Bơwih brơi kơ ană glăk dô̆ pơjrao tơlơi ruă bơbrah glô Nhật Bản ƀơi Sang ia jrao Prong kual Dap Kơdư, amai H’ Phen Buôn Yă, ƀơi tơring glông Krông Pač, tơring čar Dak Lak brơi thâo, lơm hmâo mă bôh tơhnal pơtŏng sit ană ñu ruă bơbrah glô Nhật Bản ñu heng hong biă yua kơ drơi pô ñu ăt akă thâo lu ôh kơ tơlơi ruă anai. Ăt tui hăng amai H’Phen mơn, lơm ană ñu hmâo tơlơi ruă, ană ñu pơ-iă drơi na nao hơdôm hrơi, mơñum jrao ƀu hlao ôh, lơm ba nao pơ̆ Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư kah mơng thâo ană ñu ruă bơbrah glô Nhật Bản. Lăng ƀuh ană rim hrơi suă pran hăng măi, ñu ƀu tlaih ôh ƀlok glăi yua kơ ƀu đing nao bruă klâ̆o ia jrao pơgang hlôm hlâo kơ ană ñu:

 “Ană kâo hlơi hlơi leng kơ klâ̆o pơgang kơƀah wư sôh, yua hat kơ bruă đơi ƀu đing nao ôh. Kâo ƀu thâo ôh kơ tơlơi ruă anai ñu kraih hiưm hơpă, ră anai kah mơng thâo. Ră anai ƀu thâo ngă hiưm hơpă ôh lăng ñu đih tui anun laih kơnong kơ thâo hia đôč”.

Tui hăng ơi ia jrao chuyên khua II Hoàng Ngọc Anh Tuấn – Khua Anom hơkrŭ glăi pran jua tơdơi kơ pơjrao ječ čơđai muai – ană nge, Sang ia jrao prong kual Dap Kơdư, hrŏm hăng nô anet glăk pơjrao tơlơi ruă bơbrah glô Nhật Bản ƀơi Anom, hlâo kơ anun năng ai ñu 10 hrơi, Anom ăt hmâo tŭ mă pơjrao brơi mơn kơ čơđai hmâo gru nam mơng tơlơi ruă Nhật Bản, pô ruă anai hmâo ba nao pơjrao pơ̆ ƀôn prong Hồ Chí Minh hăng ăt hmâo bôh tơhnal pơtŏng sit ruă bơbrah glô Nhật Bản mơn.

Ăt tui hăng ơi ia jrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn mơn, rim thun, ƀơi tơring čar Dak Lak čih hmâo raih daih sa dua čô mơnuih ruă, khă hnun hai tơlơi 1 blan hmâo 2 čô mơnuih ruă hăng leng kơ ruă kraih kah hăng blan 6 phrâo rơgao lĕ ƀu lu ôh. Ơi ia jrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn lăi lĕ, lơm ruă bơbrah glô Nhật Bản, čơđai juăt pơ-iă hang kơtang, ruă akô̆, mơhao ƀlĕ pơtah hăng ƀlĕ pơtah, tơdơi kơ anun kơañăk, găng drơi jăn, jô hăng prung ară glô kah hăng pơpư̆, ƀu hơdor yŭ ngŏ. Tơdah čơđai thâo tañ hăng ba nao pơ̆ sang ia jrao tañ, lơm pơjrao amra amuñ hloh.

 “Hăng tơlơi ruă bơbrah glô hmâo 4 mơta, sa lĕ kraih, pô ruă amra tañ ba truh kơ djai biă, dua lĕ kraih ƀơƀiă mrô pơjrao suaih hmâo mơn, samơ̆ mrô pioh glăi sat amăng drơi jăn ăt hmâo mơn 50% hăng lu hloh, djai ăt lu hloh mơn, anô̆ pioh glăi sat drơi jăn ăt ƀu ƀiă mơn. Bơ̆ hmâo sa mơta ruă kraih rơnang lĕ juăt ñu pơjrao suaih tañ. Juăt ñu čơđai ba rai pơ̆ anai lơm čơđai ruă kraih laih anun gir run pơjrao, samơ̆ mrô pioh glăi sat amăng drơi jăn mơng 50-50. Anô̆ pioh glăi mơng čơđai muai lĕ čơđai bơdjơ̆ nao ară glô, čơđai kơañăk na nao hăng khom pơjrao kah hăng anun truh kơ tha”.

Tui hăng ơi ia jrao Lê Phúc – Kơ-iăng Khua Anom wai lăng tơlơi duam ruă tơring čar Dak Lak, bơbrah glô Nhật Bản lĕ tơlơi ruă tưp tui jơlan keč kĕ. Tơlơi ruă hmâo kuh thun hăng ngă gluh đĭ amăng bơyan hơjan, juăt bưp ƀơi čơđai ƀiă hloh kơ 15 thun. Un hăng čim jing anih hmâo kơman ngă bơbrah glô Nhật Bản B lu hloh.

 “Amăng pơgang, pơgăn ruă bơbrah glô sa lĕ khom prai lui anih čeh čar lar djuai keč, juăt ñu keč anai ñu hơdip ƀơi giăm sang amăng hơdôm amur mrok tal jah agaih amur mrok, breh pơđoh ia rô đuăi agaih keč amra ƀu hmâo anih bôh čeh. Dua lĕ lui hĭ phiăn rông hlô giăm sang, keč jưh bôh čeh giăm sang amra kĕ un laih anun tưp kơ ană mơnuih. Bơ̆ keč lĕ ta amra pruih jrao pợdjai keč, pit kă mung kiăng plai ƀiă keč kĕ. Tơlơi tô̆ tui lĕ khom klâ̆o vaccine pơgang hlôm hlâo, ră anai ruă bơbrah glô Nhật Bản akă hmâo jrao pơjrao suaih đut mơtăm ôh kơman anai, samơ̆ hmâo vaccine pơgang hlôm hlâo laih ba glăi bôh tơhnal biă”.

Tui hăng ƀing juăt bruă, Bơbrah glông Nhật Bản amra pioh glăi lu anô̆ sat amăng drơi jăn lơm čơđai hmâo tơlơi ruă, yua anun, pơtă mơnuih ƀôn sang tâ̆o hloh ba ană nao klâ̆o pơgang hlôm hlâo bơbrah glô Nhật Bản tui djơ̆ rơnoh thun. Lơm thâo čơđai hmâo gru nam pơ-iă drơi jăn, ruă akô̆, mơhao ƀlĕ pơtah, kơañăk... ba čơđai nao pơ̆ sang ia jrao pioh pel ĕp lăng thâo tañ, hmao pơjrao brơi./.