Tŭ do, uă tiah tàm càr Bình Thuận neh mờ gam dùl ròt lam lơh broă lơh “Lơh jăt ring bal ùr klau mờ bơsong ală broă jal mhar ngan gơwèt mờ cau ùr bal mờ kơnòm dềt” nàng kờñ lơh pràn, sền gròi dong kờl tus cau ùr mờ kơnòm dềt in, ai gơnoar mờ jàu tŭ niam ai khi in brồ guh, đơs nền gơnoar broă cau tờm tàm broă tus bal bơ̆t bơtàu, bơtàu tơnguh ƀòn lơgar, pơgồp bơnah bơ̆t bơtàu ƀòn lơgar, dà lơgar in.

Ală nam lài do, rài kis làng bol jơi bơtiàn cau dùl ết nă cau tàm càr Bình Thuận gơtìp kal ke ngan, broă lơh sa gam uă bơta ờ ngăc ngar, ờ pràn, ờ di pal mờ broă kờñ bơtàu tơnguh tàm rài kis dê. Mờ tàm hơ̆ tai, broă deh dùh di kơrhia tàm hìu nhă ờ hềt geh sền gròi, geh uă hìu deh kòn bơh 5 tus 8 nă, geh tŭ tus 10 nă kòn là jơnau bè ờs. Lài do jòi geh hìu mìng deh kòn bơh 3 nă mù hờ đơm mùl màl kal ke ngan. Rài kis gal kòn mờ bơta kal ke tàm broă lơh sa neh gơs bơta pơdar sùm. Di lah cau ùr jơi bơtiàn dùl êt nă cau tàm ală tiah kơh bơnơm ñhoa sùm pal lòt lơh broă tàm suơn tàm mìr den cau ùr jơi bơtiàn dùl êt nă cau gam ơm kis tàm tiah ring kung pal tơrgùm lơh broă tàm sre.

Tàm xã Đông Giang, kơnhoàl Thuận Bắc, lŏ K’ Thị Thuỷ, kòn cau K’ Ho lài do hìu nhă gơtìp tàm mpồl hìu rơƀah. Kơnờm mờ Ngân hàng Cíñ sác mpồl bơtiàn ai càn 50 tơlăk đong jăt broă bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn tiah làng bol jơi bơtiàn dùl êt nă cau in, lŏ bơcri tàm broă tam tờm điều mờ tam bùm blàng den tàng pah nam priă geh rơlao 100 tơlăk đong. Tơnơ̆ mờ 3 nam prăp gàr sùm, tus tŭ do hìu nhă lŏ neh klàs rơƀah mờ lơh geh hìu niam, bơ̆t bơtàu hìu nhă gơguh jăk, gơbơh gơbài. Lŏ K’ Thị Thủy là dùl nă cau lam lài nàng ală cau tàm mpồl cau ùr bơsram bal, đờm jăt bal. Lŏ K’ Thị Thuỷ pà git: “Ală kấp, mpồl kung ai tơl bơta niam nàng ală oh mi cau ùr in càn priă. Bơh broă càn priă hơ̆, oh mi cau ùr ngui nàng lơh sa, bơtàu tơnguh lơh sa hìu nhă bè ròng kơnrồ, ròng sur, ròng iar. Geh ală oh mi kung lơh hìu tăc phan dềt nàng bơtàu tơnguh lơh sa hìu nhă”.

Geh broă sền gròi bơh Đảng mờ Dà lơgar bơh ală broă dong kờl rài kis làng bol tàm ală xã tiah kơh bơnơm, tiah làng bol jơi bơtiàn dùl êt nă cau tàm càr Bình Thuận neh geh bơtàu tơnguh pràn kơl dang. Ală cau do ờ mìng ngui gơnoar bơh să tờm, ờ mìng tàm broă deh kòn mờ gam tàm broă tơn jơh jơgloh tơmù rơƀah. Mờ uă broă lơh mờ ală kấp, mpồl geh ai ală oh mi cau ùr ndrờm tus bal jơh nùs mờ cèng geh cồng nha niam.

Dùl tàm ală broă lơh geh sền là bơta tờm ngan bơh ală kấp mpồl cau ùr càr Bình Thuận dê gơwèt mờ ală xã tiah kơh bơnơm, tiah làng bol jơi bơtiàn ờ gal cau tàm do tàm tơngai do là broă bơ̆t bơtàu ală broă lơh cau ùt bơtàu tơnguh lơh sa. Cồng nha bơh ală broă lơh neh dong kờl cau tàm mpồl cau ùr klàs rơƀah, brồ guh lơh pas. Mò Bùi Thị Thịnh, Phó Củ tịc Mpồl cau ùr kơnhoàl Tánh Linh, càr Bình Thuận pà git, cau ùr geh gơnoar kwơ màng tàm broă bơ̆t bơtàu rài kis hìu nhă. Nàng geh lơh ndrờm bal, kwang bàng đơng lam tàm ală mpồl pal mùl màl là cau lơh broă lam lài, sùm iăt jơnau đơs bơh tơl nă cau tàm mpồl dê hơ̆ sồng ai geh broă cri bơyai tàm ală dơ̆ pơrjùm bal: “Mpồl cau ùr kơnhoàl kung neh sền gròi uă ngan tus mờ ală broă lơh bơh ală cau tàm mpồl là cau ùr jơi bơtiàn ờ gal cau, ai is ală broă lơh cau ùr kòn cau in. Bè bol añ sền gròi dong kờl bè pơrjum, bol añ tus bal mờ ală dơ̆ pơrjùm bơh ală mpồl dê nàng dong kờl oh mi cau ùr in geh jơnau git wă bè ală bơta tàm rài kis, bơsram mờ lơh broă tàm broă bơtàu tơnguh lơh sa hìu nhă”.

Pah nam, Mpồl cau ùr càr Bình Thuận neh đơng lam ală kấp mpồl bơyai lơh sền jơnau kờñ, rài kis bơh ală cau tàm mpồl dê, tàm hơ̆ uă ngan là cau tàm mpồl jơi bơtiàn ờ gal cau bè broă bơtàu tơnguh hìu nhă, broă tàm cah cau tàm mpồl, hìu rơƀah, jòi sền nàng git tài bơta lơi nàng geh ală broă dong kờl di pal. Tàm ală nam do, Mpồl kung neh lơh ngan jòi sền ală broă lơh sa pa, ală gùng dà broă lơh di pal mờ bơta geh bơh broă lơh sa ƀòn lơgar dê mờ bơta pràn tus bal bơh ală cau tàm mpồl dê tai. Bơh tŭ hơ̆, lơh pràn broă mblàng yal, lam sồr cau ùr tàm ală tiah làng bol jơi bơtiàn dùl êt nă cau tơnguh uă nùs nhơm rơcang lài, rơhời sơrlèt mờ kal ke, tus bal broă lơh “Cau ùr lơh sa jăk”, “Cau ùr dong kờl bal bơtàu tơnguh lơh sa”, “Cau ùr tus bal bơsram sră, bơceh lơh, bơ̆t bơtàu hìu nhă gơboh gơbài”. Mò Nguyễn Thị Ánh Nguyệt, Phó Củ tịc mpồl cau ùr càr Bình Thuận pà git: “Bol añ sền kwơ tàm broă lơh tơl ală bơta, tơnguh broă bơyai lơh bơtàu tơnguh cau tàm mpồl, tơnguh uă bơta niam tờm bơh ală broă lơh tàm ală tiah nàng gàr niam mpồl mờ gùng dà broă lơh “tàm tiah lơi geh cau ùr den tàm tiah hơ̆ geh broă lơh mpồl”. bơdìh hơ̆ tai, ală kấp bol añ kung lơh uă ală broă lơh tìp bal, lơh oh mi bal mờ ală xã mờ tiah jơi bơtiàn dùl êt nă cau”.

Jăt mpồl cau ùr càr Bình Thuận yal, mờ gơnoar broă là anih tờm đơng lam lơh jăt “Lơh jăt jơnau ring bal cau klao mờ cau ùr mờ bơsong ală bơta jal mhar gơwèt mờ cau ùr mờ kơnòm dềt”tàm càr, Mpồl cau ùr càr neh pơgồp bal mờ Ƀan Zân tộk càr, ală sở, gah lơh broă tàm càr pơlam Ủy ƀan Ñân zân càr tơlik geh broă rơndăp lơh tơngai lơh broă tus ală anih lơh broă, mpồl lơh broă. Rơndăp broă lơh jăt tàm 20 thôn, 12 xã gơwét 4 kơnhoàl tiah kơh bơnơm là Tánh Linh, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc mờ Hàm Thuận Nam. Tơrgùm tàm 4 tơngu me là mblàng yal, lam sồr tam gơl “bồ tơngoh kơlôi sơnơng, broă lơh”; bơ̆t bơtàu mờ lơh geh uă ală broă lơh nàng tơnguh gơnoar pràn lơh sa ai cau ùr in; gàr niam săp đơs mờ broă tus bal mùl màl bơh cau ùr, kơnòm dềt tàm ală broă lơh bơtàu tơnguh lơh sa mpồl bơtiàn; tơnguh uă bơta pràn lơh pơgồp bal cau klao mờ cau ùr ai kwang bàng tàm mpồl lơh broă cíñ trị, cau kra ƀòn, kwang atbồ ƀòn, cau kơ đang yàng mờ cau geh bơngă pin dờn.