Moz ơưk buô châu Phi huôv xênhz, ntâu chuôz zis px Lai Châu trâul pôngz pênhr đhâu tror tu zus

TP Lai Châu, thax tsav xuz thơưx hâur tỉnh Lai Châu muôx moz ơưk buô châu Phi huôv xênhz lok hnuz xiêz 08/6, 100 ntâu tus buô trâul muôz hlơưr por tsês thiêz zôngx ziv siz cik đêz đar. Muôx kênh chuôz zis mak lơưr trâul pôngz tas thâuv cơ quan muôx vax huôv chox têx buô trâul moz muk hlơưr por tsês, têx ziv tsênhv yuôr buô nhoz hâur guôx lol cux lok six cxơưx. Pos Vương Thị Sáu, nhoz jok Màng, phường Quyết Thắng, TP Lai Châu heik: Đhâu fâuv moz ơưk buô châu Phi huôv xênhz uô ntêx ntơư txov nhêv cơưk, chuôz zis nhiv kruôr tror tu zus thâuv têz qơưk muôx nhiêx paz max co. Tưz xar tiêk zuôr tsi muôx  moz lơưv, chuôz zis 2, 3 châuv tus buô tsênhv hloz lox tưz zuôr jông muôs, taz sik ho tror muôx moz ươk thiêz nhiv no têz qơưk tsi yuôr phênhv nhiêx paz, viv li chuôz zis zuôr trâul pôngz khôngz tsi tâu đaz tsi: “Pêz kêr txeik tsêr nhiêx tsênhv chei 50 tsov đeiv, muôz hur si têx nhiêx txiêx chiê zuôr nôngz buô zus, zuôr krâur nox cux tsi txâuk thiêz tsênhv muôz nzir chuôz zis têx nhiêx txiêx lok đros hur si. Txos nhiv no têx buô hâur guôx tưz tuôs tas thiêz hâur vax tsêr lok cux tsi muôx nhiêx. Pêz vav chiê siêz tiêk, cxuô cấp hâu nov thiêz têz qơưk paz max pêz, zos tâu iz phênhv tưs lok cux jông, chiê paz chuôz zis tsi yuô trâul txov nhêv”.

Fâuv moz ơưk buô Châu Phi uô ntêx ntơư, tỉnh Lai Châu muôx zuôr xar 6 cxênhz chuôz zis px nhoz 93 xã hâur 8 huyện, TP trâul uô ruôr hiêv. Txơưv tiêk hâu nov cxuô cấp tưz sir jos sik đros phax tuô moz ơưk, uô ntâu qơư seiz jor cêr, qênhz shuôs têx tsiêx cxu fax thâux mull lok tâus cêr nhoz cxuô txox cêr, taz sik cux muôx 20 xã tror muôx moz huôv xênhz. Hnuz xiêz 9/3 nhiv kruôr đhâu tsi ntêr co, tỉnh Lai Châu tưz heik pâuz tsi muôx moz ơưk huôv xênhz, mak txos hâur hlik hli no moz ho tror huôv xênhz tuôx.

Qir tiv têx moz ơưk buô châu Phi tror huôv xênhz, tâu cơ quan muôx vax huôv ntơưv qơư xav tiêk, tiv fâuv moz kuz cux tsi tâu tâu đuô tas. Luôs hâux lưv fax thâux, tuô tsênhr tsuv têx buô trâul muôx moz tưz uô moz siz cik tâu trâu cxuô thax tsav qơư txơưr đuô. Chiê txar jav moz tsi siz cik sei trâu ntâu suôv qơư, nhiv no Chi cục tu zus thiêz kho moz tsiêx cxu tưz đros hâu nov TP Lai Châu tsuôs yuôx tuô lov caz moz; iz chas co sir jos uô jông hâux lưv yax kriê, thôngz sâu thiêz heik têx chuôz zis tu zus tsiêx cxu, kuôk cêv thax tsav chiê tsuôs yuôx tuô, lov moz ơưk. Zơưv Nguyễn Anh Hùng, Chi cục tsar Chi cục tu zus thiêz kho moz tsiêx cxu, Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Lai Châu heik pâuz: Moz ơưk buô châu Phi lok six zôngx ziv tror huôv xênhz đêz đar hâur thax tsav qơư, viv fâuv moz uô ntêx huôv xênhz nhoz 93 hâur 108 xã, phường, thị trấn. Têx caz moz nhiv no muôx nhoz cxuô qơư thiêz  chiê phax tuô lok nhiv no cux tsi tâu muôx yuôx vác xin thiêz cux tsi tâu muôx iz zav yuôx tưs jông, viv li tsưr ziv jông chiê phax tar moz zos tsôngv px tsơưs tso nênhs muk lol thiêz nhoz jê têx qơư tu zus, qênhz shuôs buô têx jâuz krâur nox: “Tsưr ziv jông nhiv no chiê phax tar moz, co zos uô lơưr tu zus truôx tuk sinh học. Tsênhz đuô zos pêz sđ tsuv qênhz shuôs jông, tsi khênhr luôs lưv tus mul lok ntâu trâu têx qơư tu zus; qênhz yuôx, qênhz shuôs njôngr têx caz uz no, zôngr, nak tsuôs za thiêz mul lok hâur qơư tu zus, tsi so tsuôs yuôx tuô, lov caz moz iz ndis thax tsav têx qơư tu zus, chuôz zênhx tu zus.... Co zos tsưr ziv tu zus tsiêx cxu jông đuô hur si thiêz cux tưz uô tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar hâur fâuv moz ơưk shông 2019. Têx qơư tu zus tưs uô jông lơưr tsưr ziv no, mak puôr lênhx por hưv tâu truôx têx buô thiêz tsi chiê muôx moz huôv xênhz”.

Nhiv no tỉnh Lai Châu cux tưz tso tơưv ntâuz ntơưr chox kriê cxuô huyện, TP, chor cơ quan muôx vax huôv sir jos uô luôs hâux lưv phax tar moz nhoz têx tsiêx cxu. Hâur co, heik cxuô cấp, ngênhx cik txos sir jos yax kriê lok sâuv moz ơưk buô châu phi têx riêz nênhs, uô ruôr hiêv txos trâu tsôngv px sđ pâuz tsênhz. Iz chas ntơư, tsi so qênhz yuôx, seiz kaz thiêz đơưk uô, kho hur jông têx qơư muôx moz huôv xênhz, qênhz shuôs njôngr luôs hâux lưv tuô tsênhr têx tsiêx cxu, kho đuô têx paz nênhs tso uô hâux lưv qênhz yuôx shuôs chor cêr mul lok, chiê phax tir thêir tâu jông moz ơưk./.

(Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

PHÊNHV CHÍNH SÁCH THIÊZ LUZ NÊNHX

TÊZ NUS LOK BHXH

Nam: Zơưv Lò Văn Quân nhoz đrôngs Lai Châu, tỉnh Lai Châu nus: Cur taz viv muôx cán bộ zos txir nênhx xênhz hli 6/1965, tas 31/12/2020 cxaz chuôz BHXH tâu 38 shông. Zos li thor nus, zos thor so lâuk lơưr Chei BHXH thâuv muôx txâuk theox chênhv so mak xav li chas thiêz nhiêx BH tâu sơưv zos hor ntâu?

          BHXHVN têz:

          Lơưr quy tênhv pháp luật lok BHXH nhiv no mak nênhs lox tôngv thâuv so hâux lưv muôx txâuk 20 shông BHXH ndê muk tâu sơưv nhiêx shar so lâuk zos nhoz 1 hâur têx nênhs li đrav kaz:

          Nữ:

          1. Txir nênhx txưv 60 shông, pox niêv txưv 55 shông hnuz nhôngs;

          2. Txir nênhx cxôngx txưv 55 shông txos txưv 60 shông hnuz nhôngs, pox niêv cxôngx txưv 50 shông txos txưv 55 shông hnuz nhôngs thiêz muôx txâuk 15 shôngk uô hâux lưv lok sik côngz xưv hnhar, riêz nênhs, tsi taz por trâu đas jos nhoz bê têx zav hâux lưv zos Bộ lox tôngv saz pênhz thiêz xã hội, Bộ y tế tso tơưv lok sik muôx txâuk 15 shông uô hâux lưv nhoz qơư muôx phênhv paz txưv thax tsav hệ số 0,7 ndê muk;

          3. Tâu sơưv nhiêx shar đros phênhv kis tiv zix zos nhoz iz hâur têx nênhs đrav kaz:

          - Trâus txu grês pênhr xưv lox tôngv cxôngx 61% txos 80% thiêz txir nênhx txưv 55 shông, pox niêv txưv 50 shông hnuz nhôngs.

          - Trâus txu grês pênhr xưv lox tôngv cxôngx 81% ndê muk thiêz txir nênhx txưv 50 shông, pox niêv txưv 45 shông hnuz nhôngs.

          - Trâus txu grês pênhr xưv lox tôngv cxôngx 61% ndê muk thiêz muôx txâuk 15 shông ndê muk uô hâux lưv lok sik côngz xưv hnhar, riêz nênhs muôx bê hâur têx hâux lưv zos Bộ lox tôngv saz pênhz thiêz xã hội, Bộ y tế tso tơưv.

Nhạc cắt

Seiz lơưr cui tênhv heik sâuv, đros lênhx txir nênhx cán bộ ntơưv taz viv xênhz hli 6/1965, txos tas 31/12/2020 zos 55 shông 6 hli, muôx txâuk theox chênhv so hâux lưv sơưv nhiêx shar zos tâu Hội đồng seiz car y khoa ntâus grê trâus txu grês pênhr xưv lox tôngv cxôngx 61% ndê muk. Thâuv muôx chêx cuk seiz car pênhr xưv lox tôngv, taz viv uô ntâuz ntơưr muôx: Ntơưr BHXH, Cuiz tênhv so hâux lưv sơưv chế độ so lâus lok sik ntâuz ntơưr tso tsês hôx thôngx lox tôngv sơưv chế độ so lâuk thiêz Hội đồng seiz car y khoa li ntơưr seiz njuôs pênhr xưv lox tôngv, xa trâu chiz coaz BHXH qơư taz viv tsênhv gôngr BHXH chiê uô ntâuz ntơưr, six hơưv txâuk theox chênhv sơưv nhiêx shar so lâuk thâuv txu grês pênhr xưv lox tôngv chiê xav phênhv tâu sơưv nhiêx so lâuk đros cán bộ nhoz zơưv Quân taz viv.

          Tiv tsi muôx xor mông tsênhz mênhx lok chor nhiêx shar cxaz chuôz BHXH, six hơưv so hâux lưv, six hơưv muôx chêx cuk seiz njuôs y khoa viv li nhiv no chiz coaz BHXH tsi tâu xav tâu phênhv tâu sơưv đros nênhs lox tôngv nhoz ntơưv zơưv Quân taz viv./.

(Thanh Thủy- Txâur Vax cxeik nhênhv)