Amăng 2 tơlơi čih hlâo kơ anun “Pơplih hơbôt anom bruă kơnuk kơna - Apui lông lăng mah, glêh tơnap lông lăng ƀing khua”, gơmơi hơmâo pơƀuh brơi rup ƀing khua gah lui tơlơi hơdip hơjăn pô pơ klon, gir nao mă bruă pơ anih phrâo; hơdôm tơlơi lăp hơdor lông lăng pran, lông lăng mah amăng hrơi blan pơčlah, akŏ pơdong phrâo tơring čar ƀơi Dap Kơdư, jing tơlơi thâo, kjăp pran jua či pơtrut tui amăng hrơi mông kơnuk kơna kiăng ngă hơbôt anom bruă ječ ameč ră anai.

Jơlan hơdră hrơi anai, amăng tơlơi čih črăn rơnuč, gơmơi lăi nao bruă gum hrŏm, djru nao rai mơ̆ng anom bruă kơđi čar hăng abih bang mơnuih ƀôn sang. Ƀu kơnong prăp rơmet mơnuih ngă bruă, rơdêh nao rai, bruă hơdip mơda hrăm hră đôč ôh ăt hơmâo tom pran jua khăp ƀu-eng lơ̆m pơphun nao mă bruă pơ anih phrâo.

“Ha pran jua hrưn đĭ pơ anăp, nao hrŏm sa jơlan pơđĭ kyar” jing pran jua glăk bang hyu mơ̆ng kual Dap Kơdư truh pơ kual Ter hang ia rơsĭ Dơnung Tong Krah, ăt jing anăn tơlơi čih tal rơnuč mơn.

Hơdôm hrơi anai, ƀơi Gơnong bruă gru grua bơrơguăt drơi jăn hăng tuai čuă ngui tơring čar Lâm Đồng amăng Kual ngă hră pơ-ar pơƀut ha anih mơ̆ng tơring čar jing ngă bruă ječ ameč biă mă. Jing anih pơdong anom bruă kơnuk kơna phrâo tơdơi kơ pơmut hăng Dak Nông, Bình Thuận, Lâm Đồng glăk ječ ameč prăp rơmet djŏp tơlơi hơmâo či čơkă giăm 2.000 čô khua mơ̆ng dua boh tơring. Ơi Trần Thanh Hoài, Kơ-iăng khua Gơnong bruă Gru grua Bơrơguăt drơi jăn hăng Tuai čuă ngui tơring čar Lâm Đồng brơi thâo, anom bruă glăk prăp lui djŏp mơtau či čơkă thim 150 čô gŏp ngă bruă:“Ƀing khua, mơnuih mă bruă kơnuk kơna rai pơ anai lĕ ayong amai adơi pơ anai amra djru hyu ĕp sang hră hrăm lăp djơ̆, anih dŏ giăm anih mă bruă. Yua dah, hơmâo ƀing gŏp mă bruă djă ba tom rơkơi bơnai ană bă mơtăm glăi mă bruă pơ Lâm Đồng. Mah bruă anai ƀu hơmâo amăng hră pơ-ar ôh, samơ̆ anai jing tơlơi gum pơgôp ha pran jua, lô ba adơi ayong mă bruă mơ̆ng tơring čar gơyut ăt jing lô brơi kơ ta mơn”.

Tui hăng Kơčăo bruă pơmut 3 boh tơring čar Lâm Đồng, Bình Thuận hăng Dak Nông, sang bruă kơnuk kơna tơring čar Lâm Đồng phrâo hơmâo rơbêh 5.900 čô khua, mơnuih mă bruă. Him lăng 80% mrô mơnuih hơmâo prăp rơmet brơi mă bruă pơ plơi prong Đà Lạt. Amăng anun hơmâo giăm 2.000 čô khua, mơnuih mă bruă mơ̆ng 2 boh tơring čar Bình Thuận hăng Dak Nông. Ơi Nguyễn Ngọc Phúc, Kơ-iăng khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring čar Lâm Đồng brơi thâo: Tơdơi kơ rơbêh 3 blan prăp rơmet, bruă prăp lui sang dŏ, anih mă bruă, rơdêh nao rai glăk hơmâo Lâm Đồng pơphun ngă mơn:“Gơmơi glăk sem lăng năng ai 10 anih mă bruă či brơi ƀing khua, mơnuih mă bruă hơdôm boh tơring nao mă bruă. Anih dŏ lĕ gơmơi glăk sem lăng tong ten kiăng pơhlôm brơi ayong amai adơi hơmâo anih dŏ dong ƀong huă hơđong. Tơring čar ăt rơkâo đĭ Kơnuk kơna hơmâo hơdră djru prăk kăk hăng ƀing khua mua mơnuih mă bruă anai kiăng ƀing khua mua mơ̆ng pơkŏn rai pơ anai hơđong pran ngă bruă”.

Hrŏm hăng Lâm Đồng, bruă prăp rơmet ăt glăk hơmâo ngă ječ ameč hăng klă biă mă ƀơi tơring čar Dak Lăk. Tơring čar hơmâo hơdră ngă bruă abih bang, mơ̆ng bruă prăp rơmet anih dŏ, sang hră kơ ană bă ƀing khua mua; rơdêh nao rai hăng prăp rơmet bruă mă kơ 1.000 čô khua mơ̆ng tơring čar Phú Yên. Yă Cao Thị Hòa An, Khua ping gah tơring čar Phú Yên pơhưč pran jua, bơni biă mă hăng tơlơi prăp rơmet mơ̆ng Dak Lăk:“Mơ̆ng hrơi Phú Yên rai pơ anai lĕ kâo lăng sit ƀing ta ha boh sang laih. Ƀing gơmơi mơ̆ng Phú Yên rai pơ anai hơmâo lu tơlơi pơmin biă, samơ̆ djă ba tơlơi khăp prong biă mă, čang rơmang kơ sa boh tơring čar prong, kiăng ƀing ta hơmâo tơlơi kơdrưh prong yôm pơ anăp anai, djơ̆ lăp hăng tơlơi čang rơmang mơ̆ng ƀing khua, mơnuih ping gah, mơnuih ƀôn sang hăng tơlơi kơnang mơ̆ng Gơnong dlông”.

Pơmut hrŏm tơring čar, să, ngă hơbôt anom bruă kơnuk kơna...ră anai ƀu kơnong tơlơi pơmin găn rơgao tơnap tap mơ̆ng rim čô khua, jing tơlơi gơgrong bruă hăng prăp rơmet klă mơ̆ng gong gai djŏp tơring čar mơ̆ hơmâo tơlơi git gai lăp djơ̆ mơ̆ng Gơnong dlông, hrŏm hăng tơlơi pơtrut pơsur mơ̆ng abih bang mơnuih ƀôn sang. Djŏp tơlơi pơgôp hiăp mơ̆ng mơnuih ƀôn sang ƀơi mông bưp, lêng kơ dong yua hăng čang rơmang Gơnong dlông hrŏm hăng hơdôm boh tơring nga bruă tŭ yua, laih dong lăi nao tơlơi yôm mơ̆ng ƀing khua:“Dăp glăi anom bruă mơ̆ng Gơnong dlông truh pơ gong gai tơring čar djơ̆ pran mơnuih ƀôn sang biă. Ƀing khua ăt kah hăng mơnuih ƀôn sang đăo kơnang biă kơ Ping gah, Kơnuk kơna. Čang rơmang hrơi blan pơ anăp Ping gah, Kơnuk kơna kiăng ngă khut khăt hlao”.

Pơmut tui glông Ngŏ - Yŭ amra djru kual Dap Kơdư hơmâo ia rơsĭ, Dơnung Tong Krah hơmâo čư̆ hơmâo glai, abih bang pơmut hrŏm gêh gal biă, pơlir hơbit gru grua hăng ană mơnuih. Hơdôm boh tơring čar Lâm Đồng, Dak Lăk, Bình Định, Quảng Ngãi pơdah pran jua gir kơ bruă prong biă amăng bruă prăp rơmet djŏp mơta tơlơi pơhlôm ba anom bruă phrâo mă bruă tŭ yua lơ̆m čơkă hơdôm rơbâo čô khua mơ̆ng Kon Tum, Gia Lai, Phú Yên, Dak Nông hăng Bình Thuận. Hơdôm tơlơi tơnap kiăng găn rơgao amăng bruă pơplih phrâo ngă hơkrŭ anai, glăk jing apui lông lăng mah, glêh tơnap lông lăng ƀing khua. Găn rơgao tơnap tap blung a, hơdôm boh tơring čar gum hrŏm hơyak nao amăng rơnuk đĭ kyar phrâo./.

https://vov4.vov.vn/jarai/toloi-hing-ang-monuih-topul-thoi-su-xa-hoi/hodom-toloi-cih-brua-nga-robot-jolan-ma-brua-toloi-long-hang-monuih-apan-brua-toloi-cih-1-hodom-brua-gah-tlon-hrun-di-gah-anap-486622.vov4

https://vov4.vov.vn/jarai/toloi-hing-ang-monuih-topul-thoi-su-xa-hoi/mah-long-lang-hang-apui-gan-rogao-tal-blah-cu-bu-kriang-pok-jolan-486942.vov4