Ƀơi Kon Tum, hơdôm kual lŏn amăng rơnuk blah wang jing tơpluk kơthul, phak phai răm rai, tơlơi hơdip ƀu jing yua hơmâo jrao hret kah hăng Sạc ly, Đăk Tô - Tân Cảnh...ră anai jing kual lŏn hơmâo ia iŏm mơtah mơda mơ̆ng đang glai hăng phun kơphê phun kơsu. Truh ră anai tơring čar Kon Tum hơmâo pla lu djuai phun kah hăng kơphê rơbêh kơ 31.500ha; kơsu rơbêh 81.600ha, sâm Ngọc Linh giăm 3.000ha...Tơhan hơđăp U Lý Hùng, plơi Kon Năng Treang, să Đăk Ui, tơring glông Đăk Hà, pơhưč pran jua lơ̆m hơdor glăi:“Tơdơi kơ hrơi pơklaih rơngai thun 1975, abih bang neh met wa, hlăk ai tơdăm dra amăng plơi lêng kơ nao čong jơnah jah glai ngă hmua pla pơjing, klơi bư̆ dơnao ia kiăng hơmâo ia ngă pơdai, pruih kơ phun pla. Mơ̆ng anun truh ră anai, tơlơi hơdip mơ̆ng neh met wa amăng plơi amăng să đĭ đăi huăi kơƀah đơi dong tah. Lu sang anŏ hơmâo prăk pơhrui hơđong mơ̆ng phun kơphê, ƀời lời, kơsu, mắc ca..., ană bă lêng kơ nao hrăm hră truh anih”.

Amăng rơnuk blah ayăt Mi, kiăng pơklaih rơngai lŏn ia, tơring glông Krông Bông, Dak Lak jing anih ngă hơkrŭ. Hơdôm thun laih rơgao, hơmâo Ping gah, kơnuk kơna djru jơlan glông nao rai pơblih hăng čuk pơkra hiam klă, tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang jai hrơi đĭ tui. Ơi Y Wơn Niê, Khua plơi Čư̆ Phiăng, să Hòa Phong, tơring glông Krông Bông hok mơak lăi:“Ƀơi Ƀôn Čư̆ Phiăng anai jơlan glông nao rai tuh hăng bêtông laih. Ră anai ƀing gơmơi hlăk pơkĕ yua apui lơtrik dêh čar hăng 72 ƀĕ tơmeh dăng hrĕ apui lơtrik, ba hyu djop arăt jơlan, anai lĕ boh tơhnal mơ̆ng kơnuk kơna tuh pơ alin ngă hrŏm mơnuih ƀôn sang pơčruh đơ đa”.

Hăng mơnuih djuai ania Bahnar ƀơi Gia Lai, tơlơi hơdip pơplih phrâo rim hrơi. Ơi A Gió, dŏ ƀơi Plei Piơm, tơring kual Đăk Đoa, tơring glông Đăk Đoa brơi thâo, yua hơmâo jơlan hơdră dêh čar man pơdong plơi pla phrâo, đĭ kyar bơwih ƀong huă kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă lăi hrŏm, hơmâo đĭ kyar amăng djŏp mơta bruă:“Tơlơi hơdip mơ̆ng neh met wa hơđong tui laih, trơi pơđao yâo kơ-ak, ană amon hơmâo nao hrăm hră truh anih. Lu sang anŏ hơmâo man pơkra sang dŏ prong, hiam, hơmâo rơdêh nao rai, rơdêh kai, măi mok ngă hmua; djơ̆ djuam duam ruă hơmâo ba nao pơ sang ia jrao. Lăi nao abih bang neh met wa huăi tơnap kar hăng hlâo dong tah, prăk pơhrui mơ̆ng neh met wa hơđong hăng yâo mơak hloh yơh”.

Ƀơi Kon Tum, truh ră anai hơmâo 53 boh să dưi ngă djop tơhnal pơkă plơi pla phrâo. Ơi A Theng, Kơ-iăng khua jơnum min mơnuih ƀôn sang să Rơkơi, tơring glông Sa Thầy, brơi thâo, gah yŭ kơ tơlơi git gai mơ̆ng ping gah, Kơnuk kơna hăng djop gưl gong ai kơnuk kơna, bruă mă ngă hmua pla pơjing hăng tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang hlăk pơblih tui mơ-ak klă:“Jơlan glông nao rai jai hrơi hiam klă; đơ đam hmua pla pơjing pok prong tui; ană bă nao sang hră djop; tơlơi pơgang rơnuk rơnua plơi pla hơđong hloh pơkă hăng hlâo. Pơblih pơjeh djuai phun pla hlô mơnong rông pơđĭ kyar. Biă mă ñu, mơnuih ƀôn sang ngă hmua thâo pla lu pơjeh phun hơmâo nua yom bơwih ƀong huă kah hăng pla boh sầu riêng, makka, kơphê...djru pơhrui glăi lu hloh ngă hơđong tơlơi hơdip mơda”.

Dŏ tơguan krăp lăng hơdôm bruă brơi tơhan rơbat pơtrui čơkă hrơi ngă lơphet 50 thun Pơklaih rơngai kual Dơnung, pơlir hơbit lŏn ia, adơi Điểu Nghúy, hrăm gưl klâo sang hră čem rông ană bă djuai ƀiă tơring glông Dak R’lâp, tơring čar Dak Nông, lăi: kâo lăng phôn biă mă lơ̆m hơmâo tơkeng rai amăng rơnuk lŏn ia ta rơngai. Bơni biă mă kơ ơi yă ƀu hŭi kơ djai rơngiă, tuh drah pơčah asar gir pơgang ba lŏn ia, Điểu Nghúy lăi:“Kâo amra gir hrăm hră, hrăm rơgơi đah mơ̆ng tơdơi kơ hrăm giong anih 12, kâo pơplông hrăm ngă tơhan. Kâo kiăng mut ngă tơhan či bơrơguăt drơi pô, pơgôp pran jua amăng bruă akŏ pơdong hăng pơgang lŏn ia. Kâo pơmin rơnuk hlăk ai ƀing gơmơi kiăng hrăm hră klă, gir run kiăng kiăo kru ơi yă đưm ba lŏn ia hrưn ataih hloh, dưi nao mring hăng dêh čar pơdrong sah ƀơi rŏng lŏn tơnah”.