Tsôngv box cxuô heir nênhs faz Bắc đros thiêz Đại hội Đảng tas nro têz qơưk jiês tiv 13

Đảng li Đại hội đại biểu tas nro têz qơưk jiês tiv 13 zuôr cơưv txix hnuz 25/1/2021 txos tas hnuz xiêz 2/2/2021, ntơưv đrôngs Hà Nội. Uô ntêx zuôr kriz cơưv Đại hội jiês tiv 13, canr bôv, đảng viên thiêz tsôngv px sđ chiê siêz tiêk, zuôr tsi chiê muôx têx lênhx canr bôv T.Ư tưz tso tơưv trâul cxâuv. Iz chas ntơư njênhs njôngr trâu iz six cxiv yiêz zuôr muôx têx lênhx canr bôv txơưx njê, muôx txâuk txux chi tsưr ziv, pênhr xưv lok lês uô têx hâux lưv lox, sêiz car têz qơưk.

Hlôngr suôz: Tsôngv px zuôr trâul txos têx lênhx đôngx chir Ủy viên T.Ư tsuv zos lênhx pâuz thôngz, siêz truôx lok chính trị, moz siêz txos tsôngv lax px, lês uô jông têx hâux lưv zok muôz thiêz uô huv chei, huv sđ; muôx txux chi siêz, txơưx njê..... Hâux lưv cxiv tsa tâu iz Ban chấp hành T.Ư zos têx lênhx sơưr thơưx chox car têz qơưk, tuôr truôx chei, kriê tsôngv px cêr huôv tsar uô nox thiêz zos tas nro Đảng, tas nro px sđ qơư khov truôx chiê uô nênhx sik thôngx siêz, siz hluz siz paz. No zos hâux lưv lok six zov chênhr, cik txos Đảng, txos tsôngv lax px cxuô heir nênhs luz nênhx xênhz huôx niêx hnuz thiêz zos qơư truôx trâu têz qơưk huôv tsar, ndê txux. Sâuv pâuz tâu thiêz pov tsênhz txix têx jiês đại hội uô ntêx li hâux lưv bax xeir zuôr lênhx nênhs, txix jiês cơưv tiv 8 BCH T.Ư Đảng txos jiês cơưv T.Ư tiv 15 nhiv kruôr đhâu, Đảng tưz bax uô lok six jông têx hâux lưv li heik co trâu six cxiv khóa yiêz. Sir jos phax tir thêir têx nênhs fêv, nênhs siêz tsi jông, tsi ndax , uô tuôr xuôv nhiêx têz qơưk. Chênhr zos hâux lưv bax xeir zuôr lênhx nênhs lol lês uô têz qơưk têx hâux lưv lox hâur khóa yiêz zov chênhr li co thiêz jiês no BCH T.Ư tưz seiz lax jông thiêz jênh tsuv, tso ntơưr bâux xeir đros thiêz sđ cêr jông siêz, thôngx ziv trâu têx lênhx cxaz chuôz Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa 13 thiêz tror seiz shuôs, cxaz nzir, uô cov tiêr têx tsưr ziv, ntâuz ntơưr xeir zuôr lênhx nênhs chiê heik trâu BCH T.Ư cir ntơưr, quyết tênhv ntơưv jiês cơưv T.Ư 15. Côngz xưv canr bôv heik cxuô, xeir zuôr lênhx nênhs lês uô têx hâux lưv têz qơưk uô ntêx iz jiês Đại hội Đảng heik taz, lok six zov chênhr, cik txos Đại hội Đảng li cêr yênhx côngz thiêz Đảng hâux lưv chox car; cik txos Đảng, têz qơưk cêr huôv tsar truôx vênhk. Txix  têx jiês cơưv T.Ư nhiv kruôr đhâu, cux iz zav li T.Ư, Bộ Chính trị li ziv chênhv heik, uô tiêr têx luôs hâux lưv bax xeir zuôr lênhx nênhs, taz por txâuk nênhs, xeir tâu têx lênhx txơưx njê, muôx txux chi tsưr ziv siêz....trơưk cui tinhv thiêz uô tiêr têx hâux lưv ntơư uô ntêx thâuv thôngz đhâu Đảng Đại hội 13.

Nhạc cắt

Đại hội Đảng tas nro têz qơưk jiês tiv 13: Tsôngv box Tây Bắc vav chiê siêz tiêk, zuôr muôx ntâu tsênhv chei jông yưv uô têx cêr muk lol jêx jok nhoz thax tsav txov nhêv.

 Đại hội Đảng tas nro têz qơưk jiês tiv 13 hu zâuv tâu ntâu tus chôngz lênhx tsôngv box cxuô heir nênhs Tây Bắc moz siêz, sox seiz txos, hâur co muôx tsôngv box Hmôngz.

Hlôngr suôz: Tsôngv px lênhx tưs cux njênhs njôngr, chiê siêz trâu Đại hội jiês no zuôr xeir tsov tâu têx lênhx nênhs txơưx njê, txux chi tsưr ziv jông thiêz siêz, muôx pênhr xưv nhoz hâur BCH T.Ư khóa yiêz chiê tror chox car têz qơưk ziv hnuz ziv huôv tsar, tsôngv box cxuô heir nênhs nhoz tox siêz đêz đrôngs luz nênhx iz hnuz hlôngr yiêz jux juk. Tix lâus Txơưx Yax Xênhv Vưx, Bí thư Đảng uỷ xã Co Tòng, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La heik: “Chiê Đảng Đại hội đại biểu tas nro têz qơưk jiês tiv 13 uô tâu yênhx côngz, cur cux li tsôngv px sđ hâur hur si têz qơưk, Đại hội tsuv xeir tsov têx lênhx muôx txâuk txux chi tsưr ziv, pênhr xưv thiêz txơưx njê nhoz hâur BCH, Bộ Chính trị, Ban Bí thư chiê chox car, lês uô têz qơưk têx hâux lưv lox cux li huôv tsar kinh tế XH têz qơưk  cov pêz têz qơưk huôv tsar truôx jông đuô hâur ntu zuôr txos”.

Hâur têx shông đhâu, Đảng, têz qơưk tưz muôx ntâu tsưr ziv, tsênhv chei thiêz tsês ntâu pênhr nhiêx trâu huôv tsar cxiv uô têx cêr muk lol jêx jok. Taz sik, nhiv no cux tsênhv yuôr iz cxiê jok nhoz thax tsav tox siêz đêz đrôngs, thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs tsuôk muk lol tâu hâur iz cheix xưz. Tix lâus Nênhx Tsưz Xênhv Lâux, Đảng viên nhoz xã Têz Phôngz, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên vav thiêz xar tiêk, Đại hội jiês no, Đảng têz qơưs zuôr muôx ntâu tsênhv chei lok yưv pênhr cxiv uô têx cêr muk trâu jêx jok nhoz thax tsav tox siêz đêz đrôngl cov zôngx ziv muk lol, zuôr muôs hax huv: “Pêz tsôngv px nhoz tox siêz đêz đrôngs cux tsênhv lok six phiv liv lok sâuv cêr muk lol. Thâuv pêz px khưr uô tâu têx kôngz, tu zus tâu tsiêx cxu tsuôk muôs tâu tus gri lok six fênhx zis xưz. Li ntơư, Đại hội Đảng tas nro têz qơưk tiv 13 zuôr txos, Đảng, Chính phủ tsuv moz siêz txos chor thax tsav tox siêz, chiê paz cxiv uô cêr luôv xuôz jêz, xi măng txos têx jêx jok cov px zôngx ziv muk lol zuôr muôs hax huv, têx kôngz”./.

                                                                                 (Vừ Chu-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Qênhx txưv zơưx muk lok thiêz nhoz hâur têz qơưk

  Cxôngx têx shông xuz thơưx thế kỷ 20, siêz xar lok tsôngv box li qênhx nhoz uô nênhx tưz tâu Nguyễn Ái Quốc- Hồ Chí Minh heik txos hâur iz mênhx cxưx trâus kuôz zuôv li ntơưr Tuyên ngôn độc lập đros tas nro ntiêx têz siêz xar njôngr tâu txưv zơưx, fênhx zav thiêz qênhx tâu sơưv txưv zơưx fênhx zav co. Hâur co, qênhx txưv zơưx tâu heik txos ntâu tiv zix, muôx têx qênhx: txưv zơưx lok pov tsir thiêz heik luk, txưv zơưx yênhx lix Hội thiêz khiêz phêv, txưv zơưx cơưv shâuv....thiêz muôx qênhx txưv zơưx nhoz uô nênhx. Thâuv txênhz tâu chính quyênx, Đảng thiêz pêz têz qơưk thâuv tưs cux muôz siêz thiêz taz por lênhx nênhs li têx qênhx, xav tênhv tsôngv box li nênhx nhoz uô nênhx zos qênhx txưv zơưx, tsôngv box tâu chiv chir xeir qơư nhoz huv đros zuk li tsênhv tsênhz.

          Uô lơưr thiêz huôv tsar têx siêz xar lok qênhx lênhx nênhs, jiês khiêz phêv tiv 6, Côx hôiv khóa 13 tưz thôngz đhâu Hiến pháp shông 2013, têx qênhx lênhx nênhs, qênhx tsôngv box tror tâu uô thiêz huôv tsar huv đros têz qơưk li KTXH. Lơưr co, qênhx lênhx nênhs, tsôngv box li qênhx thiêz nghĩa vụ tâu cui tênhv ntơưv Yôngx 2 (hlôngr trâu Yôngx 5 Hiến pháp shông 1992) đros 36 grê. Tsôngv box li Qênhx txưv zơưx nhoz uô nênhx tâu cui tênhv ntơưv Grê 23: “Tsôngv box muôx qênhx txưv zơưx muk lok thiêz nhoz uô nênhx hâur têz qơưk, muôx qênhx muk saz đrâuv têz qơưk thiêz cxôngx saz đrâuv têz qơưk tror lok kuz têz qơưk. Hâux lưv uô têx qênhx no zos pháp luật cui tênhv”.

          Qênhx nhoz uô nênhx tsênhv tâu cui tênhv đros njiêz luv li Hiến pháp shông 1992. Hâux lưv co tso pov Đảng, pêz têz qơưk li jênhv pâuz tsênhz mênhx đros qênhx lênhx nênhs heik cxuô thiêz tsôngv box li qênhx nhoz uô nênhx heik taz. Têx qênhx no thâuv tưs cux tâu uô jông hâur cxix luôk pháp luật, tâu têz qơưk seiz jông thiêz thôngz đhâu têx cơ chế pháp lý chiê tsôngv box uô zuk li qênhx nhoz uô nênhx. Têz qơưk tsuôk txu grês têx qênhx no zos zuôr trâus thiêz lơưr pháp luật li têx cui tênhv.

          Chiê tsôngv box li qênhx txưv zơưx nhoz uô nênhx cui tênhv hâur Hiến pháp shông 2013 tâu uô hâur luz nênhx xã hội, Bộ chei dân sự shông 2015 tưz muôx iz cui tênhv txơưr lok lênhx nênhs uô căn cước pháp lý li qơư nhoz chiê por vêv tsôngv box li qênhx nhoz uô nênhx. Chei nhoz uô nênhx shông 2006 cux tâu kho đuô, cxaz nzir lok shông 2013 đros iz cxiê kror yiêz chiê coar lik nhoz uô nênhx muôx chêx cuk đuô.

          Tror uô Đảng li siêz xar, tsưr ziv, Hiến pháp shông 2013 lok tsôngv box li qênhx txưv zơưx nhoz uô nênhx, taz por jông đuô hâux lưv uô tsôngv box li qênhx txưv zơưx nhoz uô nênhx, Chính phuv tưz muôz dự thảo Chei nhoz uô nênhx (kho đuô) thor ziv chênhv Côx hôiv khóa 14 ntơưv jiês khiêz phêv tiv 9 thiêz tiv 10. Ntâu njiêz luv coaz tsôngv hâur dự thảo Chei no tâu têx teiv plor Côx hôiv tsov cưv sik seiz lax. Tiv zix zos têx cui tênhv lok ntâuz ntơưr đăng cir qơư nhoz. Teiv plor Triệu Thanh Dung, đoanx Cao Bằng muôx ziv chênhv: “Cui tênhv six hơưv nhoz tsi hlôngr qơư nhoz tưz đăng cir uô ntêx co, mak truz ntêr cxaz six hơưv nhoz. Viv li cur xar tiêk hâux lưv cui tênhv ntâuz ntơưr six hơưv nhoz xưk li ntâuz ntơưr đăng cir mak tsi zuôr trâus. Cur thix ziv dự thảo Chei tsuv seiz shuôk, nhênhz chơưv, cui tênhv tsrr ziv cui tênhv six hơưv nhoz zôngx ziv đuô đăng cir nhoz. Pir li tsuôk zuôr muôx ntơưr cui tênhv six hơưv nhoz lok sik đăng cir ciês cxôngx sâuv điện thoại, chuôz zênhx điện tưv chiê taz por sei thiêz zôngx ziv đuô trâu tsôngv box thâuv uô hâux lưv no”.

          Chei nhoz uô nênhx (kho đuô) li têx cui tênhv tưz tâu cxiv tsa lơưr sâuv cơ sở uô lơưr thiêz huôv tsar Cêr chei nhiv no li têx cui tênhv, taz por huv đros Đảng, têz qơưk li chủ trương, cêr chei lok coar lik qơư nhoz thiêz chủ trương txu grês têx ntâuz ntơưr hành chính muôx lênhx coaz txos coar lik tsôngv box. Đrâuv co, hâux lưv cxiv tsa, tso tơưv Chei nhoz uô nênhx (kho đuô) chiê taz por jông đuô tsôngv box li qênhx txưv zơưx nhoz uô nênhx cux xưk li gôngr phênhv muôz siêz chêx cuk côngz xưv coar lik têz qơưk lok txiv ngaz hâur qênhx shênhx yiêz.

          Thâuv chiz coaz cxiv sâu tos jênhv thiêz kho đuô, zar hnuz keix hnuz 13/11/2020, Côx hôiv tưz thôngz đhâu Chei nhoz uô nênhx (kho đuô) muôx 7 yôngx đros 38 grê. Chei no zuôr muôx txux zôngv cxôngx hnuz xiêz 1/7/2021 đros ntâu kror yiêz lơưr saz cê taz por qênhx lênhx nênhs, qênhx tsôngv box, cê gôngr phênhv muôz siêz đuô thiêz chêx cuk côngz xưv coar lik têz qơưk lok txiv ngaz hâur qênhx shênhx yiêz. Tiv zix, cxôngx hnuz Chei nhoz uô nênhx ( kho đuô) muôx txux zôngv, ntơưr hộ khẩu, ntơưr tạm trú tưz tâu cungz, tsênhv tâu sir zôngv thiêz muôx tsiv grê li ntơưr, cxeix laov xav jênhv lok qơư nhoz lơưr Chei no li cui tênhv txos tas hnuz 31/12/2022./.

(Thanh Tâm VOV4-Txâur Vax cxeik nhênhv)