Bah khay 3 tât aƀaơ, rnoh nuĭh but uănh săm ji ta ngih dak si Tâm thần n’gor Dak Lak hao na nao. Nkô̆ nău khlay lah yor trôk nar duh r’ôl, duh mih ndal ƀư âk nuĭh saơ rvê, jêr ât, khuch tât săk soan, nuih n’hâm.
Dôl mât rong kon geh ji ta Khoa but uănh-Hồi sức cấp cứu, Ngih dak si Tâm thần, n’gor Dak Lak, yuh H’Loanh Niê ta xă Cư Dliê M’nông, nkuăl Cư M’gar an gĭt, kon yuh geh ji rngok bah jêt, knơm ngêt dak si ƀa ƀơ jêng nu nău ji bah mon đăp mpăn. Yơn lah, ăp nar dăch aơ, duh phang jŏ jong, ƀư ji bah mon jêng mbăn, ƀa ƀơ tât khĭt brŭt n’hanh ngơi bưp.
Ăp nar rlu ngêt dak si lah geh. Rơh aơ ngêt dak si ƀa ƀơ hôm e geh, yor duh phang. Du nar saơ pơng geh khĭt brŭt 1 tơ̆ ri an ngêt dak si, ma mô bah, saơ 3-4 rơh ri lăp ngih dak si.
Bĭch ndrel jrô ji đah kon yuh H’Loanh lah nuĭh ji Nguyễn Đức Lĩnh, deh năm 2000, ta xă Trung Hòa, nkuăl Cư Kuin. Tĭng wa Nguyễn Thị Quỳ, mê̆ bah nuĭh ji, tă aơ 5 năm, yor ji ŏk nău kan, nô Lĩnh geh ji động kinh n’hanh lĕ dơi săm. Âk năm bah năp, nô Lĩnh gŭ âm n’hanh pah kan nâm ơm. Tă aơ 2 khay, nô Lĩnh mô ngêt dak si tĭng di nău ntĭm bah nai dak si, ntop đah trôk duh r’ôl ƀư ji plơ̆ tay n’hanh hăn ngih dak si gay săm.
Trôk nar duh ir ri pơng khĭt brŭt 2-3 tơ̆, nău ngơi bưp âk lơn. Gâp hăn lăp ngih dak si an mon, nai dak si chuh dak si an mon saơ mon bĭch geh du ndâm, aƀaơ ri mô hŏ bah, hôm e ngơi bưp.
Tĭng kơp uănh bah Khoa but uănh-Hồi sức cấp cứu, Ngih dak si Tâm thần n’gor Dak Lak, bah khay 3 tât aƀaơ, rĭng du nar, Khoa wơt dơn but uănh an rlău 100 nuĭh ji, hao nklăp 20% nkôp đah bah năp nĕ, rnoh nuĭh ji lăp ngih dak si hao đŏng. Nai dak si Nguyễn Thị Bé, Kruanh Khoa but uănh-Hồi sức cấp cứu, Ngih dak si Tâm thần n’gor Dak Lak an gĭt, ăp nuĭh ji ntoh ji tâm rnôk aơ dŭt âk lah geh tâm thần phân liệt, động kinh, trầm cảm, mô uĕh nău mĭn rvê,... âk nuĭh ji lăp ngih dak si tâm nu nău ntrŭt nsôr, koăy phah, nter... Nkô̆ nău hao rnoh nuĭh ji geh âk, tâm nĕ trôk nar rgâl, duh phang jŏ jong lah nkô̆ nău khuch brŭt ndrăng, săk soan bah ăp nuĭh, ngăn lah ăp nuĭh pah kan ŏk r’ah, nuĭh ranh geh ji ơm, bu ur jêh deh... Gay n’hŭch nu nău ntoh tay ji ta nuĭh ji brŭt ndrăng, tâm rnôk aơ, nuĭh bên rnăk wâl an ƀa ƀơ uănh tât nuĭh ji. Rnôk saơ ăp nău ji kơt ngêt sa mô lăp, mô bĭch, mĭn rvê âk, mô uănh nuĭh săk nơm nuĭh bên an ndơ̆ nuĭh ji tât ngih dak si săm ơm dêr an ji jêng mbăn dơi ƀư nău mô uĕh. Nai dak si Nguyễn Thị Bé đă:
Ta năp nu nău duh phang kơt nê đă ăp nuĭh ji an ngêt dak si tŏng ăp, ƀa ƀơ di nău ntĭm bah nai dak si. Tâm rnôk aơ n’hao rnoh dak gay chrai luh dak si tâm mham luh bah dih. Đah ăp nuĭh ji hăn kan ri dêr ăp rnôk duh phang rlău ir, mô mâp tât đah duh hô”.
Viết bình luận