Bu cheh tanh Mlop: Nuĭh “mât huêng” bok cheh tanh Bahnar
Chủ nhật, 00:00, 25/08/2024 A Dơng/Nuĭh rblang: Điểu Thân A Dơng/Nuĭh rblang: Điểu Thân
VOV4.M'NÔNG- Bu cheh tanh Mlop - Chủ nhiệm HTX Tuch tăm n’hanh cheh tanh G’Lar, nkuâl Đak Đoa, n’gor Gia Lai lah nuĭh gân djăng đah nău kan cheh tanh bok brai ơm bah jê̆. Đah mpang ti hăr blău, cheh tanh âk ntil bok kơt: bok phôi, ôi nah, mbân ao- dŭng cheng... geh rup ndrang uĕh măt uănh dơi âk  nuĭh tâm n’hanh bah dih n’gor ŭch joi rvăt. Gân djăng đah cheh tanh, bu cheh tanh Mlop hŏ trêng nti tay nău kan cheh tanh an rhiăng bu druh Bahnar.

 

          Bu cheh tanh Mlop - Chủ nhiệm HTX Tuch tăm n’hanh cheh tanh G’Lar, nkuâl Đak Đoa, n’gor Gia Lai lah nuĭh gân djăng đah nău kan cheh tanh bok brai ơm bah jê̆. Đah mpang ti hăr blău, cheh tanh âk ntil bok kơt: bok phôi, ôi nah, mbân ao- dŭng cheng... geh rup ndrang uĕh măt uănh dơi âk  nuĭh tâm n’hanh bah dih n’gor ŭch joi rvăt. Gân djăng đah cheh tanh, bu cheh tanh Mlop hŏ trêng nti tay nău kan cheh tanh an rhiăng bu druh Bahnar.

          Deh năm 1966, bu tanh Mlop, rnoi Bahnar ta ƀon Brel Dôr 2, xã G’Lar, nkuâl Đak Đoa, n’gor Gia Lai ntơm bah jê̆ hŏ dŭt gân djăng đah nău kan cheh tanh. Bôk năp, ndơ cheh tanh gay dŏng an tâm rnăk nơm mô lah an băl mpôl dơm. Yơn nău gân djăng hŏ ntrŭt ntrôl nuih n’hâm bu tanh mât nău kan cheh tanh way ơm tât aƀaơ.

Gay mât ndray nău kan cheh tanh ma u che he ntlơi an  tay hŏ jêr hôm, n’hanh păng hun hao ri lơn ma jêr lơn. Mô di lĕ dĭng nuĭh râng nti lah blău cheh tanh da dê ôh, ma ân geh nău ơm blău tâm săk n’hanh nău đăp dêh. Bu tanh Mlop nkoch, nău rhơn dŭt têh lah năm 2006, HTX Tuch tăm n’hanh cheh tanh G’Lar dơi njêng, jêng ntŭk gay nkoch trêng nău kan cheh tanh an kônh wa.  

“Ndrel đah nău kan cheh tanh gâp ndăn cheh tanh bok an âk bu ur ta ăp thôn ƀon đŏng, lôch nê ntĭm  an ăp mon bu ur tâm rnôk khay rlu nti. Ăp năm mhe aơ gâp hăn ntĭm an ăp mon său Bahnar ta An Khê, ta nkual nê kăl e nơh geh âk nuĭh gĭt cheh tanh ngăn, yơn hŏ ntlơi chuêl, roh hêng mbrơi. Gâp mbra hăn ngai gay ntĭm. Hôm ta ntŭk nơm ri  dơh lơn, gâp mbra dâk ơm ôi kêng măng ta jay, mô rvê ôh”

Rlău 30 năm tĭng trong cheh tanh, pơk ăp năm jrô nti cheh tanh, bu tanh Mlop dơi kônh wa kuăl lah “Nai ntĭm cheh tanh”. Nău kan cheh tanh way ơm hŏ jêng nău kan “trêng nti tâm  rnăk wâl”, kon druh bôk dak, lah yuh Mlơnh tĭng nti nău kan cheh tanh bah me đŏng. Yuh Mlơnh hŏ blău weh ƀư, rklă mhe ăp ntil bok ao cheh tanh way ơm gay tâm di đah ndơ nsoh uĕh mhe. Bu tanh Mlơnh nkoch:

“Cheh tanh bok way ơm mô dơn nsĭt geh wăng sa âk dơm ôh, ma lơn âk lah gay mât ndray nău kan way ơm bah u che he ntlơi an tay. Cheh tanh bok way ơm mbra ndăn dơi  mông nar dơh ru n’hanh ntop geh tay wăng sa an rnăk wâl.”

Hôm yuh Seo, 35 năm deh ta ƀon Brel Dôr 2, lôch  nti jrô cheh tanh bok brai way ơm, dơi bu tanh Mlop kân tay ƀư tâm HTX lah:

“Gâp ƀư ta aơ âk năm hôm. dơi rnăk yơ Mlop nta trong kơl  an gâp geh nău kan, gâp rhơn răm ngăn! Jêh aơ tay gâp mbra cheh tanh dơi âk bôk cheh tanh uĕh gay tăch an năch. Kan ta aơ mbra kơl he mât ndray dơi nău kan way ơm ma u che he ntlơi an tay.”  

Đah nău ƀĭt juet, mât bôk kan bah bu tanh Mlop, aƀaơ, HTX Tuch tăm n’hanh cheh tanh way ơm G’Lar mât nău kan đăp mpăn an nklăp 20 nuĭh kan tơm. Ăp rnôk  dơh ru, Hợp tác xã wăch rgum 100 nuĭh kan. Rlău ma cheh tanh bok gay njuăl an ntŭk ndranh tăch, HTX hôm dơn, ký ton cheh tanh ăp ntil bok ao ơm tĭng nău nchăm đă bah năch rvăt. Bu tanh Mlop, an gĭt, aƀaơ ndơ geh ƀư cheh tanh mô dơn tăch tâm n’gor Gia Lai ma hŏ tăch ta ăp n’gor Dak Nông, Dak Lak, Kon Tum, geh rnôk ta Nha Trang, Đà Nẵng, nkual ƀon têh Hồ Chí Minh.

“Aƀaơ geh điện thoại hôm, he tăch rgâl, njuăl ndeh dơh đŏng. Năch rvăt ri njuăl prăk ma tài khoản jêng tăch rgâl dơh lơn. Ndơ tăch peh ngăn đŏng, lơn lah: mbân ao, dŭng cheng ăp ntil…he cheh tanh, cheh tanh tĭng trong ƀư mhe, uĕh măt uănh yơn mât dơi săk way ơm jêng dŭt âk nuĭh joi rvăt. Geh lĕ ma năch bah Mĩ, bah dak bah dih sĭt ta aơ, đă ƀư nchăm rvăt dŭt âk...”

Đah nău gân djăng đah nău kan cheh tanh, bu tanh Mlop n’hanh ăp nuĭh blău  ti cheh tanh ta HTX Tuch tăm n’hanh cheh tanh way ơm ta G’Lar, nkuâl Đak Đoa, n’gor Gia Lai mô dơn mât dơi nău kan way ơm, nta joi nău kan, n’hao nău geh wăng sa, ma hôm rgop mât ndray n’hanh ntik n’hao rup uĕh văn hóa bah nuĭh Bahnar.

 

 

 

 

 

A Dơng/Nuĭh rblang: Điểu Thân

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC