Tâm 2 năm rlau aơ, nau kan ngân hàng hŏ geh âk nau dơi, nau kan gay ma doh rklaih nau ân ntŭk kan tăch rgâl geh manh prăk gay ma rlet rlau ăp nau jêr jêh geh nau khuch bah srê Covid-19 kŏ kơt lah ăp nau khuch tă bah nau kan văng sa, chính trị bah lam ntur neh. Ndrel ma nau kan pă ndrel geh ndơn manh prăk bah ăp ntŭk kan lam ntur neh. Ndrel ma nau kan pă ndrel geh dnơn prăk manh bah ăp ntŭk kan tâm lam dak lah nsum ndrel nkuăl Tây Nguyên hôm mâp âk nau jêr ƀư nau ndâk văng sa hôm mbrơi.

Wa Trần Thị Lan Anh, Groi Giám đốc Cong ty TNHH Vĩnh Hiệp mbơh, du ntŭk kan tăch luh cà phê tâm n’gor Gia Lai: Yor jêr manh prăk ri ma âk ntŭk kan tăch rgâl tâm ntŭk aơ mô geh tŏng prăk gay ma đăp mpưn rvăt ndrel pă nau nchrăp. Nau aơ leo tât nau kan geh mpet rnoh âk cà phê rgum geh tâm yan klih geh tăch tâm rnôk đê̆ khay:

 ‘Nau ngăn bah ntŭk kan cà phê ŭch tât rnôk dôl geh klih lah dŭt âk, nau ŭch tơm prăk tŏng dơi tâm yan kloh lah nau ŭch âk ngăn ri ma ntrong kan gay ma rklaih ân tơm prăk ân geh nau kơl an ƀư lhoi tay tĭng nau kan bah ntŭk kan tăch rgâl, kơt lah tal bôk năp ân manh mpeh rnoh prăk ri nơm ân geh rgum tơm prăk tă bah dak dih mô lah  ndoh ndơ dak ba dih, kơt rnôk aơ đah nau kan ân manh đah drăp ndơ ân manh nchăm đah neh ntu ri mô tâm di đah nau kan tuch tăm ê nkra tăch rgâl bah ntŭk kan leo tăch rgâl tâm lam ntur neh”.

Wa Huỳnh Thị Thị Thuỳ Trâm, Giám đốc Công ty JFT Việt Nam ta Lâm Đồng jêr mpeh tơm prăk bah ntŭk kan tuch tăm, ndơ tuch tăm geh tât ăp nau ntrŭnh mpeh drăp ndơ nchăm, rnôk neh tuch tăm ndrel tơm klơ neh đê̆ geh ndơn. Hôm lah dơi geh ndơn, mpeh ngân hàng kŏ kơp rnoh ân manh dêh. Wa Trâm kŏ đă ăp ngân hàng ndrel Chính phủ geh nau kan ân ăp nau aơ:

 ‘Ŭch lah đah Ngân hàng Ngih dak ndrel ăp nau ntrŭnh bah Chính phủ mra dơi doh rklaih ăp nau ntrŭnh mpeh drăp ndơ mra geh đăp mpăn. Geh du nau đă đŏng nê lah bảo hiểm mpeh drăp dnơ ri rnôk moh geh nau kan mpeh nau roh khuch mpeh bảo hiểm kŏ kơt lah kơl an bah ngân hàng mra năn tât đah ăp ntŭk kan tăch rgâl ri mra kơl an ăp ntrong pă ân păng mô dơi geh nsrŭng”.

Jêh rnôk djăt ăp nau đă bah ăp ntŭk kan tăch rgâl ndrel ăp nau mbơh bah ăp ngân hàng êng, wa Đào Minh Tú, Groi thống đốc Rnâng kan Ngân hàng Ngih dak Việt Nam lah rkăp: ntŭk kan ngân hàng mra ntrŭnh ăp nau kan gay ma doh rklaih nau jêr, tŏng dơi nau ŭch tơm prăk hun hao văng sa tâm ăp n’gor bah Tây Nguyên. Ngoai tâm ăp nau kan tâm rơh tât lah rđau ntŭk kan ân manh prăk pă ân manh tâm nau kan ê nkra tăch rgâl, nau kan kơl an, ăp ntil ndơ tuch tăm tơm bah nkuăl (cà phê, cao su, tiêu, play...) pơk trong nơih ân nŭih ƀon lan ndrel ntŭk kan tăch rgâl geh ndơn tơm prăk, rgop nau n’huch nau geh manh prăk kon khlay.

Êng nê, ăp ngân hàng kŏ lŏ n’huch rnoh prăk kon ân manh đah lĕ rnoh prăk manh mhe ndrel rnoh rnon hôm geh, kơp, koh n’huch tơm prăk gay ma pơk trong nơih lơn ân ntŭk kan tăch rgâl, nŭih ƀon lan, nchrăp ndâk ăp nau kan, tơm prăk ân manh prăk kon ân tâm di, nơih tĭng nau ntrŭnh, nau ƀư bah ntŭm kan nơm gay ma pơk trong nơih ân năch manh geh nau dơi manh prăk ndrel dŏng ƀư nau kan.

Wa Đào Minh Tú, Groi Thống đốc Rnâng kan Ngân hàng Ngih dak Việt Nam, mbơh, jêh rnôk rƀŭn, Ngân hàng Ngih dak mra rđau ăp ngân hàng ngăch ƀư ăp nau kan kơl an ntŭk kan tăch rgâl ndơn manh tơm prăk:

 ‘Phung hên mra rđau Ngân hàng Tuch tăm ndrel Hun hao ƀon lan Việt Nam mra lah ntung nthoi ndrel ma ăp Ngân hàng ân manh êng êng mra ƀư ngăn du nau mĭn njêng du ntrong ueh ngăn tâm nuih n’hâm ƀư nau kan du trong ndal ngăn gay ma leo luh dơi ăp nau kan gay ma geh ndơn pơk hvi ndrel kơl an ngăn ân nau kan ndâk tăm tay tơm cà phê ndrel du đê̆ tơm êng êng. Bar đŏng lah kơl an nau kan rvăt, ê nkra, tăch luh ân nau săk tam ngăn. Mra rđau ăp ngân hàng ƀư nau kan ân geh janh lơn, gay doh rklaih ndrel ăp ntŭk kan tăch rgâl jêh ri rklaih ăp nau kan gay geh dơi nau kan đăp mpăn mpeh tơm prăk”.

Tĭng nau kơp, tơm prăk tâm nkuăl Tây Nguyên tât lơ 30/9/2023 geh rlau 508 rbăn rmen, hao 6% rđil đah lôch năm 2022 ndrel geh 4,01% rnoh rnoh prăk manh bah jâng văng sa. Tâm nê, tơm prăk hun hao tuch tăm, ƀon lan lah 297 rbăn rmen, hao 3,15% rđil đah dŭt năm 2022, geh rnoh rlau 58% rnoh geh ân manh bah nkuăl./.