VOV4.M’nông: Đah rlău 10 rbăn ndơ ơm yău mpeh Tây Nguyên, tâm nê du\t âk lah ăp ndơ ơm yău mpeh glah uk, nu^h rgum joi ndơ ơm yău Võ Minh Luân ta nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak dôl nchrăp [ư “jay prăp yăng bah he” gay mât ndray rnoh khlay văn hoá bah Tây Nguyên an rơh kơn bah kơi tay. Nkre, [ư ntu\k dja jêng du bảo tàng mpeh Tây Nguyên ma ăp ndơ geh [ư mon ma uk.

Jay gu\ ta trong Hải Triều, nkual [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak dơi nu^h rgum joi ndơ ơm yău Võ Minh Luân [ư an êng ma plơ\ ăp ndơ ơm yău hôm mât tay a[aơ. Ăp ndơ ntru\p [ư bah jay, ntơm bah rbong ntung gung, pu\n pơk mpông dơi nô sơch [ư na nê| n’hanh joi ndơ [ư tâm di. Tâm trôm jay, ta rnoh hvi nklăp 500 mét vuông, ndơ rgum joi “Tây Nguyên ta uk” dơi nô mpr^p t^ng dăp đah jo\ ơm n’hanh tơm luh êng êng, ntơh lah “Đại Ngàn House”. Nô Võ Minh Luân an g^t, ăp ndơ ơm tât đah nô du nău lap êng, geh ăp ndơ ơm nô joi du\t jo\ mơ dơi geh yơn geh ăp ndơ nô dơi ăp nu^h rgum joi ndơ ơm têh pă an tay.

Ntil uk Thành Lễ lah ngoăy tâm ăp ntil Yăng ma gâp dôl rgum joi, mô dơh rvăt. Gâp nơm rgum joi ntơm bah năm 2017 tât a[aơ yơn geh ăp ntil ndơ rvăt dơi bar pe mblâm dơm. Mô dơn nê kăl e nơh geh ăp nu^h blău mon khân păng vẽ rup du mblâm nê ngăn ngên dơm. Lah he mô mât ndray, mô rgum joi ri păng mbra roh hêng. Ăp rup ndrang s^m och Tây Nguyên ta yăng uk mpeh ăp ntil uk Biên Hòa, Lái Thiêu geh đo\ng. Kơt ta aơ he saơ du\t âk lễ hội bah Tây Nguyên he rup bah lơ yăng, kơt nău way sreh rpu, nău way ngêt sa têh, tu\r ch^ng goh gong, nchron pănh, đơn T’Rưng, mô lah ăp nău way  guăch rveh, geh ăp to\ng le\. Ăp ntil yăng kơt nê păng du\t khlay ta Việt Nam, păng mô hôm geh đo\ng ôh”.

Rlău 10 rbăn ndơ ơm yău, ntơm bah ntil uk rơh Đông sơn, Lý, Trần, Lê, hang rhiăng yăng ơm yău mpeh ăp ntil Biên Hòa, Lái Thiêu, Châu Ổ, Quảng Đức, Gò Sành n’hanh âk ndơ hôm geh rup gui, kao ndrang mô lah công năng geh tât Tây Nguyên. Aơ lah ndơ rgum joi ma nô Võ Minh Luân ho\ an âk mông nar soan rhal drăp ndơ rgum joi 3 năm aơ. Nô Luân nkoch, nơm joi g^t mpeh uk ma nô g^t tay âk ntil mpeh nău kăl e. Đah nô, ăp ndơ hôm geh, lơn lah ndơ mon ma uk mô dơn ns^t rup ue\h êng ma ru\ hôch tâm trôm tâm nău nkoch mpeh nău rêh, văn hoá, nău way ôp brah lah yang bah rnoi nu^h dơi nu^h blău mon uk kăl e treh mon mpơl bah lơ yăng.

Wa Đặng Gia Duẩn, Groi Giám đốc Sở Văn hóa – Thể thao n’hanh pâl nđaih n’gor Dak Lak an lah, ndơ rgum joi “Tây Nguyên kalơ uk” lah du “bảo tàng rgum jê| mpeh văn hoá Tây Nguyên” ue\h êng bah ntơm tât a[aơ ta Dak Lak. Geh ăp ndơ tâm ndơ rgum joi ri le\ ma ta ăp bảo tàng têh mô geh đo\ng. Nău nê an saơ nău gâng djăng đah ăp ndơ ơm yău văn hoá n’hanh nkual neh Tây Nguyên ho\ ntru\t ntrôl nô [ư jêng du ntu\k ndơ rgum joi dja. Lôch nê, rgop khlay tâm nău mât ndray rnoh khlay văn hoá bah Tây Nguyên  ma rup ue\h mon uk. Wa Đặng Gia Duẩn nkoch:

“Mpôl hên geh nău tâm mâp, tâm ôp n’hanh tâm rnê an gơih nđơr, mpo\ng lah aơ mbra lah ntu\k tât mpeh pâl nđaih. Nsrôih mhâm [ư nkhêp tât rnôk Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột tâl 8, năm 2021 ri mbra ntơm pơk ntu\k pâl nđaih dja, jêng ngoăy tâm ăp ntu\k tât bah năch pâl nđaih rnôk hăn tât đah lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột n’hanh lôch nê lah jo\ jong lơn. Tâl 2 đo\ng lah gay n’hao prêh ntu\k pâl nđaih nê ri mpôl hên mbra tâm kơl mpeh nău way trong kan, n’hanh rgo\ jă nô Luân ân [ư ntu\k he jêng bảo tàng êng he gay dơi geh way [ư lơn gay dơi kuăl jă, ôp kuăl nău nsum soan bah ăp nu^h, ăp mpôl, tâm dak mô dơn nê lah dak bah dih gay pơk hvi ntu\k rgum joi, mât ue\h ndơ geh rgum joi tât đah lam mpôl âk lơn.

Nkoch mpeh nău tât đah ndơ rgum joi, nô Võ Minh Luân an g^t, bôk năp nô joi g^t mpeh uk yor u\ch joi ndơ n’gâng kan ue\h trôm jay. Lôch nê, lơn ma joi g^t nô lơn ma saơ âk nău ue\h, ăp ndơ geh [ư mon bah uk nô saơ gân djăng, lăp jru joi g^t mpeh tơm luh, jêng ndơ n’hanh nău dơi trêng mât tay ndơ ơm yău.

Ntơm bah nău rgum joi pâl an ue\h dơm, saơ ue\h ndjôt s^t, tât a[aơ geh nău u\ch n’gro\ bah rnăk wâl, lơn lah bah ur, nô ho\ geh âk ndơ rgum joi êng êng, ndrel đah ndơ ta “Tây Nguyên rup kalơ uk” nô hôm mât ndray rgum  joi âk mpeh văn hoá Sài Gòn [ư ta nkual [on têh Hồ Chí Minh đo\ng, Nô Luân hôm lah hội viên Câu lạc bộ gu\ m^n rgum joi ndơ ơm yău, mpeh Hiệp hội UNESCO Việt Nam n’hanh lah ủy viên ban chấp hành Hội gu\ m^n rgum joi ndơ ơm yău n’gor An Giang. Djăt ma tăng lư ta ah ntu\k geh uk ơm yău kăl e, dah nău mô ru nô hôm an nkêh êng du ding [ât ăp ntil nău kan gay rêh đah nău gân djăng rgum joi ndơ ơm yău.

Nô Luân nkoch, hăn âk, joi g^t âk, nô lơn ma saơ âk nău ue\h bah ăp ndơ ma he dơi geh. Bah meng nê, nô hôm rvê âk, lơn lah nău hu\ch roh ndơ ơm yău n’hanh nău roh hêng bah âk ndơ ơm yău văn hoá tâm nău rêh mhe a[aơ. Lah mô g^t uănh khlay, mât ndray, ăp ndơ ơm yău dôl ntoh mpơl jo\ ma gơnh mbra roh dơm. Nô dôl ma u\ch ro\ng êng tâm nuih n’hâm njêng du mblâm jay “Đại Ngàn House” jêng du bảo tàng mpeh văn hoá Tây Nguyên, du mblâm jay yăng” gay mât ndray ăp ndơ ơm yău mpeh Tây Nguyên ăp to\ng lơn.

“He u\ch ro\ng mhâm [ư gay ma rgum joi dơi le\ ăp ntil yăng bah Việt Nam dơi mon njêng ta neh dak Việt Nam he, tă bah u che he ntlơi an tay bah kơi. He rgum joi kơt nê| n’hanh an tay ta nkual neh Tây Nguyên dja gay păng hôm rêh mbro gay mhâm [ư kon său he jêh aơ tay kon său he mô lah ăp nu^h ta nkual neh dja khân păng g^t. Gâp u\ch [ư ntu\k dja jêng ntu\k nghệ thuật Tây Nguyên, mbra [ư ntu\k dja jêng du jay yăng ơm yău gay an lam ntu\r neh g^t dơi văn hóa Tây Nguyên he ue\h kơt nê|, păng săk ntơr êng n’hanh âk ntil kơt nê”.

Ro\ng me neh he deh luh n’hanh têh jêng, ndơ rgum joi bah nô Võ Minh Luân ro\ng le\ rngôch ăp ntil mpeh Tây Nguyên. Ntơm bah nău u\ch ro\ng mon uk, nô tât đah rup, si [u\t nkô| hôr mpeh Tây Nguyên kăl e n’hanh a[aơ. Tâm Đại ngàn House a[aơ geh du\t âk păng rup bah ăp họa sĩ ntoh lư ta Dak Lak ho\ tă geh ndơ nkhôm rnê têh ta nkual, lam dak n’hanh râng pla n’hơ rup lam ntu\r neh. Âk ndơ geh [ư tâm rnoh nê dơi ăp nu^h tơm [ư nơm pă an nô đah nău mpo\ng ăp ndơ geh [ư mbra dơi mât ndray tay ta me neh Tây Nguyên mbro mbrăng./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân