Glăk dui ba ană rơbat rôk tui jơlan giăm đang kơphê glăk amăng bơyan bluh bơnga amăng anih čuă ngui ƀơi đang hmua tơring čar Dak Lak, amai Nguyễn Thị Phương Phương, dŏ amăng plơi prong Đà Lạt, tơring čar Lâm Đồng glăk hyu lăng bơnga kơphê hăng dui hyu ană lăng hơni hyu hrĭp ia bơnga. Amai Phương brơi thâo, ñu juăt ngă hmua pla kơphê mơn hlâo anun yua anun rĭm bơyan bơnga bluh đĭ tui anai, ngă ñu hơdor glăi thun blan ngă đang hmua.

“Đang kơphê glăk hluh bơnga hăng bâo hiam biă mă, anai pơƀuh brơi sa bơyan pĕ pơhrui hmâo hmăi, tơlơi anai ngă kâo hok mơ-ak mơn. Kâo ƀu hơmâo ngă hmua dong tah, ră anai hơmâo ană bă kâo ăt ba ñu rai čuă lăng ƀơi anai, hơmâo bơnga, hơmâo phun kơphê kiăng ană bă dưi čuă lăng, thâo gru grua kah hăng ayuh hyiăng lŏn mơnai ƀơi kual Dap kơdư”.

Hăng ayuh hyiăng pơđao, hrŏm hăng kơphê, lu phun kyâo amăng glai rưng ƀơi Dak Lak hăng kual Dap kơdư ăt glăk bluh hla mơda, bluh bơnga, blan 3 jing bơyan “hơni hyu hrĭp ia bơnga”. Hluai tui tơlơi dưi anai, lu anom bruă bơwih brơi tuai čuă ngui amăng ƀon lan hơmâo pok tour čuă ngui pơlir hăng ngui čuă lăng, pel ĕp gru gru hăng gum hrŏm mơnuih ngă đang hmua. Hrŏm hăng ngă kơphê, hơdôm anih čuă ngui hiam hloh, anih čuă ngui yôm phara ƀơi Dak Lak ăt ngă kơ tuai hor biă mă. Ơi Lò Hải Phan, dŏ amăng plơi prong Sơn La, tơring čar Sơn La brơi thâo:

“Tal hyu čuă ngui tal anai 5 mlăm 4 hrơi, hyu ngui hơdôm anih phun, sa dua anih gru grua amăng plơi prong Buôn Ma Thuột, laih dong nao pơ Buôn Đôn, nao ngui pơ drai ia Drai Nur. Kâo lăng yôm biă mă, sit biă ñu rĭm anih nao čuă ngui ƀuh anŏ phara, hăng hơdôm gơnam ƀong jơman dong”.

Bơ Ơi Nguyễn Đình Hùng, rai mơng plơi prong jưh jom Hà Nội brơi thâo:

“Rai pơ Dak Lak kâo dưi nai lăng sang djă pioh gơnam sô hơđăp Dak Lak, plơi kơphê Trung Nguyên, anih čuă ngui Kŏ Tam, dơnao ia Lak. Kâo hok mơ-ak biă mă, ayuh hyiăng ƀơi anai rơ-ơ̆ hăng mơnuih ƀôn sang jê̆ giăm biă mă. Wŏt hơdôm drơi rơma ăt mơ-ak jê̆ giăm mơn”.

Amăng hơdôm hrơi hyu čuă ngui, ƀing tuai nao ngui pơ Dak Lak ăt dưi pel ĕp gru grua mơng djop djuai ania ƀơi anai. Ƀơi hơdôm anih čuă ngui amăng plơi pla, čuă ngui pel ĕp gru grua, hơdôm anŏ yôm phara mơng djop djuai ania hơmâo pok pơhai, jing anih pơhưč tuai čuă ngui. Yă Trần Thị Kim Ánh, Khua anih čuă ngui ƀơi tơring glông Buôn Đôn brơi thâo:

“Hrŏm hăng bruă brơi ngui hrŏm rơman, ăt pơphông pơplông čeo song Kazak amăng ia krông Sêrêpok, hrŏm hăng anih ƀong huă phara mơng mơnuih djuai ania ƀơi anai, sit biă ñu lĕ mơnuih djuai ania Lào, Êđê hăng Mnông, hơmâo tum pơƀut lu ƀơi să Krông Na”.

Blan 3 bơyan bơnga bluh, hơni hyu hrĭp ia bơnga, ăt lĕ bơyan ngui ngor hăng ngă hơdor glăi hrơi pơklaih rơngai, yua anun bruă bơwih brơi tuai čuă ngui ƀơi Dak Lak dik dak biă mă. Hăng tơlơi truh kih anun, hrơi jơnum ngui kơphê Buôn Ma Thuột tal 9 hăng hơdôm bruă mă pioh hơdor glăi 50 thun blah dưi Buôn Ma Thuột, pơklaih rơngai tơring čar Dak Lak, hơmâo pơgôp yôm phăn djru brơi Dak Lak pơhưč 700.000 wŏt tuai čuă ngui amăng rơwang tal 1/2025, pơhrui glăi 600 klai prăk, đĭ giăm dua wŏt pơhmu tui tơđar thun hlâo. Tui yă Nguyễn Thụy Phương Hiếu, kơ-iăng khua gơnong bruă gru grua, bơrơguăt drơi jăn hăng tuai čuă ngui Dak Lak, boh than ba glăi anai brơi ƀuh, bruă bơwih brơi tuai čuă ngui ƀơi Dak Lak glăk ba glăi tŭ yua hăng hơdôm tơlơi dưi mơng tơring čar.

“Hơdôm anom bruă bơwih brơi tuai čuă ngui gum hrŏm hăng gơnong bruă gru grua, bơrơguăt drơi jăn hăng tuai čuă ngui amăng bruă pơdong hơdôm anih bơwih brơi tuai čuă ngui, amăng rĭm jơlan hơdră hơmâo bruă mă kiăng djru brơi tuai čuă ngui phara. Anŏ pơplih phrâo thun anai lĕ hơmâo dong jơlan hơdră pot glăi pel ĕp gru grua kiăng lăi pơthâo, pơpŭ hơdôm gru grua amăng ƀon lan, djru brơi tuai čuă ngui hơmâo dong anih ngui ngor. Laih dong bruă pơlir hơdôm jơlan hơdră tuai čuă ngui kiăng pel ĕp hơdôm gru grua ƀơi Dak Lak”.

Bơnga kơphê bluh đĭ hiam amăng hrơi pơ-iă hang amăng kual glai rưng ba glăi tơlơi kơđŏm glăi kiăng pơhưč tuai čuă ngui pơ Dak Lak. Anai ăt lĕ tơlơi gal kiăng tơring čar jing anih phưč, kơtưn amăng bơwih brơi tuai čuă ngui, pơgôp pơtrut pơđĭ kyar bơwih ƀong huă hăng lăi pơthâo rup rap kual čư̆ siăng hăng tuai čuă ngui amăng lŏn ia hăng tač rơngiao./.