Hơdor tơlơi Wa Hồ pơtô “Pơ̆ hơpă kiăng hlăk ai hmâo, bruă hơget tơnap hmâo hlăk ai”, ping gah Trần Tiến (tơkeng thun 1992), apăn bruă wai lăng Anom pơhrui prăk – Hră pơ-ar, Hră kak pơgang gah mơnuih mơnam tơring čar Dak Lak hmâo pơphô brơi laih, pơphun hơdôm bruă mă hlăk ai anăp nao hơdôm anih anom phara ha jăn amăng tơring čar. Ñu lu wot tô nao rai pơphun pơlir bruă mă djru djă pioh, ngă bang hyu hơdôm anô̆ yôm bôh thâo đưm mơ̆ng djuai ania ƀiă, kah hăng pơkra glăi, rơmet agaih pin ia, pơđĭ tơlơi thâo rơnăk anih anom dô̆ kơ mơnuih ƀôn sang; ƀơk gơnam tam, djru prăk pơtô glăi atông čing hơgor kơ plơi pla kual guai dêh čar. Hrŏm hăng anun, ayong Tiến hmâo hyu hơduah ĕp, pơtrut kơtang mă yua pơplih mrô amăng ngă tui bruă jao, hmâo lu hơdră phrâo, hơdră ngă pơčeh phrâo pioh djru mơnuih ƀôn sang dưm dăp anăn mă yua, mă yua hơdôm anăn păn amăng măi mok lăng tui tlôn mơ̆ng ataih, ngă gal brơi amăng bruă lăi pơthâo hăng mă yua hơdôm mơta bruă mă hră pơ-ar gah hră pơgang mơnuih mơnam. Ping gah Trần Tiến lăi pơthâo:

“Kâo lĕ mơnuih ping gah hlăk ai, ăt dưi hmâo grŭp ping gah ngă gal brơi na nao gơgrong čơkă sa dua akô̆ bruă jơnum, hmâo tơlơi gal hơduah ĕp dơlăm hloh sa dua akô̆ bruă rơđah mơ̆ng bruă hrăm hăng ngă tui Wa. Kâo gir run na nao abih pran jua pô yua kơ bruă mă hrŏm, amăng ngă tui bruă jao lĕ kâo hrăm tui Wa lu hloh ƀơi pran jua pơhrăm mă pô, ƀu pơdơi hrăm tui pioh pơđĭ glông bôh thâo drơi pô”.

Hăng amai Nguyễn Thuỳ Trang, tơkeng thun 1992, Khua git gai Khul hlăk ai phường Ea Tam, plơi prong Buôn Ma Thuột, khă ƀơi hnưr thun hơpă, bruă apăn hơpă, ñu leng kơ thâo rơđah bruă mă, bruă gơgrong mơ̆ng mơnuih apăn bruă. 23 thun lĕ Kơ-iăng Khua Jơnum min djop djuai ania phường hlăk ai hloh Dak Lak. Mơ̆ng hrơi hơdai nao bruă gơgrong Khul hlăk ai, ñu hmâo pok phun laih pơdŏng 7 ring bruă hlăk ai, pơphun lu bruă mă hơđong tơlơi hơdip mơda mơnuih mơnam, gum hrŏm klă bruă pơsur hlăk ai rŏng gơgrong mă pô nao ngă tơhan, djru hlăk ai pok phun bruă mă, tô nao rai hlăk ai gum hrŏm hơdôm jơlan hơdră djă pioh hăng pơgang bôh thâo phiăn juăt đưm djop djuai ania. Mơ̆ng anun, pơjing jơlan tô nao rai, ngă tui bruă mă mơ̆ng hlăk ai ƀơi phường. Amai Nguyễn Thùy Trang brơi thâo:

“Mơ̆ng hơdôm bruă pơsur ăt kah hăng hơduah ĕp kơ Wa lĕ drơi pô kâo hrăm mơ̆ng Wa hơdôm pran jua ƀu pơ-ư pơ-ang, triăng mă bruă, thâo gir run hăng khom lăng yôm bruă gơgrong mơ̆ng pô amăng ngă tui bruă jao mơ̆ng hơdôm gưl. Tơpă, ngă tui djơ̆ hăng tui tơlơi pơkă mơ̆ng khul pioh pơjing tơlơi rô nao rai giăm hloh kơplah wah Ping gah hăng mơnuih ƀôn sang hăng amăng mơnuih apăn bruă hăng mơnuih amăng khul, tơdăm dra”.

Djă pioh tơlơi gir run, gum hơgôp mơ̆ng hơdôm mơnuih ping gah hlăk ai, phrâo tom adih anai, Khul hlăk ai tơring čar Dak lak hmâo pơphun bơni 33 čô mơnuih ping gah hlăk ai mơbruă rai mơ̆ng hơdôm bôh tơring glông, plơi prong hăng hơdôm bôh anom amăng đơ đam tơring čar. Anai leng kơ mơnuih mơbruă amăng lu bruă mă kah hăng” pơhrăm – kơsem min bôh thâo phrâo, pơđĭ kyar bơwih ƀong – pơphun bruă mă, bruă khul – grŭp, pơgang lŏn ia - rơnuk rơnua plơi pla, pơdŏng plơi pla phrâo hăng pơgang anih anom dô̆. Dưi bơni tal anai, amai Phạm Thị Thu Thảo, Khua Khul hlăk ai Sang hră gưl 3 Buôn Hồ, plơi prong Buôn Hồ, tơring čar Dak Lak lăi pơthâo:

“Kâo ƀuh mơ-ak biă hăng ư-ang, amăng rơnuk hrưn đĭ pô anai hăng drơi pô kâo lĕ sa čô mơnuih ping gah hlăk ai, sa čô khua khul hlăk ai kâo ƀuh bruă mă mơ̆ng pô jing pô gum prong pioh gum hrŏm lŏn ia jai hrơi jai pơđĭ kyar hloh”.

“Pơ̆ hơpă kiăng hlăk ai hmâo, bruă hơget tơnap hmâo hlăk ai” – tơlơi pơtô mơ̆ng Wa Hồ mơ̆ng sui hmâo jing laih jơlan mă bruă kơ lu mơnuih ping gah hlăk ai amăng bruă tuh rơyuh pran jua. Ƀơi Dak Lak, ƀing mơnuih ping gah kah hăng Trần Tiến, Nguyễn Thùy Trang ƀudah Phạm Thị Thu Thảo hmâo hăng glăk pơtŏng sit bruă mă ba jơlan hlâo amăng djop bruă, mơ̆ng bruă mă rim hrơi truh bruă Khul, mơ̆ng djă pioh gru grua bôh thâo đưm truh pơplih phrâo djru mơnuih ƀôn sang. Gơñu ƀu kơnong kơ hrăm tui Wa ƀơi pran jua gơgrong, pơhrăm mă drơi pô hăng tơlơi amuñ ôh mơ̆, ñu dô̆ pơplih hơdôm nua yôm anun jing bruă mă rơđah, sit nik, bang hyu pran jua hơdip hiam – hơdip hmâo yua kơ mơnuih mơnam.

Bruă bơni mơnuih ping gah hlăk ai mơbruă lĕ tal pioh Khul hlăk ai tơring čar Dak Lak rŭ đĭ dong pran jua tuh rơyuh hrưn đĭ amăng hlăk ai, tơdăm dra; djru pơdŏng Khul hlăk ai kơjăp kơtang, ngă tui bruă mă mơ̆ng hlăk ai amăng bruă pơdŏng hăng pơgang Lŏn ia. Pơdŏng Dak Lak jai hrơi jai pơđĭ kyar, thâo pơmin, rơnuk anai./.