VOV4.Jarai - Truh tong krah blan 9 laih rơgao tơring čar Kontum hơmâo pla phrâo rơbêh 3.600 ektar kyâo glai. Anai lĕ tơlơi yak nao blung a kiăng kơ tơring čar Kontum ngă pơgiong tui tơlơi pơsit mơng Jơnum Ping gah tơring čar tal XVI truh thun 2025 pla phrâo 15.000 ektar glai kyâo. Sit biă ñu brơi ƀuh bruă ngă tui tŭ yua hơdôm hơdră apah prăk wai glai rưng glăk pơgôp prong prin amăng bruă wai lăng hăng pơđĭ kyar glai kyâo mơng mơnuih ƀon sang tơring čar Kontum.

Să tơnap tap Đăk Pxi, tơring glông Đăk Hà hơmâo 5 ƀut plơi pla tŭ mă glai kyâo pioh wai lăng mơng Khul wai lăng glai rưng Đăk Hà. Amăng thun laih rơgao hơdôm ƀut plơi pla anai tŭ mă abih tih giăm 3 klai 900 klăk prăk apah wai lăng glai rưng. Hăng sa boh să mơ̆ tơlơi hơdip kơ mơnuih ƀon sang dŏ lu tơnap tap anun lĕ Đăkl Pxi, anai lĕ rơnoh prăk apah lu biă mă. Hrŏm hăng tơlơi dưi ba glăi djru brơi ană plơi pla mơ̆ hơdră apah prăk wai lăng glai rưng ăt ba glăi kơ mơnuih ƀon sang prăk pơhrui ngă kơ ană plơi pla gir kơtir dong amăng bruă wai lăng glai kyâo. Ơi A Sáo, dŏ ƀơi plơi Kon Pao Kla brơi thâo:

“Neh met wa juăt hyu tir kiăng wai lăng glai kyâo, amăng bơyan hơjan hlim ha blan 2 wŏt truh pơ 3 wŏt. Amăng bơyan phang ha blan hyu tir 4 wŏt kiăng kơ hyu lăng hŭi apui ƀong glai hăng pơgăn hŭi kơ arăng trơ̆i mă kyâo pơtâo, lua mă hlô mơnong mơng glai. Mrô prăk apah kơ neh met wa tui hrơi mă bruă. Sa hrơi lĕ 200 rơbâo prăk. Anom bruă wai lăng glai rưng ăt tuh brơi ia săng kơ neh met wa dong. Laih dong prăk apah brơi rĭm boh sang anŏ dong”.

Ƀuh hơmâo lu tơlơi dưi mơ̆ glai rưng ba glăi amăng tơlơi hơdip, thun 2017 mơng tơlơi jak iâu mơng gong gai să Đăk Ui, tơring glông Đăk Hà, mơnuih ƀon sang ƀơi 2 boh plơi amăng să anun lĕ Kon Bông hăng Kon Năng Triang gir run pla glăi kyâo pơtô amăng hơdôm kơčong čư̆. Truh ră anai yua kơ wai lăng klă, 30 ektar phun kyâo hngo tlâo pok hla pla sui 4 thun dưi tŭ mă prăk arăng apah wai pơgang glai rưng. Laih dong mơng tơlơi dưi yua kơ kuah mă kơtăk phun hngo hăng sĭ kyâo pơtô pơprong mơng glai ƀing gơñu pla anai ăt amra ngă neh met wa hơmâo lu prăk pơhrui pơgi kơdih anai. Ơi A Bế, dŏ ƀơi plơio Kon Mriang, să Đăk Ui, tơring glông Đăk Hà brơi thâo, boh tŭ yua mơng bruă wai lăng glai hăng pla glai ngă plai ƀiă mơnuih ƀon sang hyu trơ̆i kyâo, sua mă lŏn glai ngă hmua.

“Hlâo adih neh met wa juăt hyu čong jơnah jah glai ngă hmua samơ̆ dong mơng hrơi hơmâo hơdră pơtrun anai mơ̆ neh met wa huăi hyu trơ̆I kyâo dong tah. Ƀing gơñu đăo gơnang nao hơdră pơtrun amăng pơđĭ kyar glai kyâo. Neh met wa thâo hluh rơđah hơdră pơtrun lĕ hơdră djru brơi tơlơi hơdip mơda. Đưm hlâo adih ƀuh lu bruă ngă soh samơ̆ ră anai ƀu hơmâo dong tah. Kơnong ƀơi Đăk Ui huăi ƀuh mơnuih hyu phă glai kyâo dong tah”.

Ngă tui hơnong pơkă pla phrâo 15.000 ektar lŏn glai mơ̆ tơlơi pơsit mơng Jơnum Ping gah tơring čar Kontum tal XVI, rơwang thun 2020-2025 ba tơbiă, truh tong krah blan 9 laih rơgao, đơ đam tơring čar Kontum hơmâo pla phrâo rơbêh 3.600 ektar kyâo pơtâo, rơgao rơbêh 600 ektar pơhmu hăng tơlơi pơkă amăng thun anai. Kiăng kơ pla kyâo pơtâo, gong gai djop tơring glông, plơi prong amăng tơring čar hơmâo pơtrut pơsur mơnuih ƀon sang pla glăi kyâo amăng hơdôm kơčong čư̆ ƀu hơmâo kyâo, ƀơi lŏn hmua pla plum, jŭ pơdai ră anai lŏn ƀu hiam dong tah; pơphun djru anah kyâo, mơnuih mă bruă, pơtô brơi boh thâo pla pơjing kơ mơnuih ƀon sang; pơkiăo nao ƀing apăn bruă … gum hrŏm djru pla kyâo pơtâo. Ơi Nguyễn Văn Tiến, Kơ-iăng khua anom bruă wai lăng glai rưng tơring čar Kontum brơi thâo, lu hơdră bruă ăt hơmâo pok pơhai kiăng kơ mơnuih ƀon sang đăo gơnang nao boh tŭ yua mơng bruă djru pla glai kyâo.

“Mơnuih ƀon sang gum hrŏm pla glai kyâo tơdơi anai hơmâo prăk apah, anun lĕ rơnoh prăk apah mơng hơdră wai lăng glai rưng. Glai kyâo mơnuih ƀon sang pla tơdơi anai tŭ mă prăk apah 100%. Anom bruă wai lăng glai rưng hơmâo pơphô bruă brơi djop gưl gong gai tañ pơjing hơdôm anih pơkra pơjing kyâo pơtâo kiăng kơ blơi kyâo mơng mơnuih ƀon sang pla mơng anun kiăng đĭ tui nua kyâo kiăng mơnuih ƀon sang lơ̆m glai amra ba glăi pơhrui lu dong”.

Siu Đoan: Pơblang