Mât kon dôl săm ji viêm não Nhật Bản ta Ngih dak si Đa khoa nkual Tây Nguyên, yuh H’Phen Buôn Yă, ta nkuăl Krông Pách, n’gor Dak Lak an gĭt, rnôk dơn jêh but uănh mĭn lqah kon yuh geh viêm não Nhật Bản yuh dŭt ndrăt yor săk yuh mô hŏ gĭt âk mpeh nău ji aơ. Tĭng yuh H’Phen, rnôk kon yuh geh ji, mon duh hô n nao âk nar, ngêt dak si mo dơi oi, rnôk njŭn hăn Ngih dak si Nkual mư gĭt mon geh viêm não Nhật Bản. Uănh saơ kon ăp nar an nsôr đah măy, yuh mô bah wơl bâh yor thơ tha nău chuh vaccine njrăng n’gang an kon:

“Ăp nuĭh chuh n’gul gâl, yor gâp hăn kan mô uănh mĭn. Gâp mô gĭt nău ji aơ mbăn m’hâm ƀư, aƀaơ mư dơi gĭt. Aƀaơ mô gĭt m’hâm uănh pơng bĭch kơt nĕ knŭng gĭt nhĭm dơm”.

Tĭng nai dak si CK 2 Hoàng Ngọc Anh Tuấn-Kruanh khoa Hồi sức cấp cứu Nhi-Nhi sơ sinh, Ngih dak si Đa khoa nkual Tây Nguyên, ndrel đah mon bu klô dôl săm ji viêm não Nhật Bản ta khoa, bah năp nĕ nklăp 10 nar, Khoa wơt dơn du hê kon se ji geh nău ji bah viễm não Nhật Bản, kon se ji aơ lĕ dơi njŭn lăp săm ta nkual ƀon têh Hồ Chí Minh n’hanh jêh năl mĭn lah geh viêm não Nhật Bản.

Tĭng nai dak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn, ăp năm, ta n’gor Dak Lak kơp dơn chah chrai du hê, 2 hê geh ji, yơn nu nău 1 khay ntoh 2 hê ji n’hanh tâm nău mbăn kơt khay 6 mhe rlău lah dŭt đêt. Nai dak si Hoàng Ngọc Anh Tuấn an lah, rnôk ntưp viêm não Nhật Bản, kon se way geh ăp nău ji kơt duh hô, ji bôk, m’ưm hok n’hanh hok, jêh nĕ khĭt brŭt, dăng, nho n’hanh geh rối loạn mpeh nuih n’hâm kơt hoơi, lêt. Lah kon se dơi saơ n’hanh ndơ̆ tât ngih dak si ơm, tâm rnôk săm mbra dơh lơn.

“Đah nău ji viêm não geh 4 gưl, ngoăy lah thể tối cấp, nuĭh ji geh tâm nău aơ khĭt dŭt ngăch, tal 2 lah thể cấp tính ri rnoh dơi săm bah geh, yơn rnoh rgâl nău ji geh 50% let lơ, khĭt dŭt âk lah nău rgâl âk. Hôm du thể tay lah n’gơch ri pơng way ji bôk rngok pơng bah ngăch. Way ăp nuĭh tât đah mpôl hên geh kon se ji ngăch jêng nsrôih săm bah yơn rnoh rgâl nău ji 50-50. Nău rgâl bah kon se lah nău ntoh thần kinh thực vật, rgâl mpeh thần kinh, kon se geh khĭt brŭt na nao n’hanh an săm kơt lôch săk”.

Tĭng nai dak si Lê Phúc-Groi Giám đốc Ntŭk uănh nđôi kop ji n’gor Dak Lak, viêm não Nhật Bản lah nău ji tâm ntưp ngăch tă bah trong măch kăp. Ndrâm ji wăr năm n’hanh ƀư srê ntoh tay tâm yan mih, way mâp ta kon se bah dâng 15 năm deh. Sŭr n’hanh sĭm lah n’gu kân kaman viêm não Nhật Bản B âk ngăn.

“Tâm njrăng n’gang viêm não bôk năp an nkhĭt rdêl ntŭk dêh hun hao bah măch, măch viêm não Nhật Bản ri pơng way rêh êp jay tâm ăp ntŭk ndŏk mbrâm ri an muih ndŏk mbrâm, kloh sor dak ntŭk ntô kloh uĕh ri măch mô hôm deh tăp. Tal 2 tay lah jăng lơi nău way ơm nong wang kik djăr êp jay, măch ndê gŭ êp jay mbra kăp sŭr jêh nĕ ntưp ji bah sủ tât nuĭh. Hôm mpeh măch ri dơi puh dak si gay nkhĭt măch, bĭch kăt mung gay n’hŭch măch kăp. Nu nău tay lah an ƀư chuh vaccine, aƀaơ viêm não Nhật Bản mô hŏ geh dak si săm tam kaman, yơn lĕ geh vaccine dŭt tam”.

Tĭng ăp nuĭh way kan, Viêm não Nhật Bản mbra n’glơi an âk nău ji mbăn rnôk kon se ntưp ji, yor nê, ntĭm đă nuĭh ƀon lan an ndơ̆ kon se hăn chuh vaccine njrăng n’gang viêm não Nhật Bản tĭng di năm deh. Rnôk saơ kon se geh duh, ji bôk, m’ưm hok, khĭt brŭt... ndơ̆ dâl kon se tât ăp ngih dak si gay dơi nchroh saơ ji, săm ngăch./.