Jax sâu thưr 4, hnuz xiêz 6/4/2016:

Tây Ninh tsik zôngx ziv tsưx phưv jôngr ntông hâur chêix ntux kruôr gis

 

 

 

Hauar oz luz hli đhâu, ntơưv thax tsav har jôngr txưr Dầu  Tiếng, huyện Tân Châu, tỉnh Tây Ninh tưz muôx yưv xar 40 txuz uô hluôr tơưk cuzz har jôngr ntông, uô puôk tsuôx tas 100 ntâu ha har jôngr ntông. Hâur luz chêix ntux kruôr truz ntêr hnuz, hluôr tơưk zôngx ziv cuz txêik trâu har jôngr har tsuôs; phênhv ntâu hluôr tơưk cuz trâu thâuv zar tar su, muôx chuô lox, tsik zôngx ziv tir thêir tâu hluôr tơưk. Trơưk li kiểm lâm sêiz car har jôngr tỉnh Taya Ninh hêik pâuz, phênhv ntâu cxuô txuz uô hluôr tơưk cuz har jôngr har tsuôs, zos chor nênhs fêv cxoz txưv hlơưr ruôr har jôngr har tsuôs por tsês.

Đros ntơư, cux muôx chôngz lênhx ntâu tus px muk zok har jôngr har tsuôs, trâur tơưk tsik uô jông sêiz ho uô hluôr tơưk txêik cuz muk trâu têx har jôngr txưr. Uô cê ntơư cux muôx iz cxiê lênhx nênhs fêv, cxoz txưv hlơưr har jôngr trâu ntâu thax tsav qơư hâur iz hmo lok zos iz hnuz, uô trâu chor nênhs sêiz car jôngr qênhz yuôx, tâus tsik tâu qir tiv, shor zos tus tưs hlơưr. Ntơư zos chor nênhs xar luôx ntor jôngr uô liêx têz. Zơưv  Nguyễn Hoàng Sơn, thơưx sêiz car har jôngr Dầu Tiếng huyện Tân Châu hêik pâuz:

 “Muôx ntâu hnuz cux muôx ntâu txuz uô hluôr tơưk cuz har jôngr ntông; thax tsav no trâus hluôr tơưk txêik cuz, thax tsav txơưr cux trâus hluôr tơưk txêik cuz jôngr thiêz. Tuô tâu hluôr tơưk cuz thax tav jôngr no, ho yuôr thax tsav jôngr txơưr đuô ho tuô tsik tâu. Têx luôs hâux lưv tsưx phưv jôngr ntông ntơư cux tsik zôngx ziv tir thêir hluôr tơưk”.

Têx jôngr ntông nhoz thax tsav txơưr đuô ntơưv tỉnh Tây Ninh cux zôngx ziv zuôr trâus hluôr tơưk txêik cuz jôngr ntông hâur têx hnuz muôx ntux yar kruôr gis.  Lar hêik zos têx har jôngr ntông nhoz ntus đriv cam pu chia, viv px cam pu chiê cor cav hlơưr têz tsêz chos kôngz lôngk, zôngx ziv uô hluôr tơưk txêik cuz jôngr hâur thax tsav ntus đriv VN-Cam pu chia. Lực lươngx kiểm lâm sêiz car njôngr hâur yênhx hnuz yênhx hmo tsik chiê hluôrtơưk txêik cuz har jôngr har tsuôs.  Zơưv Nguyễn Văn Công, thơưx sêiz car har jôngr har tsuôs huyện Tân Biên hêik:

 “Phênhv ntâu zos hluôr tơưk txêik cuzz txix têx har jôngr ntông saz cam pu chiê  cuz txêik tuôx trâu pêz têz har jôngr ntông. Zuk tsuv nzor muk luôx cêr cêv kruôk tsik chiê hluôr tơưk txêik cuz thiêz tsik so yax kriê tsôngv px sđ hauar thax tsav tsik uô hluôr tơưk cuz har jôngr har tsuôs”.

 Nhiv no muôx ntâu thax tsav jôngr ntông nhoz Tây Ninh zôngx ziv trâus hluôr tơưk txêik cuz. Ntơư zos 38.600 ha jôngr lâuk; 10 cxênhz ha har jôngr chos; 7.400 ha har jôngr mok.

Chênhr zos li hêik ntơư, hâu nov tỉnh Tây Ninh tưz chox car cxuô huyện, xã thiêz Ban sêiz car har jôngr ntông, uô jông luôs hâux lưv qênhz yuôx, sêiz car, yax kriê sđ luôx cêr cêv kuôk tsik chiê hluôr tơưk txêik cuz  têx jôngr ntông thiêz uô cxuô qơư ntiv đêx cov muôx txâuk đêx tir thêir tuô hluôr tơưk. Đros ntơư, công an tir thêir tuô hluôr tơưk thiêz tuz lênhv cux bax tâu cxuô chuôz zênhx tir thêir tuô hluôr tơưk tsik chiê cuz jôngr ntông. Zơưv Mang Văn Thới, phưv chi cục sêiz car har jôngr ntông tỉnh Tây Ninh hêik pâuz:

 “Luôs hâux lưv sêiz car thiêz tsưx phưv har jôngr ntông, zos tsik muôx px đros sêiz car cux zênhxốêiz car tsik tâu truôx. Côngz xưv fuô yax kriê tsôngv px đros gra siêz tsưr ziv tsưx phưv jôngr ntông, zos luôs hâux lưv zov chênhr tsuv uô cov tâu truôx”.

Iz chas fuô yax kriê tsôngv px đros tsưx phưv jôngr ntông, cán bộ kiểm lâm tỉnh Tây Ninh tưz cơưv đros hâu nov thiêz công an ntơưv qơư, sik côngv uô jông luôs haux lưv tsưx phưv truôx têx har jôngr ntông tsik chiê têx nênhs fêv, hlơưr thiêz ruôr ntor por tsês./.

                                                                        (Tsu cxêik, nhênhv-TTT)

 

 

 

Phênhv thưr 4, hnuz 6/4/2016:

Têx lênhx nênhs moz kruô piêk tsuv nox cov txâuk cxuô zav nox

 

 

 

Têx lênhx nênhs moz kruô piêk, tsuv hâuk ntâu đêx cov muôx txâuk đêx zus luz chêr paz txo grêk tsơưs têx tsi jông zôngx ziv trâus moz.

-Hâuk đêx cuô txir thênhx caz lok sik cuô đêx txir lưk kâuz, txir lưk pax hâur niêx hnuz. Têx cuô txir thênhx caz ntơư muôx têx uô trâu lênhx nênhs kaz lok nox mor trâu thâuv lênhx nênhs ntơư trâus moz kruô piêk. Iz chas ntơư, têx cuô đêx txir lưk thiêz txir thênhx caz muôx ntâu Vitammin C cux paz trâu luz chêr muôx txâuk đêx thiêz muôx đas jos phax tir têx moz gênhk. Thâuv têx moz kruô piêk ntơư jông mê njik tsuv nox nzir têx jâuz mor thiêz cxuô zav txir ntông.

-Nox ntâu têx jâuz mor, txir ntông muôx ntâu Vitamin A li: Txir thênhx caz, txir kiêr, điz cuô….

-Nox têx hmôngr kriêr đax shơư jiz mur lok sik cuô mik nhux muôx têx paz lênhx nênhs moz kruô piêk, jông moz sei thiêz muôx cxaz đas jos phax tir moz.

-Hmôngr yuôx cam thảo tor shơư jiz mur jông uô yuôx kho moz hnôngk thiêz moz ka tiv têx caz moz kruô piêk uô yưv moz.

-Tsuv nox têx jâuz mor muôs, zôngx ziv nox thiêz muôx cxix cxuô têx tsơưr pưr.

- Moz kruô piêk nhoz tsi yuô tâu ntơưv têx qơư chi cax, muôx yar ntux cuz, viv li lênhx nênhs moz kruô piêk tsi cxoz nhoz trâu têx qơư heik ntơư./.

( Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv)