VOV4.M’nông: Krông Ana lah nkuâl geh bri dak neh ntu ue\h măt uănh, ăp dâng sre ue\h jêng dơi bôr dăp bah dak me, âk lu\ leng têh ue\h, ăp ntôr bri krông. Nkual dja hôm lah nkual tâm kâng n’har đah nkuâl Krông Nô mpeh n’gor Dak Nông, ntu\k geh yôk u\nh Chư Bluk dôl rdâk njêng jêng công viên địa chất. Ăp bri dak neh ntu dơh ue\h lah jâng ntơm gay Krông Ana rdâk njêng [on lan mhe geh âk săk ntơr ue\h.

            Wa Y Dĩnh Niê, nu^h Rđe, lah ngoăy tâm ăp rnăk lor bôk năp an [ư trong leo pâl nđaih nsum mpôl Homestay ta Buôn Kuốp xã Drây Sap, nkuâl Krông Ana. Wa Y Dĩnh an g^t, ntơm nơh rnăk păng mô m^n tât [ư pâl nđaih, yơn rnôk saơ âk năch dak bah dih tât hăn pâl uănh leng ma mô geh ntu\k gu\ rlu tay, păng nănh manh prăk ngân hàng s^t nkra têh ue\h tay jay rot jay jong way ơm an năch pâl nđaih manh gu\.

A[aơ nău an manh jrô b^ch Homstay ăp khay rnăk păng ns^t geh 15 rkeh prăk. Geh năch, ntop geh tay wa\ng sa bah pâl nđaih, muh măt [on lan ta Buôn Kuốp dơi rgâl mhe ngăch:

            “Ntơm nơh hăn luh kan an bu, lôch nê tăm mbo, tăm bum blang ri nău ns^t geh wa\ng sa đêt, rgoh n’gơ ngăn, rnôk [ư pâl nđaih ri ns^t geh hao âk rlău 5- 6 tơ\. Rnăk a[aơ ho\ hu\ch bah ir jêr jo\t. Uănh nsum [ư pâl nđaih tâm [on lan mô o\ r’ah ngăn, djăt ma gơih mât kloh ue\h nhih jay rho\ do\ng an năch. Mpôl kon se hăn nti ho\ blău du tong bar tong nău ngơi dak bah dih jêng saơ du\t dơh đo\ng. Geh prăk ri nău râng rgop rdâk njêng [on lan mhe dơh đo\ng. Gung trong rsong hăn dơh soih ri năch pâl nđaih khân păng wa\ch tât âk lơn”.

            T^ng wa Cao Trọng Lộc, ta thị trấn Buôn Trấp, nkuâl Krông Ana, nkual [on lan njok bar ding n’hong dak me Krông Ana n’hanh Krông Nô mô dơn an ăp khay tăm bum, tăm mbo hơm răm ma hôm geh du\t âk ndơ kah khlay bri dak đo\ng. Ntơm bah ka lăng chiăng gu\r, thác lác, bống lai tượng, ba sa, ndu\ng, k^t ta aơ geh [ô kah nt^t êng.

            {ư nău kan joi ka bơi 20 năm, ăp năm dăch aơ wa Lộc ntơm geh tay nău kan leo năch pâl nđaih hăn uănh bri dak, rlong sa k^t ka kah. T^ng ăp năch hăn pâl nđaih, k^t ka kah nt^t êng bah dak me Krông Ana lơn ma dơi âk nu^h g^t tât. A[aơ wa Lộc mô dơn tăch ndơ geh joi ta thị trấn ma njoăl hăn tăch tât ăp ntu\k.

            “Ăp ntil k^t ka mpôl hên joi geh n’hao s^t kơh geh bu dăn rvăt da dê, ntơh măt ăp jay rho\ ngêt sa ta thị trấn buôn Trấp n’hanh nkual kiău ma kơt nkual [on têh Buôn Ma Thuột, thị trấn Ea Kar, Krông Păk, Lăk khân păng dăn rvăt le\. Ăp ntil tui ka, ndu\ng, bêh…ta ăp dak me dja du\t kah. Aơ lah ndơ kah nt^t êng bah nkuâl mpôl hên. Ăp năch tât hăn pâl nđaih way rlong sa ăp ndơ sa dơi nkret njêng bah ndơ mpôl hên geh nhu\p joi da dê.”

            Wa Vũ  Xuân Tiện- Kruanh UBND xã Drây Sáp an g^t, xã Drây Sáp geh rnoh hvi neh nklăp 4.300ha. Tâm nê 2/3 lah rnoh neh yôk, dak, lu\ leng, bri mât tăm, ăp ntôr ja wa\r meng yôk u\nh bah n’gor Dak Nông. Ta xã geh 4 [on rnoi Bunong, Rđe gu\ rêh.

            T^ng wa Vũ Xuân Tiện, aơ lah ăp bri dak săk geh gay hun hao pâl nđaih tâm [on lan, pâl nđaih uănh bri dak, mô lah hăn pâl nđaih hưt nuih. Nău hun hao pâl nđaih mbra nta joi nău kan đăp mpăn, n’hao nău geh an nu^h [on lan, wa\ng sa- rêh jêng kon nu^h bah xã rgâl, rdâk njêng [on lan mhe dơh ue\h. A[aơ, UBND xã ho\ dăp rgum n’hanh an [ư đề án n’hao Buôn Kuốp jêng [on pâl nđaih tơm bah nkuâl Krông Ana.

            “Mpôl hên nkoch trêng nău g^t êng an nu^h [on lan. Pơk ăp jrô nti nău ngơi dak bah dih an nu^h [on lan tâm nkual gay tâm ôp ngơi đah năch pâl nđaih dak bah dih. Rgo\ jă [on lan [ư ue\h măt uănh ntu\k gu\ rêh ta ntu\k ntop kơl hun hao pâl nđaih nsum mpôl nê. Ma ntu\k gu\ rêh, nhih jay bah nu^h [on lan, mhâm [ư gay năch pâl nđaih dơi tât rlu rlău.”

            T^ng wa Nguyễn Minh Đông- Groi kruanh UBND nkuâl Krông Ana, ăp năm, nkuâl wơt nklăp 21 rbăn tơ\ năch pâl nđaih, tâm nê geh nklăp rlău 1.200 năch lah nu^h dak bah dih. Ns^t geh bah pâl nđaih mbra ntơm bah 14- 15 rmen prăk ăp năm. Yơn lah, aơ lah du gâl du\t đêt bah săk geh ơm nê. Âk doanh nghiệp u\ch ntuh kơl [ư pâl nđaih tâm nkuâl, yơn rnôk saơ ntung trong mô ho\ ăp to\ng jêng ho\ rlu an [ư.

Let năp tay, UBND nkuâl mbra njêng trong nchrăp dă đă UBND n’gor Dak Lak uănh an do\ng trong nchrăp ntuh kơl ăp to\ng ntung trong, nta trong dơh hun hao le\ ma tuch tăm n’hanh pâl nđaih, njêng luh du [on lan ntêt êng mhe.

            “Hun hao pâl nđaih ta nkuâl Krông Ana ri săk geh du\t têh. Jêr jo\t du\t têh bah nkuâl a[aơ lah ndơ do\ng ntung trong. Yơn lah UBND n’gor Dak Lak ho\ ntuh kơl buăt nthoi đah trong quốc lộ 26 nthoi đah nkuâl Lăk. Nkuâl dôl dăn đă dah UBND n’gor uănh an [ư trong n’hanh ntung mbăk rlău nkuâl Krông Nô, n’gor Dak Lak gay an mât do\ng săk geh nkual yôk u\nh. Tâm let năp tay, nkuâl u\ch dơi ngih dak uănh khlay ntuh kơl ntu\k ntô ndơ do\ng, njêng tâm mbluh nsum đah ăp nkuâl.”

            Bri dak yôk nor rup ue\h, neh ntu nt^t mha êng, k^t ka âk mpưm, Krông Ana geh tâm mpang ti ăp ndơ săk geh ngăn. Lah [ư mbluh ue\h gung trong, Krông Ana lah ntu\k tât têh mpeh tuch tăm- pâl nđaih, ntru\t ntrôl hun hao wa\ng sa- rêh jêng kon nu^h bah nkuâl n’hanh le\ ma n’gor Dak Lak./.

Nu^h nchih rblang: Điểu Thân