Nao pơ kual blah wang đưm H9 tơring čar Dak Lak ră anai, hlơi hlơi lêng kơ ƀuh anŏ pơplih phrâo ƀơi kual ngă hơkrŭ: Lu sang man pơdong prong rơhaih pơplah hrŏm sang djuai ania; hơdôm đang pla čik mơta mơda jum dar hmua pơdai ia, lăng nao ataih ataih dong lĕ glai rưng gah đang glai dêh čar Chư Yang Sin, hơmâo arăng wai lăng kjăp. Ơi Y Thu Niê (djuai ania M’nông, ƀon Dăk Tuôr, să Čư Pui, tơring glông Krông Bông) brơi thâo, hlâo adih sang anŏ ƀun rin hloh amăng plơi pla, samơ̆ ră anai hơmâo rông tuh hrôh 10 drơi rơmô hăng pơđĭ kyar 5 ar đang čik. Prăk pơhrui mơng rông hlô, pla pơjing rĭm thun giăm 100 klăk prăk hăng dưi pơklaih mơng ƀun rin.

“Sang anŏ gơmơi rông rơmô, un, pla čik dong. Sang anŏ pơklaih mơng ƀun rin giăm 2 thun laih. Hơmâo prăk čem rông ană bă hrăm hră, man pơdong sang prong rơhaih, blơi tivi, măi mok pioh yua amăng sang anŏ”.

Juăt mut hrŏm djru blah ayăt lơm dŏ hlăk ai, ră anai jing tha plơi amăng plơi Chàm A, să Čư̆ Drăm, tơring glông Krông Bông, ơi Y Lăng Êban hok mơ-ak lơm ƀuh anŏ pơplih amăng plơi pla. Ñu brơi thâo, hơdôm thun rơgao, hơmâo tuh pơ alin mơng Ping gah, Kơnuk kơna, anih anom, jơlan glông amăng kual ataih anai glăk ƀưƀrư̆ hiam tui. Glông hrĕ apui lơtrik hăng ia yua pơđoh nao tơl sang, sang jơnum plơi hơmâo man pơdong….anai lĕ pơdah hơdôm anŏ pơplih phrâo amăng plơi pla blah wang đưm.

“Ră anai plơi Chàm A hơmâo jơlan ƀêtông, sang ia jrao, sang hră hăng sang jơnum plơi. Ană tơčô dưi nao hrăm hră gêh gal. Mơnuih ƀôn sang hơmâo djru brơi rơmô, un rông pơđĭ kyar bơ wih ƀong huă. Neh met wa ha pran tui Ping gah, Kơnuk kơna hăng gir run bơwih ƀong huă pơklaih mơng ƀun rin”.

Mơng hơdôm boh să kual 3 tơnap tap biă mă amăng tơring čar Dak Lak, jơlan nao rai tơnap tap, samơ̆ hơmâo tơlơi gum djru mơng Ping gah, Kơnuk kơna, ră anai 100% boh plơi pla amăng kual blah wang đưm H9 hơmâo jơlan ƀêtông. Hơdôm boh să ngă tui mơng 14/19 hơnong pơkă man pơdong plơi pla phrâo pơ glông. Amăng anun hơmâo hơnong pơkă kiăng lu prăk anun lĕ man pơkra jơlan, dơnao pơkŏng ia, sang ia jrao, sang hră….lêng kơ pơgiong soh. Ơi Hồ Duy Nam-Khua khul wai lăng akŏ bruă tuh pơ alin man pơkra tơring glông Krông Bông brơi thâo, rơwang thun 2021-2025, rơngiao kơ 4 boh să kual H9, 3 boh să amăng tơring glông gơmâo djru brơi djop mơta. Abih tih, hơmâo 127 klai prăk mơng jơlan hơdră pơhrŏ trun ƀun rin 1719 mơng Kơnuk kơna tuh pơ alin brơi 7 boh să. Ră anai khul glăk pok pơhai khut khăt man pơkra 22 ring bruă jơlan glông, sang dŏ, sang hră hăng čroh ia djru brơi mơnuih ƀôn sang.

“Khul wai lăng gum hrŏm gum hăng hơdôm anom bruă tuh pơ alin pơtrut tañ kơ bruă man pơdong đing nao klă ƀiă dong hơdôm ring bruă kiăng pơhlôm ba nao mă yua tañ hloh, wai lăng mă yua ring bruă tŭ yua. Mơng anun, ngă gêh gal sĭ mơdrô gơnam tam pơđĭ kyar bơ wih ƀong huă brơi neh met wa djuai ania ƀiă ƀơi hơdôm boh să tơnap tap”.

Kual blah wang đưm H9 tơring čar Dak Lak hơmâo hơdôm boh să Hoà Phong, Čư̆ Pui, Čư̆ Drăm hăng Yang Mao. 4 boh să ră anai hơmâo 41.500 akŏ mơnuih, hăng rơbêh 80% mrô mơnuih djuai ania Êđê, M’nông, Thái, Mông, Dao, Tày, Nùng…dŏ hơdip hrŏm. Tui ơi Nguyễn Ngọc Pháp-Kơ-iăng khua jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Krông Bông, amăng tal blah wang kơdong glăi ayăt Mi pơklaih rơngai lŏn ia, mah tơlơi hơdip dŏ tơnap tap, samơ̆ neh met wa lêng kơ gum pơgôp wai pơgang plơi pla, rông dŏp ƀing apăn bruă, ling tơhan ngă hơkrŭ. Hơdôm thun rơgao, hrŏm hăng ngă ha amăng plĕ hơdôm jơlan hơdră gum djru mơng tơring čar hăng gơnong glông, tơring glông hơmâo pơjing hơdôm akŏ bruă kơ pơhrŏ trun ƀun rin hăng ba glăi boh tŭ yua sit nik. Anih anom, jơlan glông jai hrơi hiam hruaih, tơlơi hơdip kơ mơnuih ƀôn sang hrưn đĭ, mrô sang anŏ ƀun rin pơhrŏ trun rĭm thun. Ơi Nguyễn Ngọc Pháp brơi thâo:

“Rĭm thun sang bruă prăk tơring glông pioh 1% yua amăng pơplih rông hlô mơnong, pla pơjing amăng hơdôm boh să Cư̆ Pui, Čư̆ Drăm, Yang Mao hăng Hòa Phong. Pơsur neh met wa đing nao pok prong rông rơmô, un hăng črâo ba jơlan gah pok prong kual pla čik. Sit biă ñu, pơjing akŏ bruă pơđĭ kyar akŏ bruă bơwih brơi tuai čuă ngui amăng hơdôm boh să kual blah wang”.

Hăng bruă neh met wa tŏ tui gir run amăng bơwih ƀong hrưn đĭ pơklaih mơng ƀun rin; Ping gah, gong gai khut khăt tui jơlan gah pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam; kual blah wang đưm H9 lăi phara hăng hơdôm boh să tơnap tap amăng tơring glông Krông Bông hnun mơn tŏ tui pơplih phrâo. Bruă jao ba kual blah wang đưm H9 tơring čar jing anih yôm kơ pơtô pơjuăt gru grua ngă hơkrŭ, pơlir hăng pơđĭ kyar gru grua plơi pla amra pơgiong pơ anăp./.