Pơčrông tơlơi glăm mơ̆ng sang anŏ djă pioh rơnoh yôm gru grua đưm djuai ania ƀiă
Thứ ba, 01:00, 29/06/2021

VOV4.Jarai-Hrom hăng hơdră bơblih phrâo laih anun mut phung, gru grua hiam ƀudah lăi gru grua thâo thăi đưm djop djuai ania ƀiă hlăk hăng hơmâo hăng bơblih tui lu jơlan gah hiam klă laih anun wơ̆t hăng anŏ ƀu klă. Kiăng djă pioh rơnoh yôm gru grua hiam-jing kông ngăn yôm pơphăn mơ̆ng rĭm djuai ania, sang anŏ yơh gơgrong ba glăm ba phun amăng bruă anai.

Sang anŏ lĕ sa črăn yôm akŏ pơjing rai khul mơnuih mơnam, jing anih djă pioh hăng pơđĭ tui rơnoh yôm gru grua đưm, jing anih hơdip jum dar yôm pơphăn pioh akŏ pơjing hăng pơdŏ glăi rơnoh yôm gru grua hiam djuai ania. Lăng kơ sang anŏ kah hăng sa boh gŏ, lơ̆m anun rơnoh yôm gru grua hiam đưm dưi pioh glăi, djă lui, jă đôm amăng pran jua tŭ ñu hơmâo mă mơtam yơh.

Ră anai, lu djuai ania ƀiă dŏ amăng dêh čar ta hơmâo djă pioh hăng pơđĭ tui gru grua hiam anun, anŏ akŏ pơjing rai sang anŏ, kiăng djă pioh gru grua hiam klă mơ̆ng djuai ania pô laih anun pơtô glăi kơ ană tơčô djă pioh truh rơnuk tơdơi. Rĭm boh sang anŏ djop djuai ania ƀiă hơmâo ƀu ƀiă ôh, lêng kơ hơmâo soh bruă ngă djă pioh boh pơhiăp djuai ania amĭ ƀă yă pơjing kơ ta, gru eng ao, mơnong ƀong huă, tơlơi pơdŏ rơkơi bơnai, tơlơi djai brŭ, tơlơi ngă yang rơbang, đăo kơnang yang....

Yua kơ anun ngă tui bruă djă pioh gru grua hiam đưm amăng anun sang anŏ pô pioh glăi, djă pioh dơ̆ng mơ̆ng rơnuk ơi yă truh kơ ană tơčô, mơ̆ng rơnuk anai hơdai kơ rơnuk pơkŏn.

Lơ̆m anun hơmâo mơ̆n djuai ania dong ƀơi anăp ƀuh sit nik, lu gưl hlăk ai, čơđai muai phrâo ƀu kiăng ôh, ƀu hor ôh kơ boh pơhiăp ama ba ama ƀă kơ ta pô, bơ mơnuih djuai ania Sán Chỉ dŏ pơ să Húc Động, tơring glông Bình Liêu, tơring čar Quảng Ninh lĕ, djop pô thâo pơhiăp tơlơi pơhiăp djuai ania pô. Ayong Chạc A Thìn dŏ pơ plơi Lục Ngù, să Húc Động ră ruai:

“Ƀing čơđai pơ anai lêng kơ thâo pơhiăp tơlơi djuai ania pô soh. Tơlơi pơhiăp, jing tơlơi pơhiăp amĭ ƀă yă pơjing dưi djă pioh hiam klă yơh, abih bang čơđai muai ană amôn lêng kơ thâo pơhiăp tơlơi pơhiăp djuai ania pô soh”.

Amai Lục Thị Cọn dŏ pơ plơi Mõ Túc lăi: Mơnuih djuai ania Sán Chỉ gơmơi lăng kơ bruă djă pioh tơlơi pơhiăp djuai ania pô lĕ pơgang pioh, djă glăi “bơngăt” jua djuai ania pô. Sang anŏ ñu djă pioh, pơhiăp tơlơi pơhiăp djuai ania pô tui anai:

Sang anŏ gơmơi pơhiăp tơlơi djuai ania gơmơi pô, ƀu pơhiăp tơlơi djuai lar ôh amăng sang anŏ. Ƀing ană bă nao hrăm pơ sang hră đôč gơñu pơhiăp tơlơi dêh čar. Dŏ pơ sang hăng amĭ ama ơi yă pơhiăp tơlơi djuai ania ta pô đôč”.

Bruă pơhiăp nao rai hăng mơnuih phara djuai ania pô, ră anai, mơnuih djuai ania Sán Chỉ pơhiăp tơlơi Yuan jing tơlơi pơhiăp dêh čar. Samơ̆ dŏ dong ƀong huă amăng sang anŏ, plơi pla, kơnung djuai rĭm hrơi lĕ, djuai ania Sán Chỉ pơhiăp tơlơi amĭ ƀă yă pơjing ta pô soh yơh.

Yua kơ anun, bruă pơhiăp nao rai, kah pơpha tơlơi pơhing bruă mă djă pioh tơlơi pơhiăp djuai ania pô amăng plơi pla, anun yơh djuai ania Sán Chỉ dŏ djă pioh, pơđĭ tui tơlơi pơhiăp gơñu, pơhiăp hruaih soh. Ayong Tô Đình Hiệu, Kơ-iăng Khua anom pơtô hăng pôr tơlơi pơhing tơring glông Bình Liêu brơi thâo:

Mơnuih djuai ania Sán Chỉ dŏ pơ Húc Động lĕ hơđong pran jua biă mă yua rĭm čô mơnuih ƀôn sang pơ anai lêng kơ thâo hluh djă pioh, bơ ră ruai, pơhiăp nao rai amăng plơi pla hăng tơlơi pơhiăp djuai ania pô, yua kơ anun truh ră anai bruă bơngơ̆t hŭi tơlơi pơhiăp djuai ania Sán Chỉ rơngiă hĭ, wor tui lĕ huăi hŭi ôh”.

Hrom hăng hơdôm djuai ania ƀiă pơkŏn, djuai ania Yao ăt ƀuh rơđah mơ̆n, lăp hrăm tui hơdră gơñu djă pioh boh pơhiăp, gru grua hiam djuai ania pô amăng sang anŏ, wơ̆t amăng kơnung djuai plơi pla, ƀôn ƀut. Yua gru grua đưm anun, djuai ania Yao pơblang yua hơgĕt, tơlơi pơhiăp hăng gru grua hiam djuai ania gơñu ăt dŏ djă pioh đôč.

Mơnuih ƀôn sang djuai ania Yao pơ Sa Pa, lăi nao kơ ơi Tẩn Vần Siệu hăng sa tơlơi đăo kơnang hăng pơpŭ biă mă. Ơi Siệu djă pioh rơbêh 40 hơdrôm hră đưm djuai ania Yao. Hơmâo hơdrôm hră đơ đa čih pioh djă glăi mơ̆ng 4-5 rơnuk, hnơr mơnuih laih. Tui hăng ñu, hrăm boh hrăm Nô Yao, jing djă pioh boh pơhiăp, boh hră djuai ania pô:

Hrăm boh hră Nô-Yao, mơta sa lĕ pơtô glăi boh hră čih, laih anun truh pơ tơlơi adoh, tơlơi pơtưh, truh kơ hrăm tơlơi pơtô djơ̆ ƀư̆ pran jua hiam, mơnuih tơpă, laih anun hrăm kơ bruă ngă yang, đăo kơ atâo ơi yă đưm adih”.

Ơi Siệu lăi: sang anŏ ñu ăt kah hăng abih bang sang anŏ djuai ania Yao pơ Sa Pa mơ̆n, pơtô boh hră ƀu amuñ ôh, ƀu djơ̆ kơnong pơtô ană bă thâo čih, thâo pơđok ôh, kiăng thâo hluh boh hră mơ̆ng djuai ania pô, thâo hluh kơ phun akhan djuai ania, pơtô brơi kơ ană bă thâo tơlơi dŏ dong ƀong huă, anŏ hiam, tơlơi găl, anăm wor rơbit hĭ ôh, phun akha djuai ania, phung wang añang kor ta pô:

Amăng hơdrôm hă đưm pơtô kơ tơlơi găl, bruă djơ̆ jing mơnuih hiam klă, hơdor tơngia kơ ơi yă, amĭ aka kah hăng boh pia: Dŏ pơ sang ƀu pơpŭ kơ ama, kơ amĭ lĕ, nao pơ anih pra ngă yang čuh ñang asăp bluh đĭ ngă hơgĕt.

Tơdah ngă sat, puăi kơtang ƀu lăng ba amĭ ama ơi yă, mah ih nao pơ anih jơnum kuh pơpŭ, anih ngă yang rơkâo tơlơi pap hơdôm pă tŭ mơ̆n ăt ƀu abih ôh tơlơi soh ta. Dŏ pơ sang khom thâo khăp kơ ơi yă pơpŭ kơ amĭ ama, wai lăng čem rông glăi amĭ ama tong ten hiam klă kah hơmâo tơlơi bơni hiam"”

Ƀơi anăp kơ tơlơi bơblih lu amăng mơnuih mơnam rơnuk anai, bruă djă pioh rơnoh yôm gru grua hiam đưm mơ̆ng djuai ania ƀiă, dŏ ƀơi anăp tơlơi lông lăng, tơnap tap phrâo.

Tơlơi anun, kiăng  ngă tui lu hơdră, lu mơta kiăng pơđĭ tui anŏ glăm ba mơ̆ng sang anŏ, amăng bruă djă pioh gru ama grua amĭ, tơlơi thâo thăi hiam đưm mơ̆ng rĭm djuai ania, djru hrom djă pioh pơtrut tui, thâo hluh kjăp, kơđom amăng pran jua rĭm čô mơnuih ta, djă pioh gru grua anun kah hăng ñu phiăh hơmâo amăng rĭm boh sang anŏ. Anai lĕ anăp ngă hăng pơtrut djă pioh gru grua hiam đưm djuai ania ƀiă kiăng boh pơhiăp hăng gru grua anun dŏ hơđong kjăp na nao hăng djuai ania.

Nay Jek: Pơblang

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC