Trong ntĭt leo dŏng công nghệ mhe ta nkuâl Hà Quảng, n’gor Cao Bằng mô dơn nsĭt tay ăp ndơ kah uĕh an n’hâm suan kon nuĭh ma hôm rgop kơl nuĭh ƀon lan rƀŏng tât trong ntĭt leo trong kan tuch tăm kloh uĕh nsĭt tay nău geh wăng sa an rhiăng rkeh  prăk ăp năm

Rnăk yuh Đàm Thị Thảo (xóm Bản Hoàng, xã Trường Hà, nkuâl Hà Quảng, Cao Bằng) lah ngoăy tâm ăp rnăk dơi geh dŏng bah trong nchrăp ƀư jay jal gay tăm ăp ntil rpŭng. Đah rlău 100 rkeh prăk ơm geh, ndrel đah nău ntop kơl hao tât 150 rkeh prăk bah Ngih dak, rnăk yuh rvăt năp ndơ ntrŭp dŏng n’hanh du đêt ndơ dŏng kan tuch tăm gay rdâk njêng ntŭk tăm rpŭng tâm jay jal. Yuh Đàm Thị Thảo an gĭt: Ntŭk leo tăm geh rnoh hvi 1.000m2, dŏng công nghệ tŏ ntruh đah 2.000 tơm rpŭng sĭ, rpŭng kai. Lôch rnôk rlong tăm saơ tơm hao jêng uĕh, luh kao tâm ban n’hanh play têh, rnoh âk kơn play tât rlău 90%.

Tăm rpŭng tâm jay jal ri khay tăm tơm he mbra tăm rpŭng sĭ joch n’hanh rpŭng sĭ, hôm khay tăm bah kơi ri tăm rpŭng wai, nău way lah khay puh. Ăp năm  mât tăm 3 tơ̆, n’hâp lĕ prăk dŏng kan ri hôm geh sa rlău 200 rkeh prăk. Lôch râng ăp jrô kơi năp nti mpeh mât chăm tâm jay jal ri gâp gĭt dơi ăp rnôk tâm di mât chăm gay săk geh âk, mpeh bôk năp ri tâm ban kơt tơm mbo, tơm ba đŏng.

Nô nău mât chăm tâm jay jal n’hanh dŏng công nghệ tŏ ntruh kơl tơm tăm mô nsing âk tâm mih nar n’hanh bah ir tu ndrŭng chuh sa. Mô dơn kơt nê, ƀon lan hôm hŭch dơi prăk kan tă bah mô dŏng dak si mât njrăng si tăm, đăp mpăn geh ndơ kloh uĕh an đah n’hâm suan nuĭh tăm lĕ ma dŏng nuĭh sa. Nău nsĭt geh bôk năp bah trong ntĭt leo mât chăm njêng suan ntrôl an nuĭh ƀon lan nănh ntuh kơl dŏng công nghệ mhe tâm nău kan tuch tăm ta ntŭk. Lah ngoăy tâm ăp rnăk dơi ntop  kơl ƀư jay jal tăm rpŭng, nô Nguyễn Văn Quảng (xóm Bản Chá, xã Ngọc Đào, nkuâl Hà Quảng, n’gor Cao Bằng) an gĭt:

Rnăk gâp tăm rpŭng sĭ joch, rpŭng wai. Tơm ntil bôk năp dơi ntop kơl. Ăp năm bah kơi nê ri gâp rvăt êng. Rnôk mhe ntơm  tăm rpŭng tâm jay jal, cán bộ kỹ thuật bah trong nchrăp kan jŭr tât ntŭk tăm n’hanh rêng mât chăm poh phân. Mât chăm tâm jay jal lah he ƀư tĭng nău ntĭm nti kỹ thuật ri dơh dơm đŏng. Tăm rpŭng dja ăp năm dơi 3 tơ̆. Lah mât chăm uĕh ri nsĭt geh wăng sa âk lơn rđĭl đah ăp ntil tơm tăm êng ƀa ƀă.

Ntơm bah ăp  nău dơi uĕh trong ntĭt leo nsĭt tay, âk rnăk nuĭh ƀon lan ta ăp xã êng tâm nkuâl tât kơt nti, nănh ntuh kơl, tâm pă tơm prăk ơm geh đah nău ntop kơl bah n’gâng kan ta ntŭk gay rgâl trong ntĭt leo wăng sa. Wa Đàm Quang Đạo, Kruanh Hội Nông dân xã Ngọc Đào, nkuâl Hà Quảng, n’gor Cao Bằng uănh năl: Ăp trong ntĭt leo mât chăm dŏng công nghệ mhe ta ntŭk hŏ ngăch ban tĭng trong rƀŏng n’hanh nău ŭch geh bah ntŭk tăch rgâl aƀaơ.

 Năm 2022, nkuâl Hà Quảng ntop kơl xã Ngọc Đào 3 jay jal tĭng trong tâm pă tơm prăk ơm geh đah ngih dak 50%. Năm bôk năp ƀư ri ngih dak ntop kơl ntil n’hanh kỹ thuật mât chăm. Let năp tay, Hội Nông dân nkoch trêng tay kônh wa pơk hvi ăp trong ntĭt leo hun hao tuch tăm kloh uĕh, công nghệ mhe, n’hao nău geh ndrel du rnoh neh tơm tăm, rgop jut jăng ji ngot, n’hŭch ach o, nsrôih ƀư jêng geh ndơ OCOP.

Trong ntĭt leo tăm rpŭng tâm jay jal, dŏng công nghệ tŏ ntruh pơk luh trong rƀŏng mhe tâm nău kan tuch tăm ta ntŭk, aơ lah rnôk dơh gay kơl ƀon lan kơt nti nău tă ơm gĭt kan, tât đah kỹ thuật, công nghệ uĕh mhe gay njêng luh ndơ geh ƀư kloh uĕh, đăp mpăn ngăch dăng n’hâm suan an nuĭh dŏng sa.