VOV4.M’nông: N’gor Kon Tum rnôk aơ geh 187 ntŭk tâm boh nau kan đah 9.600 nŭih ndrel nŭih pah kan. Đah ăp nau nau jêr srê Covid-19 Covid-19 lơh, mô đê̆ ăp ntŭk tâm boh nau kan tâm n’gor Kon Tum hŏ kơt tĭng nuih n’hâm tâm rnglăp, geh ăp nau kan blau mhe gay rlet rlau nau jêr ndrel mra ân rơh hun hao mhe jêh rnôk bah srê.

Ntŭk tâm boh nau kan tuch tăm Công Bằng Pô Kô, nkuăl têh Đăk Hà, nkuăl Đăk Hà, n’gor Kon Tum geh 113 nŭih đah 172 ha tăm cà phê, tăch grăp ueh ân ngih máy pâr kĭn lam ntur neh. Srê Covid-19 ntoh ndal, ntŭk tâm boh kan mô geh nau nchrăp tât nau aơ, ri ma âk ndơ mô geh tăch tât rlau du năm rđil nau nchrăp. Ndrel ma nê, rnoh rdeng leo bah trong dak lêng hao khlay bơi tât 10 tŏ rđil bah năp, container gay ma rdeng ndơ mô tŏng ƀư cà phê tăch luh mâp âk nau jêr. Gay mât nau kan ê nkra, ntŭk kan tâm boh nau kan tuch tăm Công Bằng Pô Kô đă ăp nŭih tâm rmôt tăm tay ăp ntil ndơ êng bah dih cà phê kơt lah tuh, rnga gay ma geh tay prăk nkre mât ân ueh neh ntu ndrel n’huch nau dŏng phân ân tơm cà phê.

Ntơm cà phê ndrel ăp tơm êng, ntŭk kan hun hao geh 2 ntil dnơ tăch tâm dak, geh cà phê môi đah 100% play dŭm ndrel trà phe ôch ân n’hâm soan ueh. Năm 2020 rnoh geh bah ntŭk aơ hôm rlau 18 rmen. Wa Phạm Thị Huyền Anh, kruanh rmôt Mât ntŭk tâm boh nau kan tuch tăm Công bằng Pô Kô lah rjăp, ntŭk tâm boh geh nau rgâl tâm di ma nau kan tăch rgâl gay ma tâm ban ndrel geh tay nau nâp tâm rnôk srê Covid-19:

  ‘Bah năp nơh ri hên knŭng tăch luh ndrel tăch ri rnôk aơ phung hên kŏ geh mông gay ma mĭn uănh tay ndrel ndâk ntrong kan mhâm ƀư gay geh nau dơi tăch ân năch tâm dak Việt Nam. Nkre lah tâm boh ndrel ăp ntŭk ƀư kan êng kơt lah ngih tăch êng bah Việt Nam gay njêng du ntrong tăch ndơ Online. Ndrel kơt nê ri êng nau têm dơi prăk mât ndơ ri phung hên mra dơi rêng rup bah ntŭk pah kan nsum kŏ kơt lah ndơ ueh bah ntŭk kan tâm boh bah hên tât ntŭk rvăt tâm dak nơm”.

Nau ngăn ta n’gor Kon Tum kŏ ân saơ, bol srê Covid-19 hŏ lơh âk nau jêr ân nau kan ê nkra tăch rgâl, đah nuih n’hâm tâm rnglăp ndrel geh ƀư ueh, âk ntŭk tâm boh hun hao nâp nâl,

Tâm thôn 3, xã Kon Đào, nkuăl Đăk Tô, ntŭk tâm boh nau kan tăm mắc ca Nhân Hoà geh 9 nŭih lah du nau ntuh mhô. Covid-10 ƀư ntŭk tăch ndơ nkol, rnoh ndơ tăch dêh yơn ntŭk kan hôm ntuh kơl tĭng trong, kơp pơk hvi ntuĭk tăm mhe, nkra ăp ntil nau plôk nkhop, pâr sơh ndrel ma prăp. Wa Nguyễn Văn Quyết, Kruanh Hội đồng quản trị, nkre Giám đốc ntŭk tâm boh Mắc ca Nhân Hoà, mbơh:

  ‘ Tâm rnôk srê nuh phung he du rmôt ƀư nau tâm boh nau kan nsum bah ăp nŭih kan. Phung he ndrel pah kan, nkre mĭn njêng, ndrel nau hun hao ndrel nsum tâm rgop tơm prăk ri ăp n’hâm dăng mra têh lơn. Tơm mắc ca lah tơm mhe ân geh du nau mĭn ƀư. Ăp nŭih joi êng ri mra jêr lơn. Phung hên rgum nsum ăp nĭih, du hê du nau dăng êng ndrel rgop nsum, tâm boh gay ma ndrel hun hao ndrel leo nsĭt nau rêh ueh lơn ăp nŭih kan nsum tâm boh”.

Tĭng nau kơp bah rmôt tâm boh kan n’gor Kon Tum ân saơ, geh nklăp 80% ntŭk tâm boh kan bah n’gor hŏ khuch yor srê Covid-19. Tĭng wa Nguyễn Bá Lộc, nŭih kan tâm boh tuch tăm Công bằng Pô Kô, jêr ma ntŭk kan dôl mâp lah nau jêr nsum. Wa Lộc ân lah, rnôk râng nau kan ri geh bon lan rlet jêr geh nau ueh nơih lơn:

 ‘Râng nau kan tâm boh nsum ri geh âk nau ueh yor lah geh dơi nau kơl an mpeh nau kan, kơl an mpeh phân poh ntuh kơl ndrel rvăt cà phê âk lơn geh nsum 2.500 prăk rđil đah rnoh ntŭk bu êng rvăt. Ăp năm kơt năm aơ ntŭk tâm boh kan nsum ntuh kơl ân kônh wa du ha geh du tấn phân. Ndri ma nơm n’huch prăk ntuh kơl bah rnăk nơm. Bol ma nroh thuk yơn nơm râng ntŭk tâm boh kan aơ ueh lơn”.

Tĭng wa Nguyễn Lâm Cảnh, Kruanh rmôt kan tâm boh kan nsum n’gor Kon Tum, tâm nau jêr rlet nau kan ê nkra tăch rgâl nau tâm boh, tâm ban bah ăp nŭih, nau nsôih, blau bah Rnâng kan mât bôk ntŭk kan, lah nau khlay ngăn. Êp nê hôm geh nau tâm ban nuih bah ăp tơm prăk rgop.

Ăp tơm prăk aơ năn nchrăp tay năm trok rnon ndrel n’huch prăk kon, kơl an nau ntuh kơl mô geh kol đah nau tât. Mpeh rmôt kan tâm boh bah n’gor, wa Nguyễn Lâm Cảnh mbơh, rmôt kan lŏ ƀư ueh nau kan tơm gay kơl an ăp ntŭk kan hun hao:

  “Rmôt tâm boh kan n’gor n’hao nau kơl tâm nchră mbơh, ƀư nâp lam Rnâng kan rđau nau hun hao văng sa rgum ăp gưl gay đăp mpăn nau tâm rgop tâm ban, săk tam đah ăp ntŭk kan tâm nau ntrŭnh ăp nau kan mpeh văng sa rmôt ndrel ƀư ueh nau kan bah ăp nŭih tâm nau hun hao văng sa, tâm boh nsum”.

Kan mô đê̆t ntŭk tâm boh bah n’gor Kon Tum ƀư ueh nuih n’hâm tâm rnglăp, geh ăp nau kan ƀư ueh gay rlet nau ntur rlong ma srê Covid-19 lơh lah nau bonh đă, kơl an têh ngăn ân ăp ntŭk kan snum êng tâm nau kan dôl geh srê hôm jŏ jong. Nau aơ ân saơ nau ueh khlay bah nau kan tâm boh nau kan nsum đah n’gor tâm n’gor ma nau kan văng sa, rêh jêng hôm âk nau jêr kơt Kon Tum./.

Nŭih rblang: H’Thi