Mơnuih rơgơi kơhnăk djuai ania Êđê hăng bruă djă bơngăt eng ao mơñam
Chủ nhật, 00:00, 27/04/2025 H'Zawut/Siu H'Mai pơblang H'Zawut/Siu H'Mai pơblang
VOV4.Jarai - Amăng tơlơi hơdip pơplih rim hrơi, ƀơi ƀuôn Knia, să Ea Tul, tơring glông Čư̆ Mgar, tơring čar Dak Lăk ăt hmư̆ mơn jua mơñi juăt hmư̆ mơ̆ng đưm hlâo, anun lĕ jua mơñam rai, jua không mơñi bơrơklăk mơ̆ng djuai ania Êđê. Pô dŏ mơñam mrai anun lĕ H’Jih Ayun, mơnuih rơgơi kơhnâo. Jua mơñam mrai bơrơklăk, djring djring kar hăng jua pơpŭ kơ hrơi mông, jing jua suă pran mơ̆ng gru grua, jing bơngăt bơngoai mơ̆ng djuai ania Êđê mơ̆ng djŏp rơnuk.

Tơkeng rai amăng sang anŏ juăt rơwơi mơñam, mơ̆ng anet laih H’Jih Ayun hơmâo yă hăng amĭ ñu pơtô brơi bruă mơñam mrai. Jua không mrai mơñi bơrơklak, ia iŏm mrai hơmâo añrŭ mơ̆ng hla kyâo, akha rok, gru bơnga eng ao kar hăng tơlơi ruă ruai...abih bang mut amăng pran jua, jing tơlơi khăp kjăp hăng bruă rơwơi mơñam laih.

Tơlơi hơdip glêh glar hăng đang hmua ƀu ngă kơ H’Jih pơtah hơtai ôh. Rim mlăm, hăng apui kơđen pơčrang, ñu ăt dŏ khut khut mơñam mrai mơn, tơngan ñu ơ oet dưi hrĕ mrai - kar hăng mơñam tơlơi hơdor, tơlơi đăo kơnang, tơlơi ƀuăn mơ̆ng ñu: “Khŏm djă bong gru grua mơñam mrai mơ̆ng djuai ania ta”. Laih anun ƀu kơnong dưi djă pioh bruă mơñam mrai đưm đôč ôh mơ̆, ñu ăt pơtô glăi bruă mơñam mrai kơ ană tơčô dong.

Yă H’Jih Ayun lăi: kơnong kiăng ƀing hlăk ai ñu hor kơ gru grua mơ̆ng djuai ania Êđê, ñu amra pơtô brơi mơtăm yơh. Giăm dua pluh thun rơgao, ñu hơmâo pơtô glăi kơ hơdôm rơtuh čô, lu mơnuih ñu pơtô hơmâo mơñam mă pô, ba hyu sĭ, hơmâo prăk lu ƀiă, djru bang hyu gru hiam kơ abih bang mơnuih:“Thun anai kâo 67 thun laih. Hlâo adih kâo gum pơtô amăng anom ngă ƀong hrŏm mơñam mrai, amăng hăng gah rơngiao tơring glông. Kâo pơphun pơtô pơ Sang hră pơtô bruă mơ̆ng tơring čar mơ̆ng thun 2008, rim thun pơtô dua boh sang hră. Ră anai kâo ƀu hơdor dong tah kâo pơtô hơdôm boh sang hră, kơnong dŏ hơdor thun hlâo hơmâo pơtô klâo anih pơ tơring glông”.

Hăng yă H’Jih, rim blah eng ao ñu mơñam jing sa tơlơi ră ruai. Gru bơnga ƀu kơnong či pơhrup hiam đôč ôh mơ̆ ăt jing gru boh thâo djuai ania. Mơ̆ng bơnga nao tơpă ha glông, rup pơgăn jum dar, rup wil, rup dô, truh kơ phun kyâo, čim brim lêng kơ hơmâo anŏ yôm phara, pơƀuh tơlơi djơ̆ hrŏm, pran kơtang, tơlơi hơdip hrŏm hăng ayuh hyiăng glao klô. Hăng tơngan rơguăt bruă, mơta lăng tong ten hăng pran jua khăp kơ bruă rơwơi mơñam, ñu ƀu kơnong mơñam eng ao hiam hăng lu ia iŏm đôč ôh mơ̆ ăt mơñam tơlơi khăp kơ gru grua boh thâo đưm hăng pran jua pơ-ư pơ-ang djuai ania. Yă H’Jih lăi:“Ƀing gơmơi jing ƀing đah kơmơi pơtô glăi bruă mơñam mrai, bưp ƀu ƀiă ôh tơlơi tơnap - mơ̆ng jơlan nao rai ataih, đĭ rơdêh hŭi rơhyưt mơn...samơ̆ ƀing gơmơi ăt mơak mơn yua hơmâo ngă bruă anai. Kâo hơdor bơni kơ Kơnuk kơna, Sang hră pơtô hrăm bruă mơ̆ng tơring čar hăng tơring glông djru brơi kâo hăng lu mơnuih apăn bruă mơñam mrai pơkŏn dưi pơtô glăi kơ rơnuk ană tơčô. Tơlơi mơak prong hloh lĕ hơmâo djă pioh bruă anai, djă pioh brơi ƀing hlăk ai amăng plơi pla”.

Hơdôm blah eng ao ƀu kơnong hiam đôč ôh mơ̆ ăt bă kơ ia hâ̆o ia hang, tơlơi gir kơtir wơ̆t hăng pran jua pơư pơ-ang. Rim blah eng ao mơñam rơngiă hơdôm wơ̆t hrơi tơjuh , đa truh kơ hơdôm blan kah mơ̆ng giong, samơ̆ anŏ yôm ñu dŏ na nao hrŏm ƀing ta. Yă H’Jih ŏ pơmin: ngă hiư̆m pă kiăng eng ao ƀu kơnong pơdah amăng hrơi jơnum ngui prong đôč ôh mơ̆ ăt dưi mă yua rim hrơi, jing gơnam sĭ brơi kơ ƀing tuai djă glăi ngă gơnam pơpŭ kơ gơyut gơyâo sang anŏ lơ̆m nao ngui pơ plơi pla Êđê:“Kâo čang rơmang ƀing čơđai kâo pơtô ba gơñu amra mơñam, pơƀuh hyu, hăng pơtô glăi kơ rơnuk tơdơi, anăm brơi gru hiam anai rơngiă hĭ ôh, anăm wơr hĭ ôh. Ƀing tha rơngiă baih pô hlơi djă pioh dong? Ƀing hlăk ai tơhrơi gơñu nao pơ hmua, tlam mơmot ƀing ta pioh mông mơñam bĕ hŏ”.

Amăng bruă djă pioh gru grua hiam mơ̆ng djuai ania, hơmâo ƀing mơnuih kret kruai ngă bruă kar hăng yă H’Jih Ayun - ƀu pơ-ang, ƀu sak drơi ôh, samơ̆ ñu bang bơngač hăng pran jua gir kơtir, hăng tơlơi khăp hăng tơlơi pơ-ư pơ-ang djuai ania. Rim blah eng ao mơñam ƀu kơnong jing gơnam mơñam hăng tơngan đôč ôh mơ̆ ăt jing tơlơi mut hrŏm mơ̆ng gru grua, jing tơlơi pơtô glăi djă pioh gru grua truh kơ tơdơi anai.

Amăng tơlơi hơdip rơnuk phrâo, lơ̆m gru grua đưm amuñ rơngiă hĭ, jing sit pran jua gir run hor kơ bruă mơ̆ng mơnuih apăn bruă kar hăng yă H’Jih (să Ea Tul, tơring glông Čư̆ Mgar, tơring čar Dak Lăk) anai yơh jing hrĕ mrai mriah, pơtruh rơnuk đưm hăng rơnuk phrâo, djă pioh pran jua djuai ania. Čang rơmang, jua không mrai amra hmư̆ na nao amăng plơi rim mơmot - kiăng gru grua Êđê dŏ hơdip na nao, bang hyu laih anun hơmâo tŏ tui truh rơnuk ană tơčô mô yâo./.

H'Zawut/Siu H'Mai pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

Klêi mtă mtăn kơ jih jang
Ŏ buôi krô
29/07/2024
Tơgŭm ƀô đô̆i tơblăh ayăt
13/07/2024
Việt Nam ngời sáng tương lai
11/07/2024