Ninh Thuận taz por đêx xênhz huôx trâu tsôngv box nhoz thax tsav kruôr gis

Hâur jiês ntux kruôr ntêr txix shông 2015-2016, tỉnh Ninh Thuận muôx yênhx cxênhz lênhx nênhs muôx tsi txâuk đêx xênhz huôx. Ntơưv jok Khánh Tân, xã Nhơn Hải, huyện Ninh Hải thiêz jok Xóm Bằng, xã Bắc Sơn, huyện Thuận Bắc, tsôngv box chuôs li tsi muôx đêx xênhz huôx, tsuv muk êv đêx đrav têx cưx ha, khơưz kror đêx, tok chus yênhx six hơưv thiêx tâu đêx lok sik tsuv zuôr đêx đrâuv luôs 2 chas thax tsav lok zôngv. Txix têx phiv liv ntơư, thôngz đhâu têx pênhr nhiêx paz phax tar ntux kruôr, Tsênhv qơư đêx hur thiêz vêv xênhz tênhx qơư tox siêz tỉnh Ninh Thuận tưz zênhx max yưv pênhr cxiv kho qơư côngz đêx Phương Cựu, chiê muôx txâuk đêx xênhz huôx trâu 18 cxênhz lênhx nênhs hâur thax tsav qơư no thâuv ntu ntux kruôr gis.

Zơưv Lương Công Đồng, Phưv phongx seiz car côngz đêx, Tsênhv qơư đêx hur thiêz vêv xênhz tênhx qơư tox siêz Ninh Thuận heik pâuz:

“Cxiv kho qơư côngz đêx Phương cựu no cov jông chiê muôx txâuk đêx trâu têx thax tsav qơư nhoz no. Thâuv ntêx tsuôk tâu 1.200 yiv đruôz iz hnuz iz hmo, đhâu thâuv cxiv kho, uô đuô đar mak nhiv no tưz côngz đêx truôx tuk thiêz tsi so trâu tsôngv box zôngv”.

Pos Nguyễn Thị Đậm, 72 shông nhoz jok Khánh Tân, xã Nhơn Hải zos iz hâur yênhx cxênhz lênhx tsôngv box hâur thax tsav tâu sơưv liv txix côngz trênhx no. Thâuv ntu ntux kruôr lox yax kuôk no 2 shông đrav ntêx, pos cux tsuv muk tok chê thiêz êv iz trax đêx jux juk, zuôr đêx lok zôngv hâur niêx hnuz. Đhâu thâuv cxiv kho tâu tsêr meir gruk đêx Phương Cựu, tưz muôx đêx lok txos ciês ntơưv sđ têx tsêr. Nhiv no pos Đậm cux xưk li têx chuôz zis tsôngv box  hâur jok, thâuv tưs zuôr zôngv đêx tsuôk zos muk krêz thiêz tso ntơưv kror qơư tso thiêz tuô đêx xưz, tưz muôx đêx zôngv. Cheix ntux kruôr no, pos tsi trâus cxơưx li thâuv ntêx lơưv

“Cheix ntux kruôr shông no muôx đêx zôngv lơưv, tsi tas  cxơưx. Viv muôx đêx lok txos zuk tsêr lơưv, tsi cxơưx đaz tsi. Zuk jâuv, zuk krêz tso đêx mak muôx ciês đêx lok, tâu jông cơưk lơưv. Nxuôk têx tsôngk trik yo, đa đêx lok cux tâu jông, tsi txov li thâuv ntêx”.

Txix pênhr nhiêx phax tar ntux kruôr gis, tỉnh Ninh Thuận cxiv uô 4 côngz trênhx, kho, krêz đar qơư côngz đêx ntơưv têx thax tsav tox siêz muôx tsi txâuk đêx xênhz huôx đros thiêz xav hur si têx pênhr yưv uô tas muôx 52 tỷ đeiv ntâu. Ntơư zos qơư côngz đêx Phước Hà nhoz huyện Thuận Nam, qơư côngz đêx Phương Cựu nhoz huyện Ninh Hải, qơư côngz đêx Ma Lâm nhoz huyện Bác Ái, qơư côngz đêx Ma Nới nhoz huyện Ninh Sơn. Txos nhiv no, têx côngz trênhx co tưz côngz đêx truôx tuk trâu zuôr xar 34 cxênhz lênhx nênhs nhoz têx thax tsav tưz muôx kênh jiês muôx tsi txâuk đêx zôngv tiv ntux kruôr gis hênhr.

Thâuv txos luz six hơưv no, ntux cuz sor ntêr, nhoz iz cxiê thax tsav qơư hâur tỉnh mak kruôr gis guôr. Trơưk li njuôk xav, zuôr txos no, muôx têx nhoz ntâu qơư hâur tỉnh Ninh Thuận zuôr trâus kruôr. Zơưv Trần Ngọc Hùng, Phưv Giám đốc Tsênhv qơư đêx hur thiêz vêv xênhz tênhx qơư tox siêz tỉnh Ninh Thuận khav tinhv: Zos tiêk muôx ntux kruôr gis li heik sâuv mak hâur thax tsav qơư muôx têx zuôr tsi txâuk đêx phưx vưv uô liêx têz, taz sik đêx xênhz huôx cux taz por txâuk trâu tsôngv box zôngv khov têx côngz trênhx tưz tâu cxiv kho đuô thiêz muôz lok sir zôngv:

“T.Ư tưz paz nhiêx txiêx trâu tỉnh chiê cxiv uô 4 côngz trênhx. Txos nhiv no têx côngz trênhx tưz uô tâu tiêr thiêz muôz lok sir zôngv. Zos tiêk muôx ntux kruôr gis, mak têx  côngz trênhx no zuôr côngz tâu  đêx trâu tsôngv box zôngv, taz por hâur cheix ntux kruôr muôx txâuk đêx”.

Ntơưv thax tsav kruôr lox yax   hâur têz qơưk no, thâuv tưs txos cheix ntux kruôr, sđ cêr cxơưx lox cux chênhr zos đêx xênhz huôx. Shông 2018, zos ntux tror kruôr li heik sâuv, mak sđ têx cêr cxơưx ntơư tưz tsi tas cxơưx. Tsôngv box tsênhv tâu sơưv liv txix T.Ư pênhr nhiêx paz phax tar ntux kruôr gis muôz trâu Ninh Thuận txix jiês ntux kruôr gis uô ntêx./.

                                                                  (TTTPHCM-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Đắk Lắk: Hla đhâu cêr pluôs khov chos ntông nox txir

Nhiv no, đros muôx 2 cxênhz ntâu ha ar chos txir thênhx caz, zơưv Huỳnh Hữu Vân ziv chuôz zis nhoz jok Hòa Thanh, xã Ea nuôl, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk sâu tâu liv zuôr xar 200 triệu đêiv iz shông. Zơưv Vân puz pâuz, ar ntơưv Hòa Thanh zos ar suôz jêz, muôx tsơưr pưr shưz tsơưs viv li ntâu tsoz chos huôv tsar tsik tâu. Viv li thâuv ntêx txơưx sir jos khưr luôx tưs lok zơưv chuôz zis cux tsuôk muôx txâuk nox đhâu hnuz. Shông 2012, zơưv sir jos hlôngr đuô ar têz, khơuz kror đêx, zuôr zuz txir cam, txir thênhx caz txix faz Tây lok chos siv. Khov muôx chênhz zênhv tsês chiê txix thâuv tsênhv nhoz kuz qơư Vĩnh Long, tâu tsoz phưz huv tsưr ziv viv li zơưv luz vax txir ntông txi txir yênhx shông.

“Chor ar no huv đros trâu chor tsoz chos ntơưr chiê zuk hlôngr yiêz đuô tsoz chos muôx tsiv gri kinh tế trâu zuk. Iz zav li nhiv no mak iz tsoz zuôr sâu tâu txix 50 txos 70 cir, xav lơưr gri muôs txix 17-18 cxênhz đêiv iz cir mak iz tsoz tưz sâu tâu muôx 1 triệu đêiv ntâu. Xav tas nro trâu chor ntông yưx tas cxuô zav cux tsênhv sâu tâu 150 triệu mak tâu lơưv”.

Txos hâur shôngk shông 2017, zơưv Huỳnh Hữu Vân chuôz zis hla đhâu cêr pluôs truôx, tâu sêiz zos iz chuôzzis txơưx uô nox nhoz tiv phaz. Tưz tsik zos chos txir thênhx caz xưz, zơưv tsênhv chos siv  muôx 100 ntâu tsoz txir lưv tsiz Thái thiêz tưz piz muôx txir sâu. Zơưv cux tsênhv xav muôs nzir zuz thiêz paz trâu pox nhuôs jêx jok muôx zoz qơưx hlôngr đuô tsoz chos kỹ thuật chiê hla đhâu cêr pluôs. Pos Lê Thị Bình Ly, cán bộ cxơưz cxiz uô kôngz xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn hêik, chor ntông nox txir sâuv thax tsav xã tưz paz trâu ntâu ziv chuôz zis hla đhâu cêr pluôs, hâur co muôx zơưv Huỳnh Hữu Vân:

“Nhiv no thax tsav chos txir cám, txir thênhx caz sâuv thax tsav xã Ea Nuôl ziv hnuz ziv ndê. Iz zav li zơưv chuôz zis, txix iz chuôz zis pluôs, tưz sir jos hlôngr yiêz đuô tsoz chos chiê gra siêz zuk li phênhv sâu thiêz hla đhâu cêr pluôs. Hêik cxuô mak ntông nox txir tưz paz trâu pêx xênhv muôx nzir phênhv sâu, cxuôv yêiz thiv pluôs thiêz uô trâu pêx xênhv luz nênhx ziv hnuz ziv jông đuô”.

Zơưv Lê Văn Quyết, Chủ tịch UBND xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn puz pâuz, ar Hòa Thanh thâuv ntêx mak tsuôk chos tâu chor zav tsoz chos lur hnuz, viv li pêx xênhv luz nênhx njiz ntâu phiv liv. Nhiv no, ntâu chuôz zis piz hlôngr yiêz tsoz chos cam, thênhx caz paz muôx chêx cur. Chính quyền thiêz nganhx txơưx jênhv xã yax kriê, hêik pox nhuôs sir jos sir zôngv khoa học kỹ thuật, hlôngr yiêz tsoz chos cov huv đros huôv tsar kinh tế ntơưv tiv phaz. Thôngx cxix hêik pêx xênhv tsik chos chuôs tsi uô muox yưv phiv liv.

“Xã tưz yax kriê hêik chor chuôz zis muôx ar xưk li xã Hòa Thanh thiêz jok Ea Mdhar mak cux hêik pox nhuôs chos. Kruôz kriê pox nhuôs tsưr ziv chos, tsoz phưz cov huv li kỹ thuật paz muôx tâu chêx cur siêz”./.

                                      (TTTN-Lik Thox cxêik nhênhv)