Hăng rơbêh 10 klai prăk mơng Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă, să kual 3 Ea Hiu, tơring glông Krông Pač, tơring čar Dak Lak hơmâo tuh ƀêtông man pơkra 9 ară jơlan amăng plơi pla glông giăm 5,4 km. Bruă pơkra ming, pok prong hơdôm ară jơlan ƀu djơ̆ kơnong pơhlôm gêh gal brơi bruă nao rai, pơdŭ pơgiăng gơnam đang hmua đôč ôh ăt pơgôp tơkuh nao rai jơlan amăng djop plơi pla. Yă H’Ninh Êban, dŏ amăng să Ea Hiu brơi thâo:

“Hlâo adih jơlan dơluh bor, mơng hrơi man pơkra ƀing gơmơi hok mơ-ak biă mă, ană bă nao sang hră amuñ ƀiă, rơdêh pơdŭ pơgiăng pơdai ƀudah gơnam đang hmua pơkŏn gêh gal ƀiă yơh”.

Bruă man pơkra jơlan mơng jơlan mrô 27 truh pơ dơnao ia Ƀuôn Biếp, să Yang Tao, tơring glông Lak, tơring čar Dak Lak ăt hơmâo tuh pơ alin mơng rơnoh prăk tui jơlan hơdră hơnong pơkă dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă. Ring bruă anai glông giăm 3 km mut nao pơ drah ia Bìm Bịp, sa amăng hơdôm drai ia hiam hmư̆ hing amăng tơring glông Lak. Ring bruă hơmâo pơgiong amăng thun 2023. Ơi Y Mra Liêng, mơnuih ƀôn sang amăng să brơi thâo, mơng hrơi jơlan man pơkra giong, rơdêh dưi đuăi nao tơl drai ia, ngă gêh gal brơi bruă nao rai yua anun tuai nao čuă ngui jai lu tui pơhmu hăng hlâo adih, pơgôp amăng bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong huă amăng ƀon lan.

“Jơlan dưi man pơkra hiam hruaih ƀing gơñu găn nao rai gêh gal mơn. Amăng plơi pla jai pơplih hiam tui, kâo hok mơ-ak biă mă”.

Mơng thun 2022 truh ră anai, hăng rơnoh prăk mơng Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă, tơring glông Lak, tơring čar Dak Lak hơmâo man pơkra phrâo hăng pơkra ming 37 ring bruă djru bơwih ƀong, tơlơi hơdip mơda amăng kual mơnuih djuai ania ƀiă, hăng abih tih prăk mă yua rơbêh 75 klai prăk. Hơdôm ring bruă anai glăk pơjing anih anom jơlan glông ha amăng plĕ, ngă gêh gal kiăng tŭ mă hơdôm tơlơi gal amăng ƀon lan amăng pơđĭ kyar ngă hmua hăng tuai čuă ngui. Ơi Nguyễn Anh Tú, kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Lak, tơring čar Dak Lak pơsit tong:

“Jơlan nao rai hiam hruaih ngă gêh gal amăng pơdŭ pơgiăng gơnam. Dua dong lĕ plai ƀiă prăk duh lơm pơgiăng hyu gơnam. Yua anun boh tŭ yua mơng tuh pơ alin man pơkra jơlan glông ba glăi pơhrui lu ƀiă. Lăng hyu jum dar ăt agaih rơnăk mơn”.

Jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng pơgôp hrưn đĭ tơlơi hơdip kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng ƀơi tơring čar Dak Lak. Thun 2023, mrô sang anŏ djuai ania ƀiă ƀun rin hrŏm trun mơng 26,7% dŏ 19,7%, hrŏ 7% pơhmu hăng rơnuč thun 2021. Sit biă ñu, hơdôm ring bruă man pơkra jơlan glông hơmâo tuh pơ alin ƀơi kual mơnuih djuai ania ƀiă, kual tơnap tap amăng tơring čar ngă pơtrut kiăng mơnuih ƀôn sang pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, mơnuih mơnam, pơgôp ngă tui hơnong pơkă pơhrŏ trun ƀun rin amăng kual mơnuih djuai ania ƀiă mơng 3% truh 4% ha thun.

Akŏ blan 8 laih rơgao, ƀơi plơi prong Buôn Ma Thuột, tơring čar Dak Lak, Khul git gai gơnong glông hơdôm jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar pơphun Jơnum lăng nao rai mơng ataih hăng hơdôm boh tơring čar kual Dap kơdư kơ bruă pok pơhai ngă tui hơdôm jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar, pơsit tong: Sang bruă prăk gơnong glông thun 2024 djru ngă tui 3 jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar (Jơlan hơdră pơđĭ kyar bơwih ƀong-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng; Jơlan hơdră pơhrŏ trun ƀun rin hơđong kjăp hăng Jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo) kual Dap kơdư lĕ rơbêh 5.500 klai prăk. Truh ră anai, kual Dap kơdư hơmâo giăm 373 boh să hơmâo tŭ yap đĭ plơi pla phrâo. Kơ-iăng khua dêh čar ơi Trần Lưu Quang lăi pơtong, kiăng pok pơhai ngă tui tŭ yua hơdôm jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar, hơdôm boh tơring čar kiăng lăng anai lĕ sa bruă hiam klă, djru brơi mơnuih ƀôn sang kual tơnap tap dưi hrưn đĭ klă dong yua anun kiăng gơgrong hloh, gir run, khut khăt dong pơ anăp. Kơ-iăng khua dêh čar rơkâo djop ƀon lan kiăng pơhrăm nao rai, plơi pla hơpă aka ƀuh dưi ngă kiăng hrăm tui plơi pla pơkŏn kiăng gum hrŏm ngă truh kih bruă jao:

“Rơkâo ƀing apăn bruă nao mă bruă, ngă mơtăm hơdôm bruă dưi ngă. Rơnoh prăk mă yua hăng 5 boh tơring čar kual Dap kơdư ăt ƀu lu ôh pơhmu hăng rơnoh tuh pơ alin dêh čar, samơ̆ anai lĕ bruă yôm biă mă yua amra dưi mut tơl rĭm boh plơi pla. Ƀing apăn bruă lăi pơthâo 1 rơbâo tơlơi tơnap tap, tŭ mă abih, samơ̆ bruă mă gah ƀing gih ăt kiăng gir run, hơdôm bruă ƀing ta glăk ngă mơ̆ ngă ƀu giong, jing hlơi glăm ba ? Anun amăng blan 9 anai ƀu djơ̆ kơnong lăng glăi đôč ôh hăng rơwang mă bruă tơdơi pơpha prăk mă yua brơi djop ƀon lan amra hluai tui bruă pok pơhai klă hă ƀŭ 3 jơlan hơdră anai amăng rơwang mă bruă anai, ƀing gơmơi amra jao tong ten ƀiă dong brơi kơ ƀing mơnuih dưi ngă hăng ngă klă”. /.