Jơlan ataih, čun čue samơ̆ ƀu dưi pơgăn mơn pran pơsit mơ̆ng ƀing tuai hyu čuă ngui nao pơ̆ Vi Rơ Ngheo amăng hơdôm hrơi akô̆ thun phrâo. Mơnuih pơjing pran ngă pơhưč kơtang anun lĕ A Hiền. Ană plơi iâo A Hiền lĕ mơnuih ngă phrâo plơi pla hơđăp hăng wot ơi Phạm Văn Thắng, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Kon Plông ăt ƀu tlaih mơn bơni pô hmâo pran tuh tơyuh prong pơjing sa anih bơngač amăng hla kak pơdŏng plơi pla phrâo hăng pơđi kyar bruă tuai čuă ngui plơi pla mơ̆ng tơring glông:
“A Hiền dưi hmâo gong gai plơi pla pơsit prong biă gah bôh thâo. Ñu tum pơƀut mơnuih bôn sang hăng lăi mơnuih ƀôn sang hmư̆. Hơdôm hơdră pơtrun, jơlan gah pơsit mơ̆ng tơring glông, mơ̆ng să ñu thâo rơđah kơjăp. A Hiền lĕ pô ba jơlan phun, nao hlâo pioh pok pơhai hơdôm bruă mơ̆ng tơlơi pơdŏng pơplih pơkra amăng plơi truh pơjing pơphun hơdôm bruă adôh suang, pơjing hơdôm homestay A Hiền jing pô ba jơlan hlâo”.
Kiăng dưi pơjing plơi pla phrâo mơ̆ng hơdôm tơlơi đưm hơđăp, rơgao hăng anai 5 thun A Hiền pơtrut ană plơi Vi Rơ Ngheo hăng bruă “pơkra glăi” sang dô̆ ñu pô glăk dô̆. Ba tơbiă mă pô tơhnal pơkă blung a lĕ Agaih - Hiam, A Hiền mă yua bôh pơtâo čroh ia, pơhrui mă hơdôm kyâo lu thun găn rơgao hơjan pơ-iă angin dô̆ tơngok kơ pŏng, pơdjuai phun bơnga hơtai rơman... pơjing anih anom hơdip klă hiam djă jă gru grua djuai ania Hơdang. Ngă rah pơsur rah, pơtrut tŭc rơnuč ñu A Hiền ăt dưi hmâo tơhnal pơkă đơ đam plơi ha pran jua, gum pran hrŏm djru nao rai tơdruă pơjing phrâo plơi hơđăp:
“Blung a neh wa pơkra glăi sang dô̆ mơ̆ng gơñu laih kual juă glai. Bơdjơ̆ nao prăk kak neh wa amăng anai bơwih ƀong huă tơnap tap biă lu ñu tŭ mă prăk mơ̆ng apah pơgang glai klô. Kah hăng sang anô̆ kâo hmâo čơkă mă mơ̆ng kual 4810 lĕ 30 ektar amăng sa thun pơhrui hmâo mơ̆ng 30-35 klăk prăk lĕ mă anô̆ anun tuh pơplai kơ sang dô̆ mơ̆ng pô”.
Hăng tơlơi pơmin sang dô̆ hiam samơ̆ tơdah ƀu hmâo prăk pơhrui glăi thơ tơlơi hơdip mơda ană plơi amra tơblut amăng tơlơi dir wir hăng tơlơi rin rơpa, mơ̆ng tơlơi lăi pơthâo, pơsit jơlan gah mơ̆ng gong gai să Đăk Tăng, tơring glông Kon Plông. A Hiền pơlir hơbit hăng neh wa pơđĭ kyar bruă wai lăng tuai lăng plơi pla.
Kiăng tuai ƀuh mơ-ak lơm tơring kual Măng Đen, tơring glông Kon Plông găn rơgao 40km jơlan čư̆ siăng čun čue nao pơ̆ Vi Rơ Ngheo, A Hiền glăk ba jơlan hlâo amăng bruă ngă rŭ tơgŭ anô̆ gal bôh thâo đưm gah djuai ania Hơdang pioh pơjing pran ngă pơhưč hăng tuai čuă ngui hăng anăp nao tơlơi juăt bruă amăng bơwih ƀong tui bruă tuai čuă ngui. Mơ̆ng pơsit jơlan gah rơđah rơđông, ană plơi Vi Rơ Ngheo pơdŏng glăi Sang rông đưm; hơkrŭ glăi sang dlông đưm; pơjing grŭp atông čing hơgor, adôh suang; djă pioh hơdôm phiăn jơnum ngui đưm; pơdjuai phun bơnga hơtai rơman hăng gŏ pla bơnga pĕ, bơnga teng pioh pơjing anih anom hiam; guang rông, pơgang 5 kơdư bơnga hơtai rơman, đỗ quyên, sim, mua jum dar plơi... Rơwang blung a hơdôm bôh sang anô̆ hmâo djop tơlơi gal pơdŏng, pơjing hmâo 5 homestay pioh tuai dô̆ glăi rơgao mlăm. Lơm hmâo prăk pơhrui glăi mơ̆ng bruă tuai čuă ngui, A Hiền mă yua mơtăm mrô prăk anai ba ană plơi Vi Rơ Ngheo tơbiă pơ̆ sa dua bôh tơring čar, ƀôn prong gah Kơdư dêh čar pioh hrăm tui dong hơdră ngă bruă tuai čuă ngui plơi pla. Ayong A Nhoa, sa čô mơnuih amăng plơi brơi thâo, tuai čuă ngui hmâo djru tơlơi hơdip mơda ană plơi pơplih klă hăng lu tơlơi mơ-ak:
“Ngă bruă tuai čuă ngui ngă plơi pơplih lu biă. Plơi lĕ hiam hloh, mơnuih ƀôn sang mơ-ak hloh laih anun hmâo prăk pơhrui glăi dong. Tuai čuă ngui ăt mơ-ak mơn, hor ƀong, hor mơñum kah hăng pô, hor nao pơ̆ čroh ia mă akan, hor hyu glai laih anun dô̆ hor nao pơ̆ hmua yuă pơdai dong. Kiăng dưi ngă bruă tuai čuă ngui kâo hăng neh wa jai gir run pơplih, tơnă hơbai gơnam ƀong jơman, atông čing hơgor - adôh suang khom hiam, khom mơ-ak, khom thâo bơwih brơi kơ bruă mă hrŏm mơ̆ng plơi pioh čơkă tuai".
Amăng hơdôm hrơi blung a thun 2025 mơtăm, plơi tuai čuă ngui plơi pla Vi Rơ Ngheo, să Đăk Tăng, tơring glông Kon Plông, tơring čar Kon Tum hmâo čơkă lu tuai čuă ngui. Ayong A Hiền mă yua rah plăng facebook git gai bruă ba, čơkă, pơpha anih ƀong huă, anih dô̆ kơ tuai čuă ngui, hur har lăi pơthâo rah tơlơi pơmin mơ̆ng pô hăng ană plơi amăng pơdŏng plơi pla phrâo ăt kah hăng pơtrut kơtang pơđĭ kyar tuai čuă ngui plơi pla:
“Tal Tết tuai rai pơ̆ anai lu biă. Thun anai khom ngă lu hloh kơ thun hlâo. Neh wa gum hrŏm hơbit mă bruă, pơgi kơdih anai ƀu kơnong kơ plơi ôh mơ̆, ñu dô̆ pơgang glai klô, bơnga, čư̆ siăng kơ arăng rai pơ̆ anai čuă lăng. Čuă ngui lĕ ăt djơ̆ hăng gru grua djuai ania pô, djơ̆ phiăn juăt đưm mơ̆ng pô, djơ̆ hăng djuai ania Hơdang hơđăp lĕ khă taih gơñu ăt ƀu tah hơtai mơn nao ngă brơi kơ neh wa hmâo kông ngăn”.
Dong mơ̆ng pô ba jơlan hlâo A Hiền, plơi Vi Rơ Ngheo, să Đăk Tăng, sa kual plơi pla ƀun rin yua kơ kơdư čư̆ anai hmâo jing laih hơdră ƀuh rơđah amăng pơdŏng plơi pla phrâo mơ̆ng tơring glông Kon Plông, tơring čar Kon Tum. Ăt mơ̆ng tơlơi ha pran jua mơ̆ng mơnuih ƀôn sang amăng plơi hăng pơsit pran mơ̆ng ayong A Hiền amăng bruă pơgang, ngă tui nua yôm đưm, râo pơdưh anô̆ gal mơ̆ng hơdôm tơlơi đưm hơđăp mơ̆ ră anai Vi Rơ Ngheo dô̆ jing anih nao ngă pơhư̆č pran jua amăng hla kak tuai čuă ngui Kon Tum. Tơlơi mơ̆ng ayong A Hiền hăng plơi Vi Rơ Ngheo ăt brơi ƀuh mơn, gru grua bôh thâo phiăn juăt ƀu kơnong kơ gru grua yôm phăn kiăng pơgang ôh mơ̆, tơdah thâo ngă tui dô̆ ba glăi pran pơtrut kơtang biă amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong hăng mơnuih mơnam./.
Viết bình luận