Anom bruă ngă hră pơ-ar phường Tân Lập, tơring čar Dak Lak hơmâo prăk lui djop măi mok phrâo, mơ̆ yôm hloh lĕ dua boh măi pioh dưm pioh anih yua boh thâo ia rơgơi ană mơnuih (AI), djru brơi mơnuih ƀôn sang ĕp lăng, nô̆p hră pơ-ar hăng kiăo tui lăng bruă ngă hră pơ-ar mơng ataih. Ayong Lê Văn Toàn nao ngă hră pơ-ar brơi ană phrâo tơkeng brơi thâo, ñu hơmâo ƀing apăn bruă ƀơi anai črâo brơi yua boh thâo AI tong ten biă mă.

“Ƀing hlăk ai djru brơi gơmơi čih ngă hră pơ-ar, tơdơi anun măi mok in mă hră pơ-ar hajăn. Bruă ngă hră thun tơkeng brơi ană bă hră anai pơlir hrŏm hăng anih djă pioh hră pơ-ar anih dŏ hơdip hăng hră pơhlôm nua mơnuih mơnam, gêh gal biă mă. Pơlir hăng yua AI amăng ngă hră pơ-ar djru ngă tañ ƀiă, ngă ăt amuñ ƀiă mơn”.

Ƀơi anom bruă ngă hră pơ-ar phường Tân Lập, hơmâo 9 čô mơnuih djru bruă bơdjơ̆ nao hăng 1 čô mơnuih apăn bruă gah anom bruă dăng kông djru tŭ mă hăng jao glăi hră pơ-ar hluai tui bruă dang kông, hrŏm hăng 4 čô hlăk ai djru bruă yua boh thâo măi mok brơi mơnuih ƀôn sang. Amai Lê Thị Nguyên Hạnh, mơnuih apăn bruă bơdjơ̆ nao bruă mơ-it hyu hră pơ-ar brơi thâo, rĭm hrơi ñu djru mơng 30-40 wŏt mơnuih mă yua boh thâo ia rơgơi ană mơnuih AI:

“Kâo amra djru mut amăng anih yua AI, tơdơi anun mơnuih ƀôn sang ngă hră pơ-ar hơget ƀing gơñu amra mut nao amăng măi komputơr, hơdôm pok hră pơ-ar kiăng ngă amra pơƀuh brơi. Pơhmutu pô anai kiăng ngă hră pơ-ar pơplih boh tơhnal sĭ mơdrô amăng anih djă pioh mơng AI amra ngă tui hơdôm yak tui tơlơi rơkâo kiăng ngă, tơdơi anun kâo amra črâo ba mơnuih ƀôn sang kiăng ƀing gơñu prap lui djop hră pơ-ar kiăng, tơdơi anun črâo brơi mơnuih ƀôn sang scan hră pơ-ar laih anun mơ-it rai amăng măi mok kiăng plai ƀiă lu bruă kơ ƀing apăn bruă kiăng pơsir hĭ amăng lăm”.

Pok pơhai yua AI amăng bruă ngă hră pơ-ar, phường Tân Lập yua dua anih mut nao ngă, mơng Viettel hăng VNPT. Anai lĕ sa ứng dụng djru brơi ƀing apăn bruă mut ĕp lăng tơlơi pơhing hră pơ-ar tañ hloh, hơdôm ứng dụng dŏ glăi đing nao djru brơi mơnuih ƀôn sang ĕp lăng bruă ngă hră pơ-ar mơng ataih. Dong mơng lơ 1/7 truh ră anai, rơbêh 900 pok hră pơ-ar hơmâo tŭ mă, amăng anun rơbêh 400 pok hră pơ-ar hơmâo ngă brơi, mrô dŏ glăi hluai tui tui glông ngă brơi mơng ataih hăng mơ-it hră tui jơlan mơ-it mơng ataih. Ơi Nguyễn Mạnh Hà, kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang phường, Khua anom bruă ngă hră pơ-ar phường Tân Lập pơsit tong, bruă ba AI amăng tŭ mă hăng ngă brơi hră pơ-ar ƀu djơ̆ kơnong djru brơi ƀing apăn bruă ngă tui djơ̆ hơnong pơkă đôč ôh mơ̆ ăt hrưn đĭ klă djru brơi mơnuih ƀôn sang.

“Ƀing gơmơi hơmâo lăi pơthâo, pơtô pơblang brơi abih bang mơnuih thâo. Mơnuih ƀôn sang nao ngă hră pơ-ar ƀơi anom bruă, ƀing gơmơi brơi mơnuih črâo ba mơnuih ƀôn sang ngă hră pơ-ar brơi tañ ƀiă. Ră anai glăk ngă brơi hăng tơngan, tơdơi anai amra yua măi mok, ƀing ta nao ngă hră pơ-ar kơnong rơkâo đôč, măi mok amra pơƀuh brơi djop”.

Bruă yua AI ƀơi phường Tân Lập lĕ ha bơnah amăng jơlan gah pơplih yua boh thâo phrâo đơ đam tơring čar. Lơ 10/7 laih rơgao, Dak Lak sit nik pok 4 plang yua boh thâo phun djru brơi hơbô̆ bruă gong gai dua gưl: anih yua boh thâo ia rơgơi ană mơnuih anai djru brơi mơnuih ƀôn sang ĕp lăng, nô̆p hră pơ-ar; glông djru brơi mơng ataih; dashboard (anih črâo ba) ngă bruă pơmut nao rai djru brơi bruă git gai djop gưl; hăng anih lăi glăi tơlơi tơña mơng mơnuih ƀôn sang.

Tơdơi pel pel ĕp sit nik bruă yua boh thâo ia rơgơi ană mơnuih amăng ngă brơi hră pơ-ar ƀơi hơdôm boh să, phường, ơi Đỗ Hữu Huy, Kơ-iăng khua git gai Ping gah tơring čar, kơ-iăng khua khul apăn bruă khul git gai kơ pơđĭ kyar yua boh thâo phrâo, boh thâo măi mok, pơplih pơčeh phrâo hăng pơplih mrô tơring čar Dak Lak pơsit tong, anai lĕ tơlơi yak nao yôm phăn biă mă kiăng hrưn đĭ tŭ yua-ngă klă bruă hră pơ-ar amăng rơwang phrâo:

“Lơm pơmut hrŏm phường, să prong ƀiă, mrô mơnuih apăn bruă lu samơ̆ hăng bruă mă hơmâo kah pơpha brơi să, phường ăt lu, bruă mă yua boh thâo AI lĕ yôm phăn biă mă. Bruă pok pơhai hơmâo phường lĕ anih črâo ba bruă mă, anai lĕ anih pok pơhai bruă ngă hră pơ-ar yua anun kiăng thâo rơđah hăng črâo ba mơnuih ƀôn sang ngă tui djơ̆ hơdôm bruă mơ̆ mơnuih ƀôn sang rơkâo hăng ƀing ta kiăng djru brơi tañ hloh”.

Bruă Dak Lak gơgrong pok pơhai yua AI amăng ngă hră pơ-ar, pok pơphun mơng gưl ƀon lan brơi ƀuh tơlơi gir run ngă tui gong gai mrô, pơplih mrô pơlir hăng djru brơi mơnuih ƀôn sang. Anai ăt lĕ tơlơi yak nao yôm phăn amăng bruă pơjing anih anom pơplih phrâo, ngă bruă tơpă, tŭ yua./.