VOV4.M’nông – Ntơm bah du xã ach o nkual rnoi mpôl đê| rnôk dơn tât geh 3 ntil rnoh [on lan mhe dơm, xã Glar, nkuâl Đăk Đoa, n’gor Gia Lai, ho\ rgâl ngăch ndal, t^ng [ư geh nău dơi bôk nău kan dja. Xã Glar ho\ rhơn dơi Thủ tướng Chính phủ pă an bằng khen mpeh nău dơi ngăch tâm 10 năm rdâk njêng [on lan mhe.
Ntrong kan tăm cà phê [ư prăk nkrem Dơk Rơng
Nar duh njong trong chay tâm [on Dơk Rơng, xă Glar. 2 đah trong, bah năp ăp jay ue\h lah jâng gung têh hvi ih âk cà phê. Wa Wut, Kruanh ban pah kan mặt trận thôn Dơk Rơng, an g^t, le\ rngôch ntung trong ta aơ le\ dơi tuh chay mô lah bê tông. Ngih dak knu\ng ntop kơl du gưl, hôm [a [a\ lah yor nu^h [on lan rgop n’hanh do\ng 800 rkeh prăk bah ntrong kan tăm cà phê [ư prăk nkrem.
Trong tâm [on Dơk Rơn, Glar
Wa Wut ntôh n’hao, Dơk Rơng lah [on bôk năp ta xă Glar [ư ntrong kan tăm cà phê [ư prăk nkrem năm 2008, ta rnoh neh bơi 2ha. T^ng ne\ thôn pă [ư 10 rmôt, du rmôt geh 15 rnăk [ư mât chăm 160 tơm cà phê. Prăk tacưh cà phê do\ng gay [ư prăk nkrem nsum bah [on, du năm geh nklăp 200-250 rkeh prăk. Tơm prăk nkrem aơ do\ng gay tâm kơl ăp rnăk jêr jot, do\ng ăp nău kan nsum bah [on, lơn lah tâm nău ndâk njêng thôn [on mhe:
“Rnôk ne\ prăk ntuh kơl ngih dak mô tong gay [ư trong jêng mpôl hên tâm nchră n’hanh le\ rngôch u\ch rgop t^ng nău geh. Rnăk ndro\ng ri rgop âk lơn, rnăk jêr jo\t ri rgop đêt lơn n’hanh ăp rnăk ach ri rgop 200.000 rbăn prăk mô lah knu\ng rgop nar luh. Tal 2 mpôl hên geh prăk bah mir cà phê nsum bah [on, [ư 10 rmôt, du năm geh rmôt so\k geh 20-25 rkeh prăk, geh rmôt 18-19 rkeh prăk n’hanh geh rmôt 15 rkeh prăk, so\k prăk aơ gay ntuh kơl [ư trong. N’hanh âk rnăk an neh gay geh trong têh hvi lơn. Bah ne\ trong [on le\ geh bê tông, kônh wa hăn nsong, rdêng ndơ dơh lơn, ăp nu^h rhơn răm da dê”.
Yôk pih gu\r Glar-ntu\k pâl nđaih mhe ta Gia Lai n'hanh Tây Nguyên
Bah nău [ư săk rnglăy bah [on Dơk Rơng, âk [on êng ta Glar m^n kơt nti ndâk njêng ntrong kan tăm cà phê [ư prăk nkrem. Kơt [on Dôr 1 năm [ư prăk nkrem nklăp 100 rkeh prăk; [on Dôr 2 geh 150 rkeh prăk du năm; [on Tươi Ktu đah rnoh neh 3 ha cà phê du năm [ư prăk nkrem rlău 300 rkeh prăk… Trong [ư aơ le\ geh ndơ du\t têh gay le\ rngôch 10 [on bah nu^h Bana ta xă Glar ndrel ndâk njêng thôn [on mhe hun hao rlet rlău. Wa Y Suôn, Kruanh UBMTTQ Việt Nam xă Glar, an g^t, tâm 10 năm tâm rlong ndrel soan ndâk njêng [on lan mhe, ding le\ rnoh prăk ntuh kơl ntung trong ta Glar bơi 110 rmen prăk ri tâm ne\ [on lan rgop rlău 2/3, tâm ban rnoh prăk rlău 75 rmen prăk:
“A[aơ ăơ [on lan dơi kơp dơn [on văn hoá, xă dơi TW, n’gor, nkuăl kơp dơn Glar lah xă thôn [on mhe. Gay dơi geh nău r[o\ng aơ bôk năp lah nău lăp bah gưl uỷ, n’gâng kan [on lan, nsum mpôl xă rgum mât uănh, nt^m rđau, [^t joet n’hanh mbơh [ư rjăp, ndrel ta ăp thôn [on. Tal 2 lah knơm nău tâm ban u\ch, ntop kơl, rgop bah nu^h [on lan tâm nău trong bê tông. Âk rnăk rlău ma rgop prăk, nar luh, khân pơng hôm an neh. Knơm nău tâm rnglăp du nuih n’hâm, mô knơm tâm nău ntru\nh kơl, hăn ndrel đah ngih dak jêng trong hăn, ngih rgum r[u\n nsum mpôl… dơi kloh ue\h, têh hvi”.
Nar lơ âk jay têh ta Glar
{ư t^ng lôch ue\h bôk na\u kan thôn [on mhe dơi uănh ntơm rgâl bah xă Glar, rnôk năm 2011 xă mhe geh 3 ntil ndơ [ư thôn [on mhe. A[aơ rnoh rnăk ach o ta xă knu\ng hôm 5%, du đêt nău ue\h đah [on lan kanu\ng lah nu^h rnoi mpôl đêt.
Mhe aơ, xă Glar le\ lap dơi Thủ tướng Chính phủ an bằng khen yor geh nău kan têh tâm 10 năm ndâk njêng thôn [on mhe. Wa Giang H’Huom, Groi kruanh UBND xă Glar, nkuăl Đăk Đoa, nkoch nău blău ơm lôch ue\h bah xă lah ăp nău [ư an t^ng nău u\ch tâm di bah nu^h [on lan, mât ue\h ngăn nău tơm bah nsum mpôl, mât uănh rjăp t^ng nău way: “{on lan g^t, [on lan tâm nchră, [on lan [ư, [on lan uănh nđôi n’hanh [on lan do\ng”.
Nhơm [ư nar rgum pih gu\r Đăk Đoa 2019 ta yôk n'ho Glar
“Xă Glar mpôl hên du\t rhơn dơi Thủ tướng Chính phủ an Bằng khen. Aơ lah săk rnglăy bah nău nsrôih mô o\k r’ah bah gưl uỷ, n’gâng kan [on lan, nsum mpôl n’hanh [on lan xă Glar tâm nău [ư t^ng bôk naư kan lam dak mpeh ndâk njêng thôn [on mhe. Tât a[aơ xă le\ jêh 19 ntil nău [ư. N’hanh khân pơng nsrôih lơn tay gay m’hâm [ư mô kanu\ng dơi mât 19 rnoh ntil ndơ [ư ma hôm [ư ue\h lơn năm bah năp”.
Ta ntu\k gu\ ngai bah nkuăl Đăk Đoa, Quốc lộ 19, rlău 10km, đah ntu\k ntô ue\h, xă Glar geh âk nău dơh gay pơk hvi ăp trong hun hao mhe. Ne\ lah yôk tơm n’ho-yôk pih hồng: du ntu\k pâl nđaih mhe bah n’gor Gia Lai n’hanh nkual Tây Nguyên. Ta nkual aơ n’gor Gia Lai le\ [ư ăp nău nchrăp ndâk njêng tach golf, nkual rlu rlău bri dak, nkual [on lan gu\ têh ue\h. Tât aơ tay, rnôk du ru\t ăp naư nchrăp [ư têh bah n’gor dơi ntuh kơl ta nkual, xă Glar mbra rgâl rlău đê|
Bah năm 2020, n’hao ue\h tay ăp rnoh ntil ndơ [ư thôn [on mhe le\ dơi geh, xă Glar nsrôih to\ng ăp ngăn n’hao nău rêh bah nu^h [on lan, r[o\ng tât ndâk njêng du nkual [on lan ue\h lăng, [on lan ndro\ng koăng, geh “Nkual [on tơm dôl rêh” đah âk ntrong kan pâl nđaih lo\ mir, homestay, pâl nđaih văn hoá, sinh thái…
Nu^h rblang: Y Sưng Phê Ja
Viết bình luận