Nhiêx đơưz hâur nênhs Poz Ziz faz Bắc li luz nênhx

Nhiêx đơưz lơưr luk Poz Ziz hu cxuô uô “Ngân”. Txơưv tiêk nhiêx đơưz zos zav jông, tsiv grê, taz sik nênhs Poz Ziz lok six tsơưs zôngv txos têx nhiêx đơưz zuôr muôs hax huv; phênhv ntâu zos zôngv chiê chox uô jông jav, uô huv fix chuôv, muôz puz trâu têx mê tuz mê nhuôv, nênhs cxênhz jê. Tsôngv box khênhr chox sơư nhiêx lok sik tôngx nhiêx ntơưv chax đaz, ntơưv têk chiê phax tar moz.... Zơưv Tòng Văn Hịa, lênhx txir nênhz nhoz jok mòng, xã Hua La, TP Sơn La, tỉnh Sơn La heik pâuz:

“Nhiêx đơưz zos zav muôx grik jông, thiêz XH thâuv ntêx cux khênhr muôz têx nhiêx siz pâur, zuôr muôs, taz sik tsi zos lênhx tưs cux muôx. Nhiv no, txơưv tiêk tsơưs zôngv txos têx nhiêx đơưz chiê muôz pâur, zuôr muôs hax huv, taz sik tưz zos nhiêx đơưz muôx grik txix thâuv ntêx lok, viv li chuôz zis tưs cux xar cov muôx nhiêx đơưz hâur tsêr xưk li têx huv zuk muôx tsês chiê, iz zav li huv chiê por hưv đas jos, vax tsêr cov sđ nox nhoz luôs nxi, tsi muôx moz gênhs.... Thâuv têx nhuôs zâu trâus muôx moz, uô khâuz thuôs mak lơưr tsôngv box tsưr ziv cux khênhr muôz têx hox nhiêx đơưz lok car mê nhuôv cov tuk moz thiv”.

Trơưk li tsôngv box Poz Ziz phôngz cxưx cêr nênhx, thâuv tuk tuz muk zuôr nhaz, iz chas txoz cxơưx, bax pluôk nox yôngz tov tos niêv têik zơưv txir tsêr mak tos pox zơưv tsuv gra đros têx hox nhiêx đơưz chiê krưr trâu niêv têik, zơưv txir. Chênhr viv li thâuv ntêx, chuôz zis tưs muôx ntâu huv tâu uô txix têx nhiêx đơưz gra tuôx puz tuk nhaz, lênhx nhaz niêv thiêz txir ndax hnuz nox yôngz mak tâu seiz co zos chuôz zis muôx, bluô nux. Thiêz zav huv no tâu seiz zos zav huv lok six jông thiêz muôx grik, thâuv lênhx nhaz niêv lok sik txir pur 120 shông, tâu tas siv nênhx cux zuôr tâu gra đros muk. Tsôngv box tsi tiêk seiz hloz, zôngv txos têx nhiêx đơưz thâuv tsênhv uô nênhx nhoz, mak thâuv tâu tas siv nênhx cux zuôr trâul txos têx nhiêx đơưz co chiê uô lơưr zuk heir nênhs cêr chei đaz kruôs. Zơưv Tòng Văn Hịa, heik pâuz nzir:

“Trơưk li phôngz cxưx cêr nênhx, nênhs Poz Ziz muk zuôr pox niêv, tos tuz tsuv bax têx zuôr trâul txos li: Hmur nhiêx reik sâuv plâuz hâu...chiê kơưk zir tưk trâu tuk nhaz. Iz chas ntơư, tsênhv tsuv muôx têx tôngx nhiêx chox ntơưv têk, gơưv mflêiz nhiêx, chuôz zis muôx mê njik mal muôz puz nzir luz xâur nhiêx, lok sik sơư nhiêx siê ntơưv đuôr trâu tuk nhaz. Hok têx huv muôz trâu niêv têik thiêz zơưv txir cux tsuv zos nhiêx đơưz. Têx chei no cux seiz yênhx thax tsav, suôv qơư, muôx kênh qơư mak 5 đeiv, 2 hox, muôx têx qơư mak 3 đeiv, 2 hox, taz sik zos tsi muôx cux tsuv nriêr cov tâu”.

Nhiêx đơưz cux zos zav uô trâu lênhx pox niêv heir nênhs Poz Ziz đuz jông gâux, khax jav. Muôx têx heik txos tuk hmur nhiêx reik sâuv plâuz hâu chiê zôngv thâuv “Kơưk zir tưk” trâu sâuv tiêx tâuz hâu chiê pâuz tâu tiêk, no zos lênhx pox niêv nênhs Poz Ziz tưz muôx txir; hax nhiêk khơưv, nhiêx đơưz trâu lênhx pox niêv luz yo hnar; mflêiz, tôngx têk nhiêx, lok sik sơư nhiêx chox chax đaz..... Lar heik, lênhx nxeik nênhs Poz Ziz ziv khax, jông jav đuô zos thâuv siê têx sơư nhiêx ntơưv đuôr, đros trâu hnar chêr tsôngk yo tiêz yiêz hâur têx hnuz ntênhs, hnuz tsiêz, nthuôr uô cêr lov jêv. Niêv lâuk Quàng Thị Lợi, nhoz jok Giẳng Lắc, phường Quyết Thắng, TP Sơn La heik:

“Pêz têx pox niêv vir ndâuk Poz Ziz tsuv muôx tôngx têk, mflêiz nhiêx, hmur reik plâuz hâu nhiêx thâuv kơưk zir tưk, lar heik zos thâuv muk nox hâuk lov jêv, mak tsuv muôx têx sơư nhiêx siê ntơưv đuôr. Zos tsi muôx sơư siê thâuv muk heik gâux, cưr cxiêx, uô lov jêv mak cux muk siz kêr siê. Sơư mak cux tsuv muôx 4-5 txox thiêx jông, thiêx trơưk li nênhs Poz Ziz phôngz cxưx, cêr nênhx”.

XH ziv hnuz ziv huôv tsar, hâur têx ciêz đrôngs ziv hnuz ziv  muôx ntâu têx zav jông, nhiêx cuz tsiv grê..... Taz sik đros thiêz tsôngv box Poz Ziz Tây Bắc, nhiêx đơưz cux tsênhv muôx grik li kuz thiêz thâuv tưs tưz zuôr tsuv muôx hâur tsôngv box luz nênhx./.

(Đức Anh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)