Khua git gai Ping gah tơring glông Mù Cang Chải – ơi Nông Việt Yên brơi thâo: Blan 6/2019, Ping gah tơring glông Mù Cang Chải pok phun hăng pok pơhai ngă tui hơdră “Hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang”pioh kơtưn tơlơi rô nao rai jê̆ giăm kơplah wah mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah hăng mơnuih ƀôn sang, pơgăn hơdôm tơlơi brơi ƀuh dô̆ črâo tơngan hơbit, ataih mơnuih ƀôn sang hăng ngă tui jơlan gah “Amra prăp lui, gơgrong hlâo bơkơtuai hăng mơnuih ƀôn sang, hmư̆ lăng mơnuih ƀôn sang, abih pran jua bơwih brơi kơ mơnuih ƀôn sang”.

Kiăo tui anun, rim mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah rơngiao kơ bruă jao hyu mă bruă ƀơi plơi pla tui bruă pô mă lĕ rim blan khom gơgrong prăp lui hrơi mông mă bruă, bruă mă, pioh ƀiă biă mă ñu 2 hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh pioh truh hăng mơnuih ƀôn sang ƀơi hơdôm bôh plơi pla hmâo pơpha, gơgrong bruă pioh lăi pơhing hơdră pơtrun, jơlan gah mơ̆ng Ping gah, hơdră bruă, tơlơi phiăn mơ̆ng Kơnuk kơna; djru mơnuih ƀôn sang pơđĭ kyar bơwih ƀong, hrŏ trun rin rơpa; pơđĭ dlông tơlơi kơđiăng ƀơi anăp hơdôm tơlơi pơčeh ča kơdŏng glăi Ping gah, Kơnuk kơna truh hăng mơnuih ƀôn sang; thâo tơlơi hmâo, tơlơi pơmin, tơlơi čang rơmang mơ̆ng mơnuih ƀôn sang, hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang pơtlaih hơdôm tơlơi tơnap, tơlơi bơngot amăng tơlơi hơdip mơda, pran jua, mă bruă ngă đang hmua.

“Hăng tơhnal pơkă truh thun 2030 Mù Cang Chải ƀu dô̆ lĕ tơring glông ƀun rin, ƀing gơmơi pơsit “Hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang” jing bruă jao rah hăng jing jơlan pơplih phrâo rah. Dua dong lĕ, jing anih anom kơ Grŭp apăn bruă Ping gah, Grŭp mă bruă Ping gah tơring glông pơhrăm hăng pơsit mơnuih apăn bruă. 3 lĕ, mă anun ngă tơhnal pơkă hăng hră gru than pioh pơsit ngă gru hlâo mơ̆ng mơnuih apăn bruă, ngă hiưm hơpă pơjing tơlơi pơkĕ hrŏm, pơhrua hrŏm kơjăp hloh dong kơplah wah mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah hăng mơnuih ƀôn sang”.

Rơgao 5 thun pok pơhai ngă tui hơdră “Hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang”, giăm truh 30.000 wot čô mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah, mơnuih mă bruă čar, mơnuih mă bruă đang hmua; 90.000 wot čô mơnuih ƀôn sang hmâo gum hrŏm hơdôm ring bruă, črăn bruă rơđah ƀơi hơdôm bôh plơi pla, grŭp mơnuih ƀôn sang plơi prong. Bôh tơhnal lĕ dưi pơkra kơjăp rơbêh kơ 300 km jơlan nao rai amăng krah plơi pla hăng pok phrâo rơbêh kơ 62 km jơlan lŏn; pơphun rơbêh kơ 25.500 mông lăi pơhing hơdră pơtrun, jơlan gah mơ̆ng Ping gah, hơdră bruă, tơlơi phiăn mơ̆ng Kơnuk kơna; pơđĭ kyar bơwih ƀong – mơnuih mơnam, pơgang, pơgăn klin ruă; pơgang, pơgăn ƀing ngă soh.

Hơdôm bruă mă anai djru ngă brơi ƀô̆ mơta plơi pla ƀơi Mù Cang Chải jai hrơi jai pơplih phrâo; pơhrui glăi hơnong ñu rim akô̆ mơnuih thun 2023 hmâo 34 klăk prăk sa čô mợnuih, đĭ 70% bơhmu hăng akô̆ rơwang bruă. Hơnong ñu mơ̆ng akô̆ rơwang bruă truh ră anai, rim thun tơring glông leng kơ hrŏ trun rơbêh kơ 9% mrô sang anô̆ ƀun rin, ba mrô sang anô̆ ƀun rin đơ đam tơring glông trun dô̆ 38,45. Yă Giàng Thị Khua, mơnuih ƀôn sang ƀơi să Hồ Bốn, tơring glông Mù Cang Chải hơk mơ-ak brơi thâo:

“Djop mơnuih hur har pran jua biă yua kơ lu mơnuih lĕ ăt klă hloh kơ sa čô mơnuih ngă; biă ñu lĕ wot ƀơi jơlan mut amăng sang pô ăt dưi hmâo ƀing apăn bruă pơkra hrŏm, gum djru. Kơplah wah neh wa mơnuih ƀôn sang hăng ƀing apăn bruă jê̆ giăm hloh”.

Ƀơi anăp nao pơ̆ plơi pla hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang amăng lu tal rơnuč rơwang hrơi tơjuh, Khua git gai Ping gah tơring čar Yên Bái – ơi Đỗ Đức Duy lăi pơthâo: hơdôm blan akô̆ thun 2019, tơdơi kơ Grŭp apăn bruă Ping gah tơring glông Mù Cang Chải lăi pơthâo glăi kơ hơdôm tơlơi pơmin blung a amăng pơphun ngă tui hơdră “Hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang”; lăng ƀuh anai lĕ hơdră pơtô ba mơnuih ƀôn sang gong gai ba glăi bôh tơhnal, hmâo tơhnal dưi ngă prong, lăp djơ̆ hăng bôh nik ñu, Grŭp apăn bruă Ping gah tơring čar Yên Bái hmâo pơlir hơbit ruah mă tơring glông Mù Cang Chải ngă anih anom ba jơlan hlâo, tơdơi kơ anun mă tŭ tơlơi găn rơgao laih anun pơhư prong hơdră ba tơbiă abih bang Ping gah tơring čar.

Tơdơi kơ 5 thun ngă tui hơdôm kơčăo bruă mơ̆ng Grŭp apăn bruă Ping gah tơring čar, Jơlan hơdră “Hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang” hmâo iâo pơhrui tơlơi gum hrŏm mơ̆ng lu mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah hăng mơnuih ƀôn sang hluai tui pran jua gơgrong mă pô, rŏng ngă mă pô, huăi nao jơlan gah ngă tui tŭ mơ̆ng hmâo, đuăi tui bôh than. Khul mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah huăi brok kap, huĭ kơ tơnap, glêh glar hăng hmâo gum tơngan hrŏm ngă tui hơdôm bruă kah hăng: agaih anih anom dô̆, pơhrui duñ djah, pơdŏng sang jơnum plơi pla, pơkra jơlan nao rai amăng krah plơi pla, djru mơnuih ƀôn sang pơđĭ kyar bơwih ƀong.

“Ƀing gơmơi klah čun dong, pơsit, pơhư prong hơdôm hơdră, ngă gru pơplih phrâo, hơdôm hơdră ngă klă hăng ba glăi bôh tơhnal nao hrŏm hăng bruă Hrăm hăng ngă tui tơlơi pơmin, pran jua, kơnuih Hồ Chí Minh. Anai lĕ bruă mă na nao, ăt jing sa amăng hơdôm jơlan gah git gai mơ̆ng ping gah tơring čar, hrŏm hăng anun lĕ sa amăng hơdôm bruă mă pioh ngă tui bruă gơgrong ba gru hlâo, hmâo tơhnal ba jơlan hlâo, ngă hlâo mơ̆ng mơnuih apăn bruă, mơnuih ping gah amăng bruă hyu mă bruă pơ̆ plơi pla, pơkĕ hrŏm kơjăp hăng mơnuih ƀôn sang”.

Bôh tơhnal hơdră “Hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh hrŏm hăng mơnuih ƀôn sang” hmâo hăng glăk gum hơgôp klă pioh Mù Cang Chải tañ ngă giong hơdôm tơhnal pơkă mơ̆ Tơlơi pơtrun pơsit Jơnum Ping gah tơring čar hăng Tơlơi pơtrun pơsit jơnum Ping gah tơring glông, rơwang bruă 2020-2025 hmâo ba tơbiă, ngă brơi tơring glông tañ jing tơring glông tuai čuă ngui, anih nao “Gru grua, pơhlôm klă, lăng juăt” mơ̆ng tơring čar hăng đơ đam dêh čar; truh thun 2025 phun ñu tơtlaih mơ̆ng hră čih anăn hơdôm bôh tơring glông ƀun rin hăng kơjăp yak ƀơi jơlan pơplih phrâo, mut hrŏm, pơđĭ kyar./.