VOV4.M’nông – Lôch 10 năm mbơh [ư nău kan rdâk njêng nkual [on lan mhe, nău dơi pah kan ta âk ntu\k bâh n’gor Dak Lak le\ geh n’hao âk. Nău kan tơm tăm rgâl mhe âk, njêng geh ăp nar lơ ma âk nkual tuch tăm geh rnoh khlăy ăp ha tâm du năm. Tâm nău rgâl mhe ne\, nkual ươm ntil tơm tăm ta xã Hoà Thắng, nkuăl [on têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak lah ntu\k du\t khlăy, đah nău ntơ “ntil tơm tăm Ea Kmat”, geh g^t tât ta lam Tây Nguyên, ndâk nsơm an ăp nkô| mpo\ng rdâk njêng nău kan tuch tăm, rdâk njêng nkual [on lan mhe.

              Khay 12 lah rnôk Tây Nguyên na nê| ntơm yan wai, nău u\ch ăp ntil tơm tăm hu\ch du\t âk, yơn mô yor ndr^ ma nău kan bah ăp mir yơng ntil ta xă Hoà Thắng nkual [on têh Buôn Ma Thuột hu\ch đêt. Wa Phan Văn Hải, nu^h tơm ntu\k tăch tơm ntil ta thôn 10, xă Hoà Thắng an g^t, nu^h [ư kan yơng ntil tơm tăm mô geh nar lôch nău kan. Bah khay 4 tât khay 8, rnôk [on lan hăn rwa\t ntil ăp tơm tăm jo\ năm, ăp nu^h mir mô ru đah nău kan joi nu^h rwa\t, tăch ndơ. Hôm bah a[aơ tât bah kơi Tết, ntu\k tăch tơm ntil mô geh, nu^h tơm mir lo\ rgum nchrăp ăp ntil phân poh dak si, grăp ntil, kon ntil ndôp gay ntơm yơng-ndôp tơm. Ăp tơm ntil mât bah yan bâh năp an rgâl du\ng gay đăp mpăn têh jêng ue\h, mô hoach âk soan. T^ng wa Hải, Hoà Thắng a[aơ mô knu\ng lah ntu\k yơng tơm ntil bah Dăk Lăk ma le\ Tây Nguyên n’hanh du gưl Nam Trung. Knu\ng uănh ăp mir yơng ta xă lah dơi saơ trong hao lo\ mir bah nkual.

 “Ta pu\ng mpir aơ dâl, gâp geh du mir yơng ntil du sào, le\ rngôch lah sầu riêng. Rlău ma ne\ hôm geh 4 sào tay, tâm ne\ geh 1 mir way ndôp nku\r sầu riêng Musang King. Uănh nsum ta aơ a[aơ sầu riêng n’hanh Macca lah âk ngăn. A[aơ macca hôm e tăch âk lơn n’ăp sầu riêng. Khân pơng rwa\t t^ng ndeh, t^ng ndeh 10 rbăn tơm, djôt hăn tăm ăp n’gor dâl”.

T^ng UBND xă Hoà Thắng, [on lan a[aơ geh tât rlău 400 rnăk [ư nău kan yơng ntil, tăch tơm ntil. Ntil cà phê hôm e ndơ bôk năp ta aơ, yor dơi geh ơm ngăn ăp nău geh bah ntu\k kan m^n njêng cà phê bôk năp lam dak-Ntu\k m^n njêng Cà phê Ea Kmat bah năp đaơ, jêng lah Viện Khoa học kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên-Wassi a[aơ. Ntil cà phê đah nt^t TR, cà phê chè nt^t TN n’hanh THA yor Wasi [ư, dơi ăp nu^h tơm mir [on lan [ư yơng ntil, dôl kơl hang rmưn rnăk dơi geh ăp mir cà phê, săk geh tât 8 tấn/ha.

T^ng trong rgâl tơm ntil n’hanh nău u\ch nar lơ âk bah nu^h [on lan, ăp nu^h tơm mir ntil ta Hoà Thắng hôm yơng ntil ăp tơm tăm jo\ năm khlay wa\ng sa âk, kơt dổi xanh, sưa, macca; ăp tơm ntil sa play nglăp rwa\t dak bah dih kơt ăp ntil bơ Mỹ, nting sầu riêng Malaysia; nhãn Thái n’hanh play đu\r Thái. Âk ntil tơm tăm dơi săch bah ăp n’gor tâm dak n’hanh du đêt dak êng, le\ dơi srih yơng ta Hoà Thắng, dôl kơl an tơm tăm ta Tây Nguyên ntop tay âk lơn. T^ng Tiến sĩ Trần Vinh, kruanh dơi m^n njêng Viện khoa học kỹ thuật nông lâm nghiệp Tây Nguyên, tơm ntil Ea Kmat le\ jêng du ndơ moh nsum n’hanh Hoà Thắng dôl ntơm jêng du [on nău kan yơng ntil, kơt do\ng lôch ue\h âk rgâl hao mhe.

 “A[aơ du\t âk nu^h g^t tât tơm ntil Ea Kmat. N’hanh a[aơ dơi uănh Hoà Thắng lah du [on nău kan dơi đo\ng, yor nu^h [on lan le\ g^t khoa học kỹ thuật. Âk rnăk geh mir ntil n’hanh gdơi ntuh kơl, mpeh kỹ thuật, mpeh cán bộ, kon nu^h. nău g^t le\ dơi hao, khân pơng nkra njêng tơm ntil mô knu\ng an Dak Lak ma le\ Tây Nguyên n’hanh âk n’gor êng tay”.

T^ng wa Phan Thị Ngọc Trâm, Kruanh Hội nông dân xă Hoà Thắng ntil tơm tăm ăp ntil le\ jêng ndơ ue\h êng bah xă, an geh ăp năm bah rhiăng rkeh prăk tât rmen prăk du rnăk. Mô knu\ng geh săk rnglăy m^n njêng bah Wasi-ntu\k m^n njêng ntil; tơm tăm, tơm jo\ năm nsing nơm ta Tây Nguyên, ăp tơm mir ntil ta Hoà Thắng hôm du\t ngăch g^t mpeh ntu\k tăch rgâl gay ngăch pă ăp ntil mhe, tâm di nău u\ch bah nu^h [on lan. wa Phan Thị Ngọc Trâm an lah, lah [ư ue\h nău mât uănh, dêr nău “ndranh rlăm tơm ntil” ntoh âk rnôk Hoà Thắng tâm yan, ri nău kan yơng ntil tơm tăm ta mbra ngăn jêng way kan n’hanh hun hao nâp nâl:

“Lah tât ta aơ tâm khay 3, khay 4 nchrăp mih, mbra saơ du\t âk ndranh tơm ntil, mô dơi nking n’gang. Yor r^ xă ge nău u\ch n’hanh le\ dăn đă hôm, lah ndâk njêng du ntu\k tăch tơm ntil gay đăp mpăn rah wah, ntu\k tăch an ăp rnăk nkra njêng. Ntu\k tăch bôk năp mbra geh nu^h mâp uănh, đăp mpăn tơm ntil ta ne\ dơi so\k bah ăp mir to\ng ăp di nău ntru\nh. An [ư kơt ne\, mô geh ntoh lư kơt a[aơ ri du\t jêr.

Ơm geh ntu\k nsing mpeh khoa học kỹ thuật, geh ndơ moh Ea Kmat dơi nsing nơm, nău hôm [a [a\ bah Hoà Thanứg lah lôch jêh nău [ư-tâm rgop, mbra dơi [ư tâm lvang bah kơi bah ăp bôk nău kan ndâk njêng thôn [on mhe. Lah tâm rgop săk rnglăy, [ư rhăt jăp, Hoà Thắng mbra jêng du [on nău kan yơng ntil tơm tăm mhe, ntơm geh an lam n’gor n’hanh le\ nkual Tây Nguyên./.

Nu^h rblang: Y Sưng Phê Ja