Phênhv thưr 5, hnuz 11/2/2016:

Lênhx pox niêv Cho nhoz Yên Bái txơưx uô hâux lưv, choz kriê têx nhuôs tsiv txiêx

Xênhz thiêz hloz lox nhoz jok Khe Giang, xã Đại Sơn, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, suôv qơư muôx chôngz tsôngv box heir nênhs tsơưs uô nênhx nhoz, hâur ntơư tsôngv box Cho tsav 72% ntâu, luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, têx ziv chuôz zis pluôs tsav iz đraz ntâu têx chuôz zis hâur jok, niêv lâuk chuôz zis cux zos iz hâur têx ziv chuôz zis heik sâuv. Shông 1984, niêv lâuk cxiv tsa chuôz zis thiêz niêv lâuk gơưk 2 niêv txir xênhz zus tâu 3 tuk nhuôs. Txix ciês thâuv nhiv kruôr xênhz zus tâu tuk nhuôs hloz, niêv lâuk tưz xar tiêk, tsuv sir jos kruôz kriê thiêz tso têx nhuôv muk đros luôs cơưv ntơưr cxix cxuô thiêx muôx têx hla đhâu yeiz pluôs. Niêv lâuk Bàn Thị Khé heik:

“ Têx shông đrav ntêx, tsôngv box hâur jok xênhz zus tâu têx nhuôs lok, hloz lox tiêr nênhs puôr lênhx tso muk zuôr txir, zuôr pox niêv tas, tsơưs lênhx li moz siêz txos têx nhuôs cêr cơưv txux. Taz sik cur ho tsi xar li ntơư, cur zuôr sir jos txoz cxơưx, choz kriê têx nhuôs cêr uô nênhx, cov tâu đros luôs cơưv txơưx cơưv njê, luz nênhx thiêx xưk luôs. Lơưr têx nhuôs muôx txux chi, tsưr ziv li pâuz đros luôs huôv tsar uô nox”.

Tsưr  ziv xar thiêz sir jos uô li ntơư, taz sik thâuv uô mak phiv liv cơưk viv niêv lâuk 2 niêv txir tsuôk pâuz choz kriê thiêz cxiz têx nhuôs, tsês nhiêx txiêx trâu têx mê nhuôv cơưv ntơưr xưz; yuôr paz chor nhuôs tsưr ziv cơưv txux mak zos ntơưv têx nhuôs tsưr ziv sir jos, niêv lâuk 2 niêv txir tưz paz tsi tâu chor nhuôs cơưv li chas. Niêv lâuk Bàn Thị Khé heik pâuuz nzir:

“ Muôx ntâu jiês têx nhuôs cux tsi xar cơưv, tsi moz siêz trâu zuk cêr cơưv txux thiêz cux trâus têx fôngx zưs hâuz zâuv muk uz muk no…. Lar heik zos têx hnuz ntux lok nas, cêr muk lok đêz tsi xar muk cơưv ntơưr, niêv thiêz txir tsuv heik, tsuv nziêk, phênhz iz kro jux juk lok zuk têx cêr txov, tsi muôx tsưr ziv, phaz nzưr đros luôs uô huôv tsar uô nox kriê têx nhuôs, sir jos chiê muôx luz nênhx chi cax đuô têx lâuk, chor nhuôs thiêx mnôngs, xar tâu”.

Đros chuôz zis têx sir jos paz cxơưz, cêr moz siêz, niêv lâuk 2 niêv txir 3 tuk nhuôs puôr lênhx tâu muk cơưv ntâuz ntơưr cxix cxuô thiêz yênhx nênhs jông. Lênhx nhuôs hloz đhâu thâuv cơưv tas ntơưr dại học Nông Lâm Thái Nguyên mak lok uô hâux lưv hâur xã; lênhx nhuôs tiv 2 đhâu cơưv tas ntơưr Đại học vênhx huôv Hà Nội tror lok, nhiv no tsênhv uô phưv Chủ tịch xã Phình Hồ, huyện Trạm Tấu lơưr đêx anr xeir zuôr 600 lênhx hluôk nênhs muôx txux chi, tsưr ziv lok uô hâux lưv trâu 62 huyện pluôs. Yuôr tuk nhuôv tiv 3 nhiv no cux tsênhv cơưv shông uô kaz hâur tsêr  cơưv Đại học Y Thái Nguyên.

Cux txix têx nhuôs mnôngs luk, sir jos cơưv ntơưr txơưx njê, niêv lâuk Bàn Thị Khé muôx six hơưv huôv tsar kinh tế ziv chuôz zis tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar. Nhiv no xav kror đruôz đraz, iz shông niêv lâuk chuôz zis sâu tâu 100 tsov đeiv ntâu txix têx ntông đâux txis thiêz tu zus buô. Niêv lâuk tưz uô tâu vax tsêr jông lok nhoz, zuôr tâu cxix cxuô têx chuôz zênhx phưx vưv cêr xênhz huôx hâur niêx hnuz. Niêv lâuk siêz xar, tsưr ziv uô tâu jông ntơư tưz tâu ntâu lênhx chôngz lênhx tuk pox niêv vir ndâuk hâur jok, hâur xã cơưv shâuv, uô trơưk. Niêv lâuk Đặng Thị Mùi, nhoz jok 3, xã Đại Sơn heik:

“ Niêv lâuk Khé zos lênhx siêz jông, siêz đơưz. Cur tưz cơưv tâu niêv lâuk têx tsưr ziv uô li: Chos đâux txis thiêz tu zus tsiêx cxu. Hâur choz kriê têx nhuôs tsưr ziv uô nênhx cur cux cơưv txix niêv lâuk Khé lok, kriê têx nhuôs sir jos cơưv ntơưr, chiê tov kaz no muôx txux chi tsưr ziv đros luôs lưv tuk huôv tsar uô nox, luz nênhx thiêx tsi yuô txov nhêv….”.

Têx mê tuz mê nhuôv hloz tiêr nênhs, luz nênhx truôx tuk, niêv lâuk Khé muôx six hơưv, hnuz nhôngs đros uô têx hâux lưv hâur XH. Nhiv no đros thiêz niêv lâuk hâux lưv uô zos lênhx Chủ tịch  Hội pox niêv xã, têx tsưr ziv, hâux lưv uô jông hâur huôv tsar kinh tế-cxuz cêr yeiz pluôs, cxiv tsa luz nênhs tsâu sor cux xưk li kruôz kriê têx nhuôs cêr uô nênhx puôr lênhx tâu niêv lâuk kriê trâu têx gâux muôv vir ndâuk sơưr đơưk hâur jok, hâur xã thôngz đhâu têx jiês cơưv jêx jok, têx jâuv siz njiz siz chuôs, uô hâux lưv uô cê lok sik thôngz đhâu uô hâux lưv, uô nox hâur niêx hnuz. Niêv lâuk sir jos đros têx đoàn thể vênhv tôngv têx pox niêv vir ndâuk gôngr ar têz thiêz hnuz côngz cxiv tsa jêx jok yiêz. Zơưv Bàn Phúc Minh, Bí thư Đảng ủy xã Đại Sơn, huyện Văn Yên heik lok niêv lâuk Khé têx tsưr ziv, hâux lưv uô jông li no:

“ Hâur têx shông đhâu, hâux lưv XH tưz tâu niêv lâuk Khé sir jos uô tiêr tâu jông têx luôs hâux lưv mak Đảng bộ thiêz hâu nov, tsôngv pêx xênhv zok muôz. Niêv lâuk cux tsi so vênhv tôngv têx pox niêv vir ndâuk đros uô trâur nuv huôv tsar kinh tế, cxuz cêr yeiz pluôs, kriê têx pox niêv vir ndâuk moz siêz, txoz cxơưx txos têx tuz nhuôs cêr cơưv txux”.

Đros têx tsưr ziv, siêz xar thiêz hâux lưv mak niêv lâuk Khé chuôz zis uô tâu li hnuz no zos niêv lâuk gơưk 2 niêv txir thiêz têx tuz nhuôs cêr sir jos, car xar, car uô. Niêv lâuk Bàn Thị Khé tsiv nhos zos tsov iêr chi cax  nhoz thax tsav tox siêz Đại Sơn trâu sơưr đơưk cơưv shâuv, uô trơưk./.

                                     (Thừa Xuân-Riê Lâux cxeik, nhênhv)