grua đưm, mơ̆ng hrơi mơ̆ Wa Hồ iâo pơthưr abih bang kơdŏng blah ayăt thun 1946, pơdah glăi wot hơdôm gru mơnuih ƀôn sang ta kơdong blah ayăt Prang ƀơi plơi prong jưh jom hiưm ñu, pơdah glăi gru hơdôm khul ling tơhan anăp mut tlaih rơngai plơi prong jưh jom, mơnuih ƀôn sang mơ-ak hiưm hơpă hăng khăn gru prôh ƀơi djop anih anom”.  

 Lăp đing nao, hơdôm djuai adôh suang kah hăng ca trù, suang ană rup amăng ia, adôh xẩm, hơdôm phiăn juăt pơpŭ ƀing mơnuih kơhnâo đưm kah hăng Tản Viên Sơn Thánh, Hai Bà Trưng, Thánh Gióng, laih anun črăn lăi pơthâo tơnă hơbai hăng gơnam pơkra mơ̆ng plơi pla mơ̆ng đưm hlâo amăng plơi prong jưh jom kah hăng plơi man pơkra gŏ lŏn Bát Tràng, plơi bơnal Vạn Phúc, hrăk mrai Quất Động, mơñam huai Phú Vinh ăt dưi pơdah mơn hăng lăi pơthâo amăng jơlan hơdră, ba glăi kơ mơnuih lăng ƀuh dơlăm kơ bôh thâo đưm dô̆ gơgrong mơ̆ng plơi prong jưh jom Hà Nội. Gơyut Nguyễn Ngân, dô̆ ƀơi Thạch Thất, Hà Nội brơi thâo:

 “Kâo ư-ang biă hăng mơ-ak dong yua kơ dưi gum hrŏm sa tơlơi jơnum prong tui anai. Kâo lăi pơthâo plơi mă bruă đưm Thạch Thất, čè kho Đại Đồng hăng čè lam”.

Adơi Ngô Trang Linh, hrăm Gưl dlông bruă jơlan nao rai dŭ pơgiăng brơi thâo:

 “Kâo ƀuh hor biă lơm hmâo hơdôm jơlan hơdră pơdah glăi gru grua đưm anai, amra djru kơ hlăk ai, ƀing čơđai sang hră dong amra thâo gru grua đưm klă juăt hăng pô, jê̆ giăm hăng pô hloh. Ƀơi črăn rơbat trui, abih bang hơdôm gơnam phara ha jăn ăt kah hăng hơdôm bôh plơi mă bruă dưm mơ̆ng Hà Nội leng kơ dưi ba đĭ, klă biă. Kâo lăng ƀuh Hà Nội hmâo lu gru grua, plơi pla mă bruă đưm dưi djă pioh sui thun”.

 Hluai tui tơlơi jơnum ngui, Hà Nội ƀu kơnong kơ pơtŏng sit pran gơgrong mơ̆ng ƀôn prong gru grua đưm, bôh thâo đưm ôh mơ̆, ñu dô̆ jum anih anom phun tuai čuă ngui, bơwih ƀong, bruă kơđi čar yôm phăn mơ̆ng đơ đam dêh čar dong. Bruă pơphun “Hrơi jơnum ngui Bôh thâo đưm yua kơ Tơlơi rơnuk rơnua” ăt lĕ sa črăn amăng bruă pơđĭ kyar hơdôm mơta gơnam măi mok bôh thâo đưm nao hrŏm hăng hơdôm tơlơi hơdor glăi Hrơi Tlaih rơngai plơi prong jưh jom rim thun, djru pơtrut tuai čuă lăng bôh thâo đưm hăng pơđĭ kyar bơwih ƀong kơjăp phik kơ plơi prong jưh jom./.

VOV/Siu H’ Prăk pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC