VOV4.Jarai - Hơdôm thun laih rơgao, Ping gah, Anom bruă git gai ling tơhan wai pơgang guai lŏn ia hơmâo gơgrong pơphô bruă brơi Ping gah, Kơnuk kơna, Ding jum ling tơhan pơtrun lu hơdră bruă; git gai djop anom bruă ling tơhan wai pơgang guai lŏn ia hơmâo lu bruă mă thâo pơčeh phrâo, tŭ yua hăng jơlan hơdră “Gơnang nao mơnuih ƀon sang, lăng mơnuih ƀon sang lĕ akŏ phu” kiăng kơ wai lăng, pơgang rơnuk rơnua ƀơi guai lŏn ia. Mơng anun, pơjing anih wai pơgang klin Covid-19 amăng plơi pla hăng djru wai lăng mơnuih mut nao rai ča čot ƀơi guai lŏn ia.

Ngă tui tơlơi git gai mơng Ping gah, Anom bruă git gai ling tơhan wai pơgang guai kơ jơlan hơdră “Abih bang mơnuih djru pơgang klin Covid-19 hăng wai lăng mơnuih mut nao rai ča čot” ƀơi guai lŏn ia, mơng lơ 13/5 truh ră anai, hơdôm puih tơhan wai pơgang guai lŏn ia ƀơi 44 boh tơring čar, ƀôn prong hơmâo gum hrŏm hăng 923 boh să, pok pơhai lu wŏt bruă hyu pơtô pơblang, djru pơphun bruă mă brơi 5.229 boh plơi pla, kĭ tơlơi pơkôl hăng djop să, hơdôm pluh rơbâo boh sang anŏ ƀuăn ngă tui amăng bruă pơgang klin Covid-19, ƀu brơi mơnuih mut nao rai ča čot, ƀu brơi črâo brơi glông jơlan, pơgang brơi ƀing mơnuih mut nao rai lŏn ia ča čot. Mơng anun, pơtrut pran kơtang amăng abih bang mơnuih amăng pơgang, pơgăn mơnuih mut nao rai ča čot ƀơi guai lŏn ia, pơhlôm ƀu brơi klin lar hyu mơng dêh čar gah rơngiao.

Boh yôm phun lĕ jơlan hơdră pôr pơhing hăng hơdôm jơlan hơdră amăng pơgang klin Covid-19 yua kơ puih tơhan wai pơgang guai Huồi Luông, Anom bruă git gai ling tơhan wai pơgang guai Lai Châu gum hrŏm hăng gong gai ƀon lan pôr amăng 6 mông tlam rĭm hrơi, kiăng kơ lăi pơthâo brơi mơnuih djuai ania Hà Nhì, Dao, Mông dŏ hơdip ƀơi anai. Yua anai lĕ kual giăm guai, kơnong sa, dua yak tơkai amra găn nao dêh čar ha guai, yua anun să Huồi Luông juăt ƀuh mơnuih găn nao rai ča čot.

Mơng hơdôm tơlơi pơhing yua mơnuih ƀon sang lăi pơthâo, anom bruă git gai ling tơhan wai pơgang guai tơring čar Lai Châu hơmâo ĕp ƀuh hăng ba nao pơčlah ƀơi amăng jang Ma Lù Thàng 48 wŏt, 101 čô mơnuih mut nao rai dêh čar ča čot. Rơkâo pot glăi plơi pla hăng 49 čô, 85 čô ƀuh glăk ĕp jơlan đuăi nao dêh čar Khač; pơgăn hĭ 3 wŏt, 3 čô mơnuih dêh čar Khač glăk ĕp jơlan mut rai dêh čar ta. Mơng hơdôm jơlan hơdră pôr pơhing tong ten hăng tañ hluh, mơnuih ƀon sang ƀu djơ̆ kơnong kơđiăng dong kơ bruă arăng pơčut pơčao ngă soh hăng bruă mut nao rai ča čot ƀơi guai lŏn ia đôč ôh mơ̆ neh met wa lĕ jing ƀing mơnuih djru wai lăng ƀơi guai lŏn ia, mơng anun hơmâo dong anih wai pơgang na nao djru amăng bruă pơgang klin Covid-19 amăng plơi pla.

Ƀơi kual giăm guai lŏn ia kual Yŭ Dơnung, neh met wa djop djuai ania ăt amăng tơhrơi kah hăng mlăm gum tơngan hrŏm hăng tơhan gak ƀơi guai hăng gong gai ƀon lan, pơgăn mơnuih mut nao rai ča čot pioh pơgang klin, pơhlôm rơnuk rơnua lŏn ia. Ngă tui hơdră bruă abih bang mơnuih djru pơgang klin Covid-19 hăng pơgăn mơnuih mut nao rai ča čot, kơnong aka ƀu truh 2 wŏt hrơi tơjuh, 100% mrô mơnuih djop să, phường giăm guai kĭ pơkôl djru ling tơhan, laih dong amra lăi pơthâo brơi gong gai tơdah ƀuh hlơi thơ aka bbu thâo krăn mut rai dêh čar Việt Nam, ơi Lê Quốc Anh, Khua jơnum min mơnuih ƀon sang plơi prong Hà Tiên brơi thâo:

“Pơphun bruă anai pơgôp ngă mơnuih ƀon sang Hà Tiên kơđiăng wai pơgang ƀơi guai lŏn ia. Plơi prong Hà Tiên amra tŏ tui pok prong jơlan hơdră anai kiăng kơ djop glông guai rơbêh 13 km, mơnuih ƀon sang lêng kơ thâo rơđah. Hrŏm hăng anun, amăng kual ia rơsĭ, tơhan wai pơgang guai hăng mơnuih ƀon sang ăt lĕ ƀing mơnuih djru amăng bruă pơgang klin”.

Pơdong amăng să Phú Lợi hăng Phú Mỹ, tơring glông Giang Thành, tơring čar Kiên Giang lĕ puih tơhan wai pơgang guai Phú Mỹ. Anai lĕ să hơmâo rơbêh 40% mrô mơnuih djuai ania Kh’mer dŏ hơdip. Hăng mơnuih djuai ania Kh’mer lêng kơ tui đăo phơ̆t, sang phơ̆t lĕ anih juăt nao jơnum tum pơƀut pioh mông iâu lăi, hăng ngă tui hơdôm tơlơi phiăn tui đăo phơ̆t, bruă pơtô pơblang tơlơi sit tui đăo phơ̆t. Hluai tui ƀing ơi phơ̆t yă yơng laih dong bruă pơtô pơblang hluai tui tơhan wai pơgang guai lŏn ia, neh met wa ƀơi anai ƀu djơ̆ kơnong kơđiăng đôč ôh mơ̆ ăt djru brơi ling tơhan amăng bruă pơgang klin. Lu sang anŏ giăm guai ăt pơgôp pran amăng bruă pơgang guai lŏn ia. Ơi Lý Văn Nhợi dŏ ƀơi să Phú Mỹ (tơring glông Giang Thành, Kiên Giang) lĕ sa čô mơnuih ba gru. Akŏ thun hlâo, mơng hrơi pơphun wai kjăp ƀơi guai, dua rơkơi bơnai ơi Nhợi hrŏm hăng ling tơhan să Phú Mỹ pơdong anih dŏ gak hăng djru brơi anih pit đih, ƀong huă brơi ling tơhan.

Ling tơhan wai pơgan guai lŏn ia hăng kông ang să ƀơi anai hrŏm hăng ñu kah hăng anăn tơčô gum hrŏm. Ƀơi anai ƀing gơmơi ƀong huă hrŏm, mah mơ-ak ƀudah hning rơngŏt lêng kơ mut hrŏm soh. Ƀing gơmơi wai hŭi klin Coivd-19 lar hyu. Amăng mơmŏt mlăm ƀing čơđai hyu tir, hŭi ƀing sĭ dŏp gơnam mut nao rai ča čot. Ƀing gơmơi pit đih, ƀong huă hrŏm kar hăng sa boh sang anŏ. Ling tơhan hăng kông ang, dân quân, đa hyu tir truh 1 – 2 mông mơguah kah mơng glăi.

Ngă tui tơlơi gơgrong mơngh abih bang mơnuih djuai ania ƀiă ƀơi kual giăm guai hrŏm hăng tơlơi gir run mơng ling tơhan wai pơgang guai lŏn ia - Anai lĕ anih pơgang, pơgăn pơgôp prong prin amăng bruă pơgang klin kah hăng pơgăn mơnuih mut nao rai ča čot ƀơi guai lŏn ia, pơhlôm rơnuk rơnua guai lŏn ia ta.

Hải Huyền (VOV4): Čih

Siu Đoan: Pơblang